دایرة المعارف فلسفه بورژوائی واپسین (537)

پروفسور دکتر فریدریش تومبرگ  

  (۱۹۳۲)  

 

فیسلوف آلمانی 

 مؤلف آثار متعدد 

در زمینه های متفاوت  

مثلا استه تیک   

فصل یازدهم اتیک (اخلاق)   

برگردان شین میم شین

    
پیشکش   

به  خاطره خروشان

 

سرهنگ سیامک   
 

بخش دوم 

مورالیسم سوبژکتیویستی

(اخلاقگرایی مبتنی بر ذهنگرایی)

 

قسمت اول

سورن کیرکگارد

(۱۸۱۳ ـ ۱۸۵۵)

فیلسوف، مقاله نویس، تئولوگ و نویسنده مذهبی دانمارکی

از مؤسسین اگزیستانسیالیسم

از فلاسفه بورژوائی واپسین

۱

·      سورن کیرکگارد، تحت تربیت مذهبی سختگیرانه بار آمده بود و از همان اوان کودکی مکلف به آموزش تئولوژی (فقه) شده بود.

۲

·      او تضاد میان فرم و محتوای طرز زندگی بورژوایی مبتنی بر مسیحیت را همواره حس کرده بود و به همین دلیل بر ضد آن شدیدا  مبارزه کرده بود.

·      البته بدون اینکه پیوند خود با آن را قطع کند. 

۳

·      طرز زندگی بورژوایی تحت تأثیر اوتوریته قدر قدرت پدر تا اعماق روح او نفوذ کرده بود.

۴

·      کیرکگارد از فرم حیات اجتماعی عادی در جامعه بورژوایی، یعنی از خانواده به هنجارهای اجتماعی رسیده بود و تشکیل خانواده و ورود به نرمالیته (عادیت، معمولیت) جامعه بورژوایی، مسئله اصلی زندگی اش بود. 

۵

·      از این رو، اتیک (اخلاق) فلسفی کیرکگارد، به همان سان نیز آثار او، فقط به مسئله بیواسطه شخصی او ارتباط دارد که در شعور او به مثابه مسئله کل بشریت نمایندگی می شود.

·      (راجع به پیوند زندگی شخصی و آثار کیرگارد مراجعه کنید به آثار مؤلفین زیر:

·      توئیسن و گریو «موادی راجع به فلسفه کیرکگارد»، ۱۹۷۹

·      شری، «کیرگارد»، ۱۹۷۱

·      روده، «کیرگارد در آثارش و در اسناد مصور»، ۱۹۵۹)

۶

·      کیرگارد قبل از شروع به فعالیت به نفع بورژوازی، آن را عوامفریب می دانست.

·      ولی علیرغم آن، بورژوازی به مثابه طبقه معتقد به مسیحیت جمع و جور و احترام انگیز راه خروج به او عرضه کرد.

·      راهی مبتنی بر غنیمت دانی دم که به معنی  پناه بردن به لذت جویی بیواسطه، بی قید و بند و بی مسئولیت از زندگی بود.

۷

·      کیرگارد مدتی شخصا به همین منوال زندگی کرد.

·      هنوز هم در جهان بورژوایی انواع متعددی از این فرم زندگی رواج دارد.

۸

·      این فرم زندگی به صور زیر رایج بوده و کماکان رایج است: 

الف

·      در رندیگری ادبا و هنرمندان قدیم 

ب

·      در مناسبات موجود در حواشی زندگی روزمره که شرکا خود را رند قلمداد می کنند. 

پ

·      در جنبش هیپی 

ت

·      در برخی از انواع فرهنگ به اصطلاح آلترناتیو 

۹

·      کیرگارد اما ضمنا یکی از منتقدین تند و تیز این فرم زندگی بود و آن را اگزیستانس (حیات) استه تیکی می نامید.

۱۰

·      کیرگارد فهمید که زندگی مبتنی بر بی شعوری و بی خویشی (خودفراموشی)، نه در  اگزیستانس (حیات) استه تیکی، بلکه در نرمالیته بورژوایی است.

ادامه دارد.