دایرة المعارف فلسفه بورژوائی واپسین (435)

پروفسور دکتر هورست هولتسر

فصل هشتم

علوم اجتماعی / جامعه شناسی

برگردان شین میم شین

بخش هفتم

توسعه جامعه شناسی بورژوائی

در کشورهای مختلف سرمایه داری:

قسمت چهارم

جامعه شناسی در المان

پیشکش به

کاظم انصاری

57

·        ماترس و جامعه شناسان شهر بیلیفلد آلمان، با تألیف اثری تحت عنوان «دانش روزمره، اینتر اکسیون و واقعیت اجتماعی» (1973)، برنامه ای در زمینه طرز روش اینتر اکسیون تئوریکی تدوین می کنند.

·        آنها به آثار مولفین زیر استناد می ورزند:

الف

·        برگر، لوکمن، «تشکیل اجتماعی واقعیت» (1970، چاپ اول 1966)   

ب

هربرت مید

·        به آثار مید، بلومر و گار فینکل  

58

·        «اندیشه اصلی تئوری اینتر اکسیون را می توان به طرز زیر فرمولبندی کرد:

الف

·        از دید تئوری اینتر اکسیون، واقعیت اجتماعی یعنی «سوسیال» در اینتر اکسیون ها (تحت تأثیر قرار دادن متقابل همدیگر) و فقط در اینتر اکسون ها تشکیل می یابد، درک می شود، تصدیق می شود و تغییر می یابد.   

ب

·        در این روند و روال، اینتر اکسون فهمیده می شود.

·        اینتر اکسیون به مثابه روابط متقابل اشخاص و گروه ها و تأثیر گذاری متقابل ناشی از آن در موضعگیری ها، توقعات و اعمال که به واسطه هماندیشی (کومونیکاسیون) تشکیل می یابد.

·        (دایرة المعارف جامعه شناسی)      

پ

·        اینتر اکسیون ها ـ به عبارت دیگر ـ شامل تئوری های روزمره می شوند و بواسطه تئوری های روزمره هدایت می شوند.  

ت

·        مشخصه تعیین کننده دانش روزمره این است که آن بطور اینتر اکتیو تجزیه می شود و یا قابل تجزیه می شود و بطور اجتماعی توزیع می شود.  

ث

·        تئوری های بطور دانش ـ سوسیولوژیکی ـ اینتر اکسیونیستی سمتگیری شده بنا بر نظرات اصلی شان، حاوی مفهوم خاصی از ساختار اند.   

ج

·        ساختارهای اجتماعی به مثابه نظامات جلوه گر می شوند که از اینتر اکسون ها استخراج می شوند و با اینتر اکسیون ها و در اینتر اکسیون ها (و فقط در اینتر اکسیون ها) مؤثر می افتند.»

·        (ماترس، «تئوری های بطور عملتئوریکی، اینتر اکسیونیستی ـ فنومنولوژیکی سمتگیری یافته» در اثر لپسیوس، «بیلان میانی جامعه شناسی»، ص 53)    

59

·        اگر چه حملات تئوریسین های اینتر اکسیون بر رفتارتئوری و ایندیویدوئالیسم ناتورالیستی ـ فنی ـ اجتماعی اش قابل توجیه اند، ولی این حملات ـ علیرغم سمتگیری آنتی پوزیتیویستی شان ـ در گمانورزی های دانش ـ ایدئالیستی عمل و اینتر اکسیون گیر می افتند و می مانند.  

الف

·        برای اینکه خود تئوری اینتر اکسیون از سوئی، ناتورالیسم دست و پا گیری را نمایندگی می کند.

·        البته نه ناتورالیسم رفتار را، بلکه «ناتورالیسم اینتر اکسیونی» را که در دورنمایش، سوسیال بر طبیعت عمل انسانی معتبر العام مبتنی است.

ب

·        فرم تئوری اینتر اکسیونیستی از سوی دیگر، «مناسبات اجتماعی» را و  «اجتماعی گشتن» را در اینتر اکسیون ها و در وساطت های سمبولیکی اینتر سوبژکتیو مستقل از کرد و کار و کار منحل می سازد.

·        (مراجعه کنید به  تذکرات مربوط به تئوری اینتر اکسیون امریکائی و اتنو متدئولوژی در بخش قبلی تحت عنوان «جامعه شناسی در امریکا»)   

ادامه دارد.