خود آموز خود اندیشی (۱۱۶۰)

 

شین میم شین

بوستان

باب سوم

در عشق و مستی و شور

حکایت هشتم

(دکتر حسین رزمجو، «بوستان سعدی»، ص  ۸۷ ـ ۸۸)

ما به سوی آنچه دانش زمانه مان نموده، می رویم

 

 

سعدی

 

ای موافق صورت و معنی که تا چشم من است

از تو زیباتر ندیدم روی و خوشتر خوی را

معنی تحت اللفظی:

معنی تحت اللفظی:

چشم من در همه عمرم

زیباتر از روی تو و خوشتر از خوی تو ندیده است.

برای اینکه صورت و معنی تو همخوانی دارند.

 

سعدی

 در این بیت غزل

  دیالک تیک فرم و محتوا و دیالک تیک نمود و بود (ماهیت)

را

به شکل دیالک تیک صورت و (۱) و دیالک تیک روی و (۲)  بسط و تعمیم می دهد.

 

سعدی

 در این بیت غزل

  دیالک تیک فرم و محتوا و دیالک تیک نمود و بود (ماهیت)

را

به شکل دیالک تیک صورت و معنی و دیالک تیک روی و خوی بسط و تعمیم می دهد.

 

همانطور که ذکرش گذشت،

این به معنی

انکار ضدیت (مبارزه) اقطاب دیالک تیکی و اثبات وحدت آندو ست.

این به معنی سقوط سعدی به منجلاب عرفان است:

عرفان

مبلغ و منادی خردستیزی و دیالک تیک ستیزی است:

در قاموس عرفان

فرقی بین خر و خدا و خلق و خرما و ... وجود ندارد.

 

البته

 سعدی به یک همچو اوتوماتیسمی باور ندارد و آن را امری نادر می داند و هندوانه زیر بغل مخاطب می چپاند:

 

آدمی صورت اگر دفع کند شهوت نفس

آدمی خوی شود، ور نه همان جانور است.

معنی تحت اللفظی:

کسی که فقط به ظاهر آدم (آدمنما) باشد، به شرطی خوی آدمیان را کسب می کند که بر هوای نفس چیره شود.

در غیر اینصورت، جانور خواهد بود و نه بشر.

 

ادامه دارد.