پروفسور
دکتر مانفرد بور
پروفسور
دکتر ورنر شوفنهاور
برگردان شین میم شین
·
اویده مونیسم (سعدتگرائی، خوشبختی گرائی) به تعلیمات اخلاقی ئی اطلاق می
شود که بنا بر آن، انگیزه واقعی، آماج نهائی و معیار اخلاقی هر عمل انسانی، دستیابی
به سعادت و خوشبختی است.
1
·
منظور اویده مونیسم از سعادت
و یا خوشبختی عبارت است از توانائی انسان ها در بهره وری از لذات.
2
·
به همین دلیل، اویده مونیسم را فلسفه لذت نیز نامیده اند.
3
·
اویده مونیسم یکی از رایج ترین تعالیم اخلاقی تاریخ فلسفه ی ما
قبل مارکسیستی بوده است.
4
·
اکثریت تعالیم اخلاقی زمان های گذشته به عناصری از اویده مونیسم آلوده اند.
5
·
بخش اعظم نظرات اخلاقی اویده مونیسم را فلاسفه زیر کم و بیش توسعه داده اند:
الف
دموکریت (460 ـ 371 ق. م.)
فیلسوف ماتریالیست یونان باستان
از فلاسفه پیشاسقراطی
شاگرد لویکیپ و بزرگترین فیلسوف طبیعتفلسفه
نماینده ماتریالیسم اتمیستی
او کل طبیعت را متشکل از ذرات تقسیم ناپذیر (اتم) می دانست.
شعار اصلی او:
چیزها فقط به
ظاهر رنگ دارند، فقط به ظاهر شیرین و یا تلخ اند.
در واقع فقط اتم ها در فضای خالی وجود دارند و لاغیر!
·
دموکریت
ب
افلاطون (447 ـ 347 ق. م.)
فیلسوف یونان باستان و از شاگردان سقراط
·
افلاطون
ت
ارسطو (384 ـ 332 ق. م.)
ارسطو از مهمترین و متنفذترین فلاسفه تاریخ است.
او اصول بیشماری را هم بنیاد نهاده و هم تحت تأثیر جدی قرار
داده است.
·
ارسطو
پ
اپیکور (341 ـ 271 ق. م)
از فلاسفه یونان باستان
مؤسس مکتب اپیکوریسم
·
اپیکور
ث
بنه دیکتوس اسپینوزا (1632 ـ 1677)
فیلسوف هلندی، مؤسس راسیونالیسم و انتقاد مدرن از انجیل
نماینده راسیونالیسم ماتریالیستی
جهان بینی او پانته ئیستی است.
·
اسپینوزا
ج
کریستیان ولف (1679 ـ 1754)
عالم یونیورسال، ریاضی دان، فیلسوف آلمانی
همراه با لایب نیتس و کانت مهمترین نماینده روشنگری
نماینده حقوق طبیعی
·
ولف
ح
·
بسیاری از نمایندگان روشنگری انگلیس، فرانسه و آلمان:
1
لودویگ
فویرباخ (1775 ـ 1833)
از
کلمات قصار او:
اخلاق حقیقی
«سعادتمندی من را بدون سعادتمندی تو
برسمیت نمی
شناسد.»
راه برقراری
هارمونی (هماهنگی) میان تکلیف و سعادت،
یعنی راه
انطباق منافع فردی (من) با منافع دیگران (تو)،
در «عشق به
توده» است!
·
فویرباخ
2
·
بنتهام
3
جان استوارت میل (1806 ـ 1873)
از فلاسفه بورژوائی واپسین
فیلسوف و اقتصاد دان و از متفکران قرن نوزدهم
از نمایندگان کندنسیونالیسم
·
جان استوارت میل
4
آگوست کومته (1798 ـ 1857)
از فلاسفه بورژوائی واپسین
ریاضی دان، فیلسوف، منتقد مذهب، از بنیانگذاران جامعه شناسی
·
کومته و امثالهم
6
·
اویده مونیسم را می توان بسته به تعابیر مختلف مکاتب مربوطه ی
گوناگون از خوشبختی بمثابه کعبه آمال اعمال انسانی به سه دسته تقسیم بندی کرد:
الف
·
اویده مونیسم اگوئیستی (اویده مونیسم مبتنی بر خودپرستی) که تحقق بخشیدن به سعادت
فردی محض را به بهای لگدمال کردن سعادت دیگران و بی اعتنا به سعادت دیگران
نمایندگی می کند.
ب
·
اویده مونیسم اجتماعی و یا مبتنی بر از خود گذشتگی که تحقق
بخشیدن به سعادت همنوعان و بویژه تأمین رفاه اجتماعی را نمایندگی می کند.
ت
·
اویده مونیسم فردی که تحقق بخشیدن به سعادت نفسانی، معنوی
و یا روحی را نمایندگی می کند.
7
·
اگر در تعلیمات اخلاقی ئی سعادت به معنی لذت نفسانی (حسی)
تعبیر شود، آنگاه ما با استحاله اویده مونیسم به هدونیسم (هوس
گرائی) سروکار داریم.
·
مراجعه کنید به هدونیسم (هوسگرائی)
در تارنمای دایرة المعارف روشنگری
ادامه دارد
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر