دایرة المعارف فلسفه بورژوائی واپسین (187)

فصل ششم

متافیزیک

پروفسور دکتر هانس هاینتس هولتس

برگردان شین میم شین

بخش دوم

 متافیزیک فلسفه کلاسیک بورژوائی  

ادامه 

52

·        تشکیل سیستم واحد متشکل از منطق و متافیزیک، در هر صورت این پیشرفت را به همراه می آورد که ایده مطلق، نه به مثابه یک چیز فکری اتمام یافته، بلکه واقعیت یابی مطلق آن در روند، تصور شود و ایده در این میان، به مثابه اسلوب استنباط گردد.

·        یعنی ایده مطلق یا به مثابه چیزی مجهز به تعینات عقلی محدود (پایان مند) و یا صرفا به عنوان تصوری تلقی شود که بطرز عرفانی احیا می شود.   

53

·        هگل بدین طریق، متافیزیک گمانورز را تا آنجا توسعه می دهد که آن می تواند بیانگر ـ هر چند ایدئالیستی ـ جنبه تاریخی واقعیت باشد.

·        هگل این اصل را در مقابل ماتریالیسم منفعل و تماشاگر محض قرار می دهد.

·        چیزی که در وارونه سازی ماتریالیستی، نقش بنیادی و تعیین کننده پراتیک اجتماعی را برای ریختن طرح جهانی، قابل شناخت می سازد.  

54

اثری از مجید افسر

·        با هگل دوره کلاسیک متافیزیک بورژوائی به پایان می رسد.

·        دوره ای که در آن، بازتاب جهان نگرانه ی علوم طبیعی پیشرونده نیرومند تشکیل می شود.

55

·        خود روند تاریخی ـ علمی به مثابه نشستن دانش جهانی به جای تئولوژی نمودار می گردد.

·        اعلام این روند به مثابه «سکولاریزاسیون»  (لائیک سازی) موتیو فکری تئولوژیکی خطا ست.

·        بلومن برگ مفهوم «سکولاریزاسیون» را مقوله یک ستم تاریخی نامیده است و اعلام داشته است که در نوین فلسفه عصر جدید، در مقایسه با تفکر تئولوژیکی، چیز اصولا دیگری وجود داشته است.

·        (بلومن برگ، «مشروعیت عصر جدید»، 1966)  

56

·        تفکر عصر جدید در مقابل جهان بینی مذهبی مبتنی بر ماوراء الطبیعه، اصولا فهم ذاتی جهان را قرار می دهد.

·        فهمی که بدون آن، شناخت قوانین طبیعت و تاریخ نمی توانست امکان پذیر گردد.  

57

·        این ذاتیت اجتناب ناپذیر را لایب نیتس در درسنامه اش با درایت و صراحت خاصی تبیین داشته است:

·        بدون تمکین به نظام جهان و مکانیسم آن، حتی خدا نمی تواند به اعجازی نایل آید.

58

·        بدین ترتیب، متافیزیک کلاسیک بورژوائی نه چیزی منبعث از تئولوژی، بلکه آنتی تز تئولوژی است.

·        اگرچه آن عمدتا با  مفاهیم و شابلون های فکری تئولوژی کار می کند.

59

·        حتی می توان گفت که از سرتاسر سیستم های متافیزیک کلاسیک بورژوائی از دکارت تا هگل، خط ماتریالیستی مستوری می گذرد.

·        این خط ماتریالیستی نمی توانست غالب آید.

·        زیرا هم سطح توسعه دانش علمی و هم فرم سازمان اجتماعی، توسعه و ترویج جهانتصویر آته ئیستی و ماتریالیستی را مجاز نمی داشت.

ادامه دارد.