فلسفه همیشه همان (۱)

پروفسور دکتر هاینتس پپرله

برگردان شین میم شین

 

 آگوستین استویکو

(۱۴۹۶ ـ ۱۵۴۸)

فیلسوف، استاد دانشگاه، کشیش ایتالیائی

مؤلف فلسفه همیشه همان

·       اصطلاح فلسفه «همیشه همان» را آگوستین استویکو  برای اولین بار رواج می دهد.

۱

·       او در کتاب خویش تحت همین عنوان در سال ۱۵۴۰ می کوشد تا ثابت کند که اندیشه های فلسفی بنیادی همه خلق ها یکسان اند و با اندیشه های فلسفه مسیحیتگرا انطباق دارند.

۲

گوتفرید ویلهلم لایب نیتس

 (۱۶۴۶ ـ ۱۷۱۶)

فیلسوف، دانشمند، ریاضی دان، دیپلومات، فیزیکدان، مورخ، سیاستمدار، کتاب شناس و دکتر در حقوق دنیوی و اخروی (کلیسائی)

ایدئالیست عینی

روح یونیورسال زمانه خویش

·       بعدها، این اصطلاح را لایب نیتس به کار می برد تا تداوم و خصلت پیشرونده شناخت فلسفی  را مورد تأکید قرار دهد.

·       او در نامه ای می نویسد:

الف

·       «حقیقت ـ بر خلاف تصور رایج ـ وسیعا اشاعه یافته است.

ب

·       اما ـ اغلب ـ به صورت آراسته و یا نقاب بر چهره، یعنی تضعیف شده، دست و پا شکسته، آلوده به اضافات دیگر نمودار می گردد.

ت

·        بدین طریق، از ارزش و فایده آن کاسته می شود و به صورت مخدوش به دست ما می رسد.

پ

·       اگر کسی آثار حقیقت را در قدما ـ و به عبارت دیگر ـ در پیشینیان می جست، آنگاه می توانست زر از لجن، الماس از معدن و نور از ظلمت بیرون کشد و عملا به فلسفه همیشه همان دست یابد.

ث

·       آنگاه پیشرفت معین شناخت ما نیزه  بوضوح تمام آشکار می گشت.»

·       (کلیات لایب نیتس، ب. ۱۷۱۴، «نامه به ریموند»، ۲۶)

۳

·  پس از احیای اسکولاستیک قرون وسطی، این اصطلاح ـ  قبل از همه ـ از طرف نمایندگان نئواسکولاستیک مورد استفاده قرار می گیرد.

·       مراجعه کنید به اسکولاستیک، نئواسکولاستیک در تارنمای دایرة المعارف روشنگری.

۴

·       آنها فلسفه خود را علنا بمثابه فلسفه ای در سنت فلسفه همیشه همان جا می زنند.

۵

·       فلسفه همیشه همان ـ اینجا ـ به دو معنی زیر به کار می رود:

معنی اول 

 

۱

·       اولا به معنی مردود دانستن رلاتیویسم و اسکپتیسیسم در رابطه با تاریخ فلسفه.

·   مراجعه کنید به رلاتیویسم (نسبیت گرائی)، اسکپتیسیسم (تردیدگرائی) در تارنمای دایرة المعارف روشنگری.

۲

·       از دیدگاه نئواسکولاستیک، تاریخ فلسفه تسلسل تصادفی و بی معنی سیستم های نافی یکدیگر نیست.

3

·       بلکه مثل همه علوم، تاریخ علم واحدی است:

الف

·       «فلسفه بمثابه علم، زمانی همیشه همان است که بتواند معارف عام الاعتبار و حقایق بی زمان راجع به موضوعات فلسفی را به چنگ آورد.

ب

·       دارائی مطمئنی از دانش بطور درونی به هم پیوسته عرضه کند که همیشه نباید چیزی بدان افزوده شود، بلکه باید شالوده تضمین شده ای در رشد ارگانیک و در توسعه مستمر بالنده داشته باشد که سنگ بر سنگ نهاده شده است.»

·       (ه. مایر، ۱۹۳۶)

4

·       این درک نسبتا درست، بلافاصله با اعلام معنی دوم فلسفه همیشه همان، بی اعتبار می گردد، به عبارت دیگر نفی می شود.

ادامه دارد