۱۳۹۴ خرداد ۹, شنبه

سیری در سخنی از فروغ فرخزاد (1)


  فروغ فرخزاد
(1313 ـ 1345)
(1934 ـ 1966)

شین میم شین
 
یک ﻭﻗﺘﯽ بدﻓﻬﻤﯽ ﻫﺎ ﺁﺯﺍﺭﻡ ﻣﯽ ﺩﺍﺩ!
ﻧﺎﺭﺍﺣﺖ ﻣﯽ ﺷﺪﻡ  ﺍﺯ ﻗﻀﺎﻭﺕ ﻫﺎ، کج ﻓﻬﻤﯽ ﻫﺎ، ﺳﻮء ﺗﻔﺎﻫﻢ ﻫﺎ
ﻫﻤﻪ ﺍﺵ ﻣﯽ ﺗﺮﺳﯿﺪﻡکه ﺁﺩﻡ ﻫﺎ ﺑﺪ ﺑﻔﻬﻤﻨﺪﻡ 
ﺍﺷﺘﺒﺎﻩ ﻗﻀﺎﻭﺗﻢ ﮐﻨﻨﺪ
ﻭﻗﺖ ﺯﯾﺎﺩﯼ ﺻﺮﻑ ﻣﯽ ﮐﺮﺩﻡ ﺑﺮﺍﯼ ﺗﻮﺿﯿﺢ ﺩﺍﺩﻥ ﺧﻮﺩﻡ ، برای ﺭﻓﻊ ﺳﻮﺀ ﺗﻔﺎﻫﻢ ﮐﻪ ﺛﺎﺑﺖ ﮐﻨﻢ ﻣﻦ ﺁﻥ ﭼﯿﺰﯼ ﮐﻪ ﻓﮑﺮ ﻣﯽ ﮐﻨﻨﺪ، ﻧﯿﺴﺘﻢ!

 ﺍﺷﺘﺒﺎﻩ ﻗﻀﺎﻭﺗﻢ ﮐﺮﺩﻩ ﺍﻧﺪ
ﺣﺎﻻ  ﻣﻮضعم ﺳﮑﻮﺕ ﺍﺳﺖ.
ﺩﺭ ﺑﺮﺍﺑﺮ ﺁﺩﻡ ﻫﺎ ﻭ نگاﻩ ﺷﺎﻥ
ﺳﮑﻮﺕ ﻭ ﺳﮑﻮﺕ ﻭ ﺳﮑﻮﺕ!

ﺗﺎﺯﮔﯽ ﻫﺎ ﺩﺭ ﺑﺮﺍﺑﺮ ﺑﯽ ﻣﻬﺮﯼ ﺁﺩﻡ ﻫﺎ ﻫﯿﭻ ﻧﻤﯽ ﮔﻮﯾﻢ!

ﺍﻧﮕﺎﺭ ﮐﻪ ﻻﻝ ﺷﺪﻩ ﺑﺎﺷﻢ
ﺷﺎﯾﺪ ﻫﻢ ﮐﻮﺭ ﻭ ﮐﺮ ﮐﻪ ﻧﻪ ﻣﯽ ﺑﯿﻨﻢ، ﻧﻪﻣﯽ ﺷﻨﻮﻡ

ﺩﯾﮕﺮ ﻧﻪ ﺍﻧﺮﮊﯼ ﺗﻮﺿﯿﺢ ﺩﺍﺩﻥ را ﺩﺍﺭﻡ
ﻧﻪ ﺣﺘﯽ ﺣﻮﺻﻠﻪ ﺍﺵ ﺭﺍ

ﻣﯽ دانی دیر دریافتم که ﻣﺴﺌﻮﻝ ﻃﺮﺯ تفکر ﺁﺩﻡ ﻫﺎ نیستم
ﺑﮕﺬﺍﺭ ﻫﺮ ﮐﻪ ﻫﺮﭼﻪ ﺧﻮﺍﺳت ﮕﻮﯾد ﻭ ﺑﺮﺩﺍﺷﺖ ﮐﻨد
بی ﺧﯿﺎﻝ.
می روم ﺩﺭ ﻻﮎ ﺧﻮﺩم،
ﺁﺭﺍﻡ ﻭ ﺑﯽ ﺩﻏﺪﻏﻪ ﺯﻧﺪﮔﯽ خواهم کرد!
ﻣﺎﻫﯽ ﻫﺎ ﻧﻪ ﮔﺮﯾﻪ ﻣﯽ ﮐﻨﻨﺪ، ﻧﻪ ﻗﻬﺮ ﻭ ﻧﻪ ﺍﻋﺘﺮﺍﺽ
 ﺗﻨﻬﺎ ﮐﻪ ﻣﯽ ﺷﻮﻧﺪ ﻗﯿﺪ ﺩﺭﯾﺎ ﺭﺍ ﻣﯽ ﺯﻧﻨﺪ 
ﻭ ﺗﻤﺎﻡ ﻣﺴﯿﺮ ﺭﻭﺩﺧﺎﻧﻪ ﺭﺍ ﺗﺎ ﺍﻭﻟﯿﻦ ﻗﺮﺍﺭ ﻋﺎﺷﻘﯽ ﺷﺎﻥ ﺮﻋﮑﺲ ﺷﻨﺎ ﻣﯽ ﮐﻨﻨﺪ 
 
فروغ فرخزاد

میم

ایراد این سخن فروغ کجا ست؟

نون
 
راستش ایرادی نمی بینم!
شرح حال بود به اشتراک گذاشتم.

میم

1
نه.
شرح حال نیست.
بخشی از مصاحبه فروغ همیشه جوان است.

2
می دانید چرا همیشه جوان؟

3
 ما باید این سخن او را تحلیل کنیم.
حتما ایراد دارد. 

نون

از فروغ زیرک و باهوش این بی اعتنایی و عدم اعتراض به شرایط بعید است!
اگر مورد دیگری هم هست گویا من هم واقعا نسبت به آن «کور و کر هستم.»

میم

1
فیلم ماهی را باید دیده باشید:
فروغ هم همان را در نظر دارد:
«ﺗﻤﺎﻡ ﻣﺴﯿﺮ ﺭﻭﺩﺧﺎﻧﻪ ﺭﺍ ﺗﺎ ﺍﻭﻟﯿﻦ ﻗﺮﺍﺭ ﻋﺎﺷﻘﯽ ﺷﺎﻥ ﺑﺮﻋﮑﺲ ﺷﻨﺎ ﻣﯽ ﮐﻨﻨﺪ.»

2
 این استنباط نادردستی است.

3
ماهی ها (لکس ها) برعکس شنا می کنند نه برای رفتن سر قرار به اصطلاح عشق و یا سکس و جفتگیری. بلکه برای تخم ریزی.

4
ضمنا برای استقبال از عزرائیل علیه السلام و یا ملک الموت 
تا از مواد اندام خود مواد غذایی لازم برای بچه های خود عرضه کنند

5
ایراد دیگر این سخن فروغ شنا بر خلاف جریان رود زندگی است.

6
قبل از همه این سؤال ما را به خود مشغول داشته که چرا ماهی ها برای تخم ریزی برخلاف جریان آب شنا می کنند؟

نظر نون چیست؟

نون

تا جایی که می دانم، ماهی های آب های شیرین که معمولا در رودخانه ها زندگی می کنند بعد ازبیرون آمدن از تخم به اقیانوس ها یا آب های وسیع تر مهاجرت می کنند اما برای تخم گذاری به مکان تولدشان باز می گردند.
مسلما، برگشتن به رودخانه ها مستلزم شنا برخلاف جریان آب است.

اما دلیل این برگشت شاید غریزی باشد.

در مستندی که در این مورد دیدم عمق کم آب رودخانه ها را که باعث می شد نور کافی به تخم ماهی ها برسد و پلانکتون ها یی که در آب هستند زمانی که ماهی بر خلاف جریان شنا می کند راحت تر در جریان آب وارد دهانش می شوند را 
دلیل این مهاجرت بیان می کرد.

اما شاید دلیل دیگراین بازگشت این باشد که آنها فکر می کنند جایی که خودشان متولد شده اند مکان امنی برای بچه های شان باید باشد و تنها با باز گشت به آنجا شانس متولد شدن و زندگی به نوزادان خود می دهند

در مورد فروغ هم ممکن است چنین باشد.
شاید او به مکان امن و ساکتی می اندیشد 
برای فرار از افرادی که آزارش می دهند و 
نقطه شروع را امن ترین جا برای پایان می بیند

میم

آره.
دقیقا از همین قرار است.

1
این پدیده و روند اما هر ساله تکرار می شود.

2
این برگشت برخلاف جریان آب بر گشتی پر زحمت و پر تلفات است.

3
خرس ها منتظر آنها هستند و شکمی از عزا در می آورند.

4
ماهی ها ـ بر خلاف فروغ ـ فکر نمی کنند.

5
به قول درست نون، به فرمان غریزه عمل می کنند که مادر عقل است.

6
تئوری تسهیل «تنفس» تئوری معیوبی است.

7
طبیعت و یا غریزه بقا احتمالا می خواهد که دمار از روزگار ماهی ها در بیاورد تا پس از تخمگذاری در جا، جان به جان آفرین دهند.

8
شنای آدم اندیشنده بر خلاف جریان زندگی 
یعنی بر ضد قوانین عینی هستی، 
نشانه خریت و خردستیزی 
است.

9
شعر فروغ ضمنا بدآموز است

نون

راستی چراروی عبارت «فروغ همیشه جوان» اینقدر تأکید دارید؟

میم

سؤال بود، نون.

نون

بله.
چون خیلی زود رفت او را همیشه جوان می خوانید و یا به خاطر افکارش؟ دلیل خاصی دارد؟

میم

آره.
جوانمرگ، همیشه جوان می ماند.
طنز زندگی همین است:
مرگ زود رس، جوانیت میرنده را تضمین می کند.
عجیب است، دیالک تیک هستی.

ادامه دارد.

هیچ نظری موجود نیست:

ارسال یک نظر