هانس هاینتس هولتس (1927 ـ 2011)
دکترای فلسفه
از دانشگاه فرانکفورت تحت نظر ارنست بلوخ
کار در زمینه
سیاست، هنر، فلسفه، تاریخ فلسفه
پروفسور فلسفه
در دانشگاه ماربورگ و هلند
در همکاری با دومه نیکو لوسوردو، انتشار مجلهً (توپوس)
ـ خدمات بین المللی به تئوری دیالک تیکی ـ
را بعهده داشته است.
آثار:
وحدت و تضاد
تاریخ مسائل
دیالک تیک در عصر جدید 3 جلد (1997 ـ
1998)
گردنه بزرگ
راهزنان ـ مذهب و مبارزه طبقاتی در قرون وسطی (1999)
فصل ششم
متافیزیک
پروفسور
دکتر هانس هاینتس هولتس
برگردان
شین میم شین
بخش
اول
منشاء متافیزیک
·
نام «متافیزیک» مبنی بر اینکه آثار
مابعد تعالیم فیزیک ارسطو، متافیزیک نامیده شده اند، یعنی این نام فقط اصطلاح
ویرایشی و کتاب شناسی ئی است، طولی نکشید که معنای مضمونی (محتوائی) کسب کرد:
1
·
نام «متافیزیک» شاخص اصل فلسفی ئی
گشت که با چیزهائی سر و کار دارد که در خارج از عرصه درونی ـ جهانی قرار دارند.
الف
·
خواه چیزهائی که بطور غیر تجربی به
عقل بشر می رسند.
ب
·
خواه چیزهائی که به عنوان چیزهای ماورای
تجربی تلقی می شوند.
2
ایمانوئل کانت (1724 ـ 1804)
برجسته ترین نماینده فلسفه کلاسیک آلمان
اثر او تحت عنوان «نقد خرد محض»
نقطه عطفی در تاریخ فلسفه و آغاز فلسفه مدرن محسوب می شود.
کانت در زمینه های زیر دورنمای فراگیر نوینی
به روی فلسفه گشوده است:
اتیک (نقد خرد عملی)
استه تیک (نقد قوه قضاوت)
فلسفه مذهب
فلسفه حقوق
فلسفه تاریخ
·
از این رو ایمانوئل کانت، متافیزیک
را به مثابه علمی تلقی می کند که «بکمک عقل از شناخت حسی به شناخت چیزهای فراحسی
می بالد.»
الف
·
کانت این مسئله را در رابطه با
امکان صدور قضاوت های ترکیبی ماورای تجربی و ساخت آنها به مثابه پیشمسئله ای نسبت
به متافیزیک آتی مطرح می سازد که به مثابه علم پا به عرصه وجود خواهد نهاد.
·
(کانت، «پیشرفت های واقعی که متافیزیک در آلمان
از زمان لایب نیتس و ولف کرده، کدامند؟»، 1804، ص 9
·
«مقدمه ای بر متافیزیک آتی که به عنوان علم
پا به عرصه وجود خواهد گذاشت.»، 1783)
·
مراجعه کنید به دیالک تیک انالیز و
سنتز (تجزیه و تحلیل و ترکیب) در تارنمای دایرة المعارف روشنگری
ب
·
اختلاط معنی مضمونی واژه متافیزیک
با معنی توپوگرافیکی آن، می بایستی این تصور را پدید آورد که موضوعات متافیزیکی در
فراتر رفتن از دانش فیزیکی (درونجهانی ـ
علمی ـ طبیعی) پدید می آیند.
·
یعنی باید از طریق استقراء از دانش
تجربی به دانش ماورای تجربی فرا رفت.
3
·
اثبات وجود خدا با توسل به قیاس
وجود در تئولوژی اسکولاستیکی از حد این درک از متافیزیک بطور مثبت پا فراتر می
گذارد.
·
(قیاس وجود مفهوم اصلی اونتولوژی
و متافیزیک تومیستی و نئوتومیستی را تشکیل می دهد.
·
تئوری قیاس وجود بر آن است که مفهوم وجود مبهم و مبتنی بر قیاس است:
·
یعنی اگر واژه «وجود» را به اشیاء مختلف نسبت دهیم، حاوی
معانی مختلف ولی نسبتا یکسان خواهد بود.
·
و لذا هر آنچه که هست، وجود دارد و ببرکت وجود، وجود
دارد.
·
اما آن چیزها هر کدام، وجود را به انحای مختلف در بر دارند.
·
مترجم)
·
مراجعه کنید به قیاس وجود در
تارنمای دایرة المعارف روشنگری
4
·
امپیریسم (تجربه گرائی) و
اسکپتیسیسم (تردیدگرائی) اما نسبت به متافیزیک بطور منفی واکنش نشان می دهند.
الف
·
در مورد اول (واکنش تئولوژی
اسکولاستیکی نسبت به متافیزیک)، تئولوژی بر «راز متافیزیک» تکیه می زند.
ب
·
در مورد دوم (واکنش امپیریسم و
اسکپتیسیسم نسبت به متافیزیک)، مسائل متافیزیکی به مثابه «مسئله واره های فلسفه»
قلمداد می شوند و مورد تحقیر قرار می گیرند.
5
·
فویرباخ می نویسد:
·
«راز تئولوژی، آنتروپولوژی است.
·
راز فلسفه گمانورز، تئولوژی است.»
·
(فویرباخ، «تزهای موقتی در زمینه اصلاح فلسفه»،
روگه، 1843
·
«مسئله واره های فلسفه»، 1966
·
«غلبه بر متافیزیک بکمک تحلیل منطقی زبان»،
1931، ص 219)
ادامه دارد.
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر