اتیک (اخلاق) (4)

ارسطو (384 ـ 332 ق. م.)

ارسطو از مهمترین و متنفذترین فلاسفه تاریخ است.
او اصول بیشماری را هم بنیاد نهاده و هم تحت تأثیر جدی قرار داده است.
از آن جمله اند :
تئوری علوم
منطق
بیولوژی
فیزیک
اتیک
تئوری شعر
تئوری دولت
ارسطو دانش زمان خود را به شرح زیر طبقه بندی کرده است:
ارگانون (که بعد از مرگ او به آثار او اضافه می شود.)
علوم تئوریکی (نظری)
علوم پراتیکی (عملی)
علوم پوئه تیکی (شعری)
علوم تئوریکی به اجزای زیر طبقه بندی می شوند:
فلسفه اولین (متافیزیک)
علوم طبیعی
علوم ریاضی (مته متیک)
فلسفه اولین به اجزای زیر طبقه بندی می شود :
تئوری جوهر
تئوری اصول
تئولوژی

پروفسور ماتیاس کلاین
برگردان شین میم شین

فصل دوم
تاریخ اتیک

• اتیک ـ بمثابه یک اصل خاص فلسفه ـ تاریخ نسبتا جوانی دارد.

• مؤسس اتیک ارسطو بوده است.

• ارسطو اولین کسی بوده که به بررسی فلسفی مسائل و نکات زیر می پردازد:

1

• ارسطو به بررسی مسائل اتیکی زمان خود می پردازد.

2

• ارسطو به تجزیه و تحلیل فرم ها و شرط های رفتار و گرایشات اخلاقی می پردازد.

3

• ارسطو به استدلال و اثبات ماهیت اتیک می پردازد.

4

• ارسطو به تعیین آماج اخلاق و سیستماتیزه و منظم کردن آن می پردازد.

• نام «اتیک» نیز برای اولین بار در پیوند با طبقه بندی آثار فلسفی ارسطو پدید آمده است.

• از آن به بعد است که نام اتیک در مورد بررسی های فلسفی اخلاق بکار گرفته می شود.

• اتیک اساسا با نام لاتینی «فلسفه اخلاق» که بعدها رواج یافته، معنی واحدی دارد، اگر چه جریانی این را می پسندد و جریانی آن را.

• مبانی آغازین تفکر فلسفی ـ اخلاقی در فلسفه هند، چین و بویژه یونان این زمان وجود داشته، که با توسعه جامعه برده داری پیوند تنگاتنگ داشته اند و تضادهای طبقاتی نسبتا توسعه یافته میان برده داران و برده ها را منعکس می کنند.

1
اتیک دموکریت

دموکریت (460 ـ 371 ق. م.)
فیلسوف ماتریالیست یونان باستان
از فلاسفه پیشاسقراطی
شاگرد لویکیپ و بزرگترین فیلسوف فلسفه طبیعت
نماینده ماتریالیسم اتمیستی
او کل طبیعت را متشکل از ذرات تقسیم ناپذیر (اتم) می دانست.
شعار اصلی او:
چیزها فقط به ظاهر رنگ دارند، فقط به ظاهر شیرین و یا تلخند.
در واقع فقط اتم ها وجود دارند، در فضای خالی!

• در یونان باستان ـ قبل از همه ـ دموکریت است که بطرز نیرومندی به بررسی مسائل اتیکی می پردازد.
• در میان گفتارهای بیشماری از دموکریت که به مسائل علمی ـ طبیعی و فلسفی اختصاص دارند، حدود 230 جمله قصار موجز وجود دارد که به مسائل اتیکی مربوط می شوند.

• دموکریت ایده های اتیکی خود را از طبیعات انسانی استخراج می کند.
• او به دلشادی انسانی، یعنی به «نشاط روحی» انسانی ارج خاصی قائل می شود و آن را بمثابه ماهیت سعادت و خوشبختی می نامد.

• پیش شرط نشاط روحی بنظر دموکریت عوامل زیرند:

1

• رفاقت

2

• همنوعدوستی

3

• حد و اندازه شناسی

4

• خردمندی

5

• خدمت به خلق

6

• پاسداری از منافع شهروندان آزاد.

• نظرات سیاسی و اتیکی دموکریت حاکی از آنند که او نماینده دموکراسی معتدل، یعنی نماینده اقشار میانی طبقه برده داران بوده است.

ادامه دارد