۱۳۹۱ شهریور ۱۱, شنبه

چاله ها و چالش ها (227)

هربرت مارکوزه
هنر و زیبائی شناسی، به مثابه امکان رهایی
نوشته زهره روحی
نقد و بررسی کتاب «گفتاری در رهایی»، نوشته هربرت مارکوزه، ترجمه محمود کتابی
سرچشمه:
مجله هفته
http://www.hafteh.de


ربابه

• به این فراز از این تحلیل زهره روحی باید اندکی دقت کرد:
• «او معتقد است برای آنکه بدانیم کدام جامعه، آزاد است و کدام تحت انقیاد، کافی‌ است به قلمرو هنر و زیباشناسی نگاهی بیندازیم.
• شاید به این دلیل که توقع از هنر همواره بر این پیش فرض استوار بوده که هنر نه وسیله ‌ای برای حفاظت از وضع موجود، بلکه برای نقد و رفتن به فراسوی وضع موجود بوده است»


• بنظر هربرت مارکوزه پیشفرض رایج از هنر این بوده که هنر «نه وسیله ای برای حفظ وضع موجود، بلکه برای نقد و رفتن به فراسوی وضع موجود است.»

• ایشان بر اساس پیشفرضی سرتاپا غلط و ضمنا هنوز اثبات نشده، از هنر و استه تیک معیاری عینی برای تمیز جوامع آزاد و مقید (استبدادی) سرهم بندی می کنند.

• هنر اما مثل مذهب و فلسفه و حقوق و سیاست و غیره جزو عناصر روبنائی هر جامعه است و مثل هر عنصر روبنایی در راستای منافع طبقات اجتماعی مختلف بوده، است و خواهد بود.

• هنر می تواند تا مغز استخوان نماینده منافع طبقه حاکمه باشد و مدافع وضع موجود:
• شاعر و یا فیلسوف می تواند چه بسا بهتر از هر ژنرالی از مناسبات تولیدی حاکم و طبقه حاکمه دفاع کند و یا آن را زیر علامت سؤال قرار دهد و بی اعتبار سازد.

• هنر را هرگز نمی توان انقلابی بی چون و چرا و یا ارتجاعی بی چون و چرا و یا ماورای طبقاتی قلمداد کرد.

• هم کسرایی شاعر و هنرمند بوده و هم صهبا.
• هم طبری هنرمند بوده و هم منوچهر آتشی و این و آن

هم پیکاسو نقاش و هنرمند بوده
و هم نقاشان فاشیستی ایتالیا، اسپانیا، آلمان و غیره

پایان

هیچ نظری موجود نیست:

ارسال یک نظر