پروفسور دکتر گونتر کروبر
برگردان
شین میم شین
۲۰
· با شروع عصر جدید با توجه به مفهوم ارسطوئی علت مؤثر، علت دیگری به نام علت محرک مطرح گردید.
۲۱
· با پیشرفت مکانیک و کشف قوانین مکانیکی و فرمولبندی مته متیکی (ریاضی) آنها (گالیله، کپلر، نیوتون) راه برای ترویج درک عمدتا ماتریالیستی ـ مکانیکی از علیت هموار شد و به وسیله فرانسیس بیکن و سپس هوبس به فلسفه منتقل گردید.
۲۲
· به نظر هوبس مؤثر بودن علت (پدید آمدن معلول) تنها از طریق مکانیکی به وسیله ضربه، فشار، اصطکاک مستقیم و غیره امکان پذیر می گردد.
۲۳
· اهمیت مترقیانه این درک مکانیکی نارسا از علیت در وهله اول در ضربه مهلکی است که آن بر اعتقاد به اعجاز فرود می آورد و عالی ترین وظیفه علوم و فلسفه را در توضیح روندهای طبیعی در پرتو علل طبیعی می داند.
۲۴
· به نظر هوبس فلسفه عبارت است از «شناخت عقلی معلول ها و پدیده ها ازعلل شناخته شده آنها و یا دلایل ایجاد کننده آنها و برعکس، شناخت دلایل ایجاد کننده از معلول های شناخته شده.»
· (هوبس، « تئوری اجسام»، فصل اول، ص ۲.)
۲۵
· در این چنین چارچوب فلسفی بود که فرانسیس بیکن در چارچوب نظریه استنتاجی خود به توسعه و تکمیل متدهایی جهت کشف پیوندهای علی پرداخت.
۲۶
· بعدها جان استوارت میل آنها را به طور مفصلی مورد بررسی قرار داد و تحت عنوان روش های میمیک (متدهای مبتنی بر تطبیق، تفاوت، متدهای مرکب از تطبیق و تفاوت و غیره) از خود به یادگار گذاشت.
· (مراجعه کنید به استنتاج).
۲۷
· درک ماتریالیستی ـ مکانیکی از علیت به عنوان بخشی از دترمینیسم (تعین مندی گرایی) مکانیکی در ماتریالیسم فرانسه درقرن هجدهم به کمال همه جانبه خود می رسد.
۲۸
· شاخص اصلی این ماتریالیسم عبارت است از باور به علیت خطی، که در آن حوادث ماهوی و غیرماهوی، ضرور و تصادفی در زنجیری پشت سر هم ردیف می شوند که هر حلقه را معنی همانندی با حلقه دیگر است.
۲۹
· به قول هولباخ:
· «جهان زنجیری ناگسستنی و بی پایان از علت و معلول است»، که در آن تصادف عینی وجود ندارد،
· به عبارت دیگر تصادف تنها محصول نادانی ذهنی ما نسبت به علل طبیعی است.
· (هولباخ، «سیستم طبیعت»، ص ۲۸)
ادامه دارد.
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر