تحلیل دیالک تیکی ضرب المثل ها (9)

شین میم شین

آنقدر بایست، تا علف زیر پات سبز بشه.

·        این ضرب المثل معمولا در موارد مختلف و متنوعی مورد استفاده قرار می گیرد.

·        با استفاده از مفهوم «سبز شدن علف در زیر پا» اندیشه های متفاوت و حتی متضاد زیر تبیین می یابند:

1

·        اولا کمیت و کیفیت لجاجت و رو داری کسی برجسته می شود و بر بیهودگی و بی ثمری آن اشاره می رود.

·        این به معنی قطع امید مطلق کردن همنوع خویش است.

2

·        ثانیا بر کمیت انتظار کسی از جامه عمل پوشیدن کاری و یا آمدن کسی اشاره می رود:

·        به عنوان مثال، کسی می خواهد مهمان ناخوانده و نا خواسته کسی گردد ویا چیزی از او قرض کند، ولی طرف مقابل خانه را برای خلاص گشتن از شر او ترک می گوید و نمی آید.

3

·        ثالثا به کمیت سماجت کسی در زمینه معینی اشاره می رود:

·        به عنوان مثال، این ضرب المثل به کسی گفته می شود که کمکی از کسی دیگر می خواهد و یا طلبی از کسی دیگر دارد و دم در خانه او کشیک می دهد.

·        ولی حریف معذور و یا مفت خور و یا تهیدست از در دیگری به خانه می رود و یا به چاک می زند.  

4

·        رابعا این ضرب المثل به کسی گفته می شود که به آمدن کسی و یا به انجام کاری و یا وقوع چیزی، بیهوده امید می بندد.

·        به عنوان مثال در انتظار آمدن کسی می ماند که مرده است و یا به جائی برده شده است که عرب نی انداخته است.

5 
آنقدر بایست، تا علف زیر پات سبز بشه.   

·        با توجه به تحلیل این ضرب المثل می توان تعریف خود از ضرب المثل ها را تکمیل کرد:

·        ضرب المثل ها می توانند حاوی حقیقت عینی مکتومی باشند (مکتوم به مخاطب آن)  و فونکسیون هشدار و بیدارباش و انتقال دانش و آگاهی به عهده گیرند.

·        ضرب المثل ها در این صورت حاوی ارزش معرفتی مثبت مهمی هستند و وسیله ای برای خدمت به اعضای جامعه اند.

6

·        خواجه شیراز نیز بلحاظ محتوا همین اندیشه را تبیین می دارد، وقتی که می گوید:   

ما آزموده ایم در این شهر، بخت خویش  
بیرون کشید باید از این ورطه رخت خویش

·        یعنی اگر در این شهر آنقدر هم بمانی که زیر پاهایت علف سبز شود، سعادتی به نصیب نخواهی برد.

·        امید به این شهر، بیهوده است.

·        همان بهتر که رخت از این شهر برکشی و به دیار دیگری بروی که «آسمانش رنگ دیگری دارد.»   

پایان