دایرة المعارف جامعه شناسی مارکسیستی ـ لنینیستی (۸۹۰)

 

   پروفسور دکتر 

ولفگانگ ایشهورن

اریش هان
مانفرد پوشمن
روبرت شولتس
هورست تاوبرت

و

دهها تن دیگر
(۱۹۶۹)

برگردان
شین میم شین

علم

ادامه

 

۸۷

·    ذوب علم در تولید منجر بدان می شود که علم از نیروی مولده بالقوه به نیروی مولده بیواسطه مبدل شود.

 

۸۸

·    تبدیل علم به نیروی مولده بیواسطه را مارکس بیش از ۱۵۰ سال قبل اثبات کرده است:

·    «طبیعت ماشین نمی سازد.

·    طبیعت لکوموتیو نمی سازد.

·    طبیعت قطار و تلگراف الکتریکی و آسیاب خودگردان و غیره نمی سازد.

·    اینها همه فراورده های صنعت بشری اند.

·    مواد طبیعی با طبیعت و یا با کنش بشریت در طبیعت، به اعضای (ارگان های) اراده آدمیان مبدل می شوند.

·    اینها (ماشین و لکوموتیو و قطار و تلگراف و آسیاب و غیره) اعضای مغز آدمیانند که به دست آدمیان پدید آمده اند.

·    اینها علم شیئیت یافته (چیز واره گشته) اند.

·    توسعه سرمایه ثابت (کارخانجات، ماشین آلات، وسایل و ابزارهای کار و غیره) نشان می دهد که دانش جامعتی عام تا چه درجه ای به نیروی مولده بیواسطه مبدل شده است و به همین دلیل، شرایط روند حیات جامعتی، خود تحت کنترل هوش عام قرار گرفته است و بر طبق آن تحول یافته است.»

·    (مارکس، «گروندریسه نقد اقتصاد سیاسی»، ص ۵۹۴)

 

۸۹

·    تبدیل علم به نیروی مولده بیواسطه به دو طریق زیر صورت می گیرد:

 

الف

·    اولا بدین طریق که علم خود را به صورت وسیله تولید نوین و روش تولید نوین و به صورت تکنولوژی مدرن شیئیت می بخشد.

 

ب

·    ثانیا از طریق ارتقای مستمر تخصص مولدین، که به برکت کار زنده که روز به روز پیچیده تر می شود و به برکت تغییر خصلت کار.

 

۹۰

·    تبدیل علم به نیروی مولده بیواسطه جامعه، اما فقط بر مبنای علوم طبیعی و علوم فنی صورت نمی گیرد، بلکه ضمنا همواره بر مبنای علوم جامعتی و در اینجا قبل از همه بر مبنای اقتصاد (علم الاقتصاد) صورت می گیرد.

 

ادامه دارد.