• مثلا «حقیقت نسبی» درمغایرت با «حقیقت مطلق»
I
نسبیت در عرصه واقعیت عینی
نسبیت در عرصه واقعیت عینی
• نسبی چیزی است که در هستی خود، در حقیقت خود و غیره دارای مشخصات زیر باشد:
1
• نسبی وابسته به چیز دیگر است.2
• نسبی بوسیله چیز دیگر مشروط می شود.3
• نسبی به واسطه نیاز دارد، یعنی بوسیله چیز دیگر مورد وساطت قرار می گیرد.
4
• نسبی تنها در رابطه با چیز دیگر وجود و اعتبار دارد.
5
• نسبیت اشیاء وقتی مطرح می شود که چیزی فقط ببرکت منسوب بودن به چیزی دیگر وجود داشته باشد.
• مثال:
الف
• مثلا جرم هر ذره هسته ای نسبی است.• زیرا جرم ذرات هسته ای مشروط به حرکت ذرات است.
ب
• مثلا فوتون فاقد جرم سکون است.• (جرم سکون به جرم هر جسم در سیستم مختصات معینی اطلاق می شود که آن جسم نسبت بدان سیستم در حالت ساکن قرار گیرد. مترجم)
• جرم فوتون فقط در رابطه با وضع حرکتی با سرعت مغایر با صفر وجود دارد.
5
• همزمانی حوادث نیز همانطور که تئوری نسبیت اثبات کرده، نسبی است.
• دو حادثهء «در خود» و «برای خود» همزمان نیستند، بلکه تنها در رابطه با سیستم معینی همزمان اند.
• دو حادثه که در رابطه با چنین سیستمی همزمان اند، حتما نباید در رابطه با سیستمی دیگر همزمان باشند.
6
• تئوری نسبیت همه تعین های فیزیک را به هیچ وجه نسبی تلقی نمی کند.
7
• تئوری نسبیت امکان تفکیک دقیق خواص، روابط و غیره نسبی را (مثلا همزمانی را) و خواص، روابط و غیره مطلق را بدست می دهد.
8
• در تئوری نسبیت خاص ـ به عنوان مثال ـ عنصر خطی امواج مینکوسکی یک مقدار مطلق است.
9
• در عرصه جامعه، استثمار یک واقعیت امر است که وجود نسبی دارد.
• زیرا استثمار تنها در رابطه با نظام اجتماعی معینی وجود دارد.
II
نسبیت در عرصه شناخت
نسبیت در عرصه شناخت
• نسبیت در عرصه شناخت نیز باید مشخص شود.
1
• مثلا هر مفهوم وقتی نسبی است که بدون نسبت دادن به مفاهیم دیگر نتوان آن را تعریف کرد.
• مثلا مفهوم «کودک» احتیاج به مفهوم «والدین» دارد.
2
• مهمترین مسئله عرصه شناخت مسئله نسبیت حقیقت و رابطه حقیقت نسبی با حقیقت مطلق است.
3
• حقیقت نسبی، حقیقتی است که فقط درچارچوب سیستم مختصات مادی و یا معنوی معینی اعتبار دارد.
• از حقایق نسبی مکانیک کلاسیک نیوتون حکم زیرین را می توان نام برد:
• «جرم هر جسم، مستقل از وضع حرکت آن است.»
4
• تئوری نسبیت خاص اما برعکس آن، اثبات می کند، که این قانون تنها در مورد سرعت هائی اعتبار دارد که در مقایسه با سرعت نور ناچیزند.
• به عبارت دقیقتر این قانون فقط برای سرعت مساوی با صفر اعتبار دارد.
III
نسبیت در اتیک (اخلاق)
نسبیت در اتیک (اخلاق)
• اعتبارهنجارهای رفتاری معین انسان ها نیز می تواند نسبی باشد:
1
• مثلا هنجارهای رفتاری که در اخلاق رایج اند.2
• تا زمانی که استثمار وجود دارد، تا زمانی که جامعه به طبقات متخاصم تقسیم شده، هنجارهای اخلاقی مطلق نمی توانند وجود داشته باشند.
3
• شیوه رفتای که در رابطه با هنجار اخلاقی طبقه ای صحیح بشمار می رود، می تواند در رابطه با هنجار اخلاقی طبقه دیگر خطا باشد.
4
• قبول وجود سیستمی از هنجارهای اخلاقی مطلق (از قبیل فرامین مقوله ای کانت) که مستقل از خاستگاه طبقاتی، سطح توسعه اجتماعی و غیره اعتبار داشته باشند، از ویژگی های سیستم های اخلاقی مختلف متعلق به ایدئالیسم است.
• مراجعه کنید به هنجار
• در هر حال مفهوم نسبی برای تعریف خود به مفهوم مطلق نیاز دارد.
• مطلق و نسبی در وحدت دیالک تیکی با هم قرار دارند.
• مراجعه کنید به مطلق، دیالک تیک مطلق و نسبی
ادامه دارد
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر