سیری در پژوهشی از پیرایه یغمائی (6)

 

پیرایه یغمایی

شاعر، نویسنده، مترجم و پژوهشگر

 

اینهمه لطف؟! 

 به بهانه ی هشتم مارس روز جهانی «زن»

سرچشمه:

اخبار روز

www.akhbar-rooz.com

گاف سنگزاد

 رشیدالدین فضل‌الله همدانی (۶۲۹ ـ ۶۹۶ شمسی)

رجل سیاسی، تاریخ‌ نگار و پزشک

مؤلف جامع التواریخ

بروایتی برجسته ‌ترین چهره‌ ی ایران در دوره‌ ی مغول

·       خواجه رشید فضل الله همدانی که « ذکر عورات را روا نمی داند»، در مکتوبی به پسرش خواجه جلال الدین – حاکم روم – اندرز می دهد:

·       « با زنان بسیار صحبت مکن که قربت ایشان مُخل وقار و آرامش و مقل اعتبار است.»

 ناصر خسرو (۳۹۴ - ۴۸۱ ه. ق)

شاعر، حکیم و جهانگرد و از مبلغان مذهب اسماعیلی

وی بر اغلب علوم عقلی و نقلی زمان خود از قبیل فلسفهٔ یونانی و حساب و طب و موسیقی و نجوم و فلسفه و کلام تبحر داشته است.

·       ناصر خسرو که چهل سال از عمرش را به لهو و لعب گذرانده و از انجام هیچگونه فسق و فجوری کوتاهی نکرده و بعد از آن خواب نما شده و دست از کارهای بد و بیراه کشیده و به منطقیان گراییده، در تولد دوباره ی خود در اولین نطقش به زنان می تازد و آنها را نامحرم به اسرار می خواند:

مگو اسرار حال خویش با زن

که یابی راز فاش از کوی و برزن

·       در جای دیگری زنان را ناقصان عقل و دین می داند و به مردان سفارش می کند که آنها را مرده بیانگارند و روش آنان را در پیش نگیرند.

·       و انگار نه انگار که این مردگان تا چندی پیش مونس دل و آرام جان او بوده اند: 

به گفتار زنان هرگز مکن کار

زنان را تا توانی، مرده انگار

زنان چون ناقصان عقل و دین اند،

چرا مردان ره ایشان گزینند؟

منه بر جان خود بار زر و زن

قدم بر تارک این هر دو بر زن!

خواجه نظام‌الملک طوسی (۴۷۱ ـ ۳۹۶ شمسی)

(۱۰۱۸ ـ ۱۰۹۲ میلادی)  

وزیر دو شاه سلجوقی ( 29 سال)

·       خواجه نظام الملک در کتاب خود تحت عنوان «سیاست نامه» (صفحه ی ۲۱۷) «اندر معنی اهل ستر و حرم و حد زیردستان» حکم می کند:

1

·       «زنان اهل سترند و کامل عقل نباشند.

2

·       و غرض از ایشان گوهر نسل است که بر جای بماند و هر چه از ایشان اصیل تر، بهتر و شایسته تر و هر چه مستوره تر و پارسا تر، ستوده تر و دلپذیرتر.»

3

·       در صفحه ی۲۲۱ همین کتاب به نقل قول از پیغمبر اسلام می گوید:

4

·       «با زنان تدبیر در کارها کنید، اما هر چه ایشان گویند چنین باید کرد، به خلاف آن کنید تا صواب آید.

5

·       چرا که در خبر این است، «شاورروهن و خالفوهنّ»

·       اگر ایشان تمام عقل بودند، پیغامبر علیه السلام نفرمودی خلاف رأی ایشان رفتن.» 

خواجه مسعود قمی

دانشمند و مؤلف
  مناظرة الشمس والقمر.
  مناظرة السیف والقلم  

·       پِر واضح است که خواجه مسعود قمی هم نباید از این قافله جا بماند، پس بدینگونه گل می کند:

زن در خور مهر و کین نباشد

زن باشم اگر چنین نباشد

ای وای کجا گشایم این درد

کز زن طمع وفا کند مرد

زن رخنه گر یقین مرد است

زن ناقص عقل و دین مرد است

زن ریخت به خاک آب مردان

گر مردی از او عنان بگردان!

ادامه دارد