فرهنگ مفاهیم فلسفی (الف) آنالیز (تجزیه و تحلیل) (۷)

پروفسور دکتر گونتر کروبر

 برگردان

شین میم شین

 

ر

آنالیز منطقی

 

۱

·    آنالیز منطقی اما برعکس، با چیزهای فکری (عقلی) مثلا مفاهیم، احکام، تئوری ها و غیره سر و کار دارد. 

 

۲

·    آنالیز منطقی امکان آن را پدید می آورد که کلیه خواص و روابط غیرماهوی، تصادفی و خارجی اوبژکت ها که در مفاهیم، احکام و غیره انعکاس می یابند، مورد صرفنظر قرار گیرند و خواص و روابط ماهوی، داخلی و ضرور (جبری) کشف شوند.

 

۳

·    از این رو ست که آنالیز منطقی پیش شرط ضرور برای روندهای تجرید (انتزاع) و تعمیم است.

 

·    مراجعه کنید به انتزاع (تجرید) و تعمیم در تارنمای دایرة المعارف روشنگری

 

۴

·    آنالیز منطقی ـ به معنی محدود کلمه ـ فونکسیون های زیر را به عهده دارد:

 

الف

·    بررسی منطقی ـ سمیوتیکی تشکیل، مصرف، پیوند و غیره مفاهیم را

 

ب

·    بررسی منطقی ـ سمیوتیکی ساختار هر تئوری علمی و غیره را.

 

۵

·    به کمک آنالیز منطقی می توان به مسائل فلسفی معینی نیز راه حل قطعی عرضه کرد.

 

۶

·    یکی ازموارد خاص کاربرد آنالیز منطقی عبارت است از بررسی ساختار الکتریکی، الکترونیکی و غیره سیستم های اتصالی با وسایل کمکی منطق مدرن.

 

·    مراجعه کنید به جبر اتصالی در تارنمای دایرة المعارف روشنگری

 

۷

·     استفاده از متد آنالیز ـ به مفهوم وسیع کلمه ـ برای شناخت پدیده ای باید شروط زیر را برآورده سازد:

 

شرط اول

همه جانبه بودن آنالیز

 

۱

·    آنالیز باید همه جانبه باشد.

 

۲

·    یعنی آنالیز نباید فقط جنبه ای از پدیده ای را در نظر گیرد، بلکه باید همه جوانب و جنبه های آن را مورد توجه قرار دهد.

 

۲

·    به قول لنین، به عنوان مثال، مارکس در اثر خود تحت عنوان «سرمایه» کالا را به مثابه یک رابطه اجتماعی مورد آنالیز قرار می دهد و برای این کار هم آنالیز استنتاجی، هم آنالیز استقرائی، هم آنالیز منطقی و هم آنالیز تاریخی را به خدمت می گیرد.

·    (لنین، «مجموعه آثار»، جلد ۳۸، ص ۳۱۹)

 

·    برای درک بهتر منظور لنین مراجعه کنید به دیالک تیک منطقی ـ تاریخی، استنتاج، استقراء در تارنمای دایرة المعارف روشنگری

 

۳

·    اشاره لنین هم مبنی بر اینکه مارکسیسم برای اثبات حقانیت هر راه حل، هم آنالیز دقیق واقعیت اقتصادی، هم آنالیز دقیق اوضاع و احوال سیاسی و هم آنالیز دقیق اهمیت سیاسی خود این راه حل را می طلبد، حاوی این شرط است.

·    (لنین، «مجموعه آثار»، جلد ۲۳، ص ۵۹)

 

  (لنین در اینجا دیالک تیک سیاست و اقتصاد، دیالک تیک شرایط اوبژکتیو و شرایط سوبژکتیو را در نظر دارد. 

مترجم)

 

 

شرط دوم

وحدت آنالیز و سنتز

 

·    لنین شرط دوم برای آنالیز همه جانبه را وحدت آنالیز و سنتز می نامد و آن را به مثابه عنصر دیالک تیک ارزیابی می کند.

·    یعنی دیالک تیک تجزیه ـ تحلیل ـ ترکیب را.

·    (لنین، «مجموعه آثار»، جلد ۳۸، ص ۲۱۲)

 

شرط سوم

امتحان نتایج حاصل از آنالیز در کردوکار عملی

(به محک پراتیک زدن تئوری)

 

۱

·    لنین امتحان نتایج حاصل از آنالیز در کردوکار عملی را به عنوان صفت ممیزه آنالیز مارکسی کالا به شرح زیر عمده می کند:

·    «امتحان نتایج حاصل از آنالیز در پرتو حقایق امور، در کوره پراتیک...

·    اینجا (در اثر مارکس تحت عنوان «سرمایه») در هر گام، آنالیز» انجام می گیرد.

·    (لنین، «مجموعه آثار»، جلد ۳۸، ص ۳۱۹)

 

ادامه دارد.