۱۳۹۲ خرداد ۶, دوشنبه

سیری در جهان بینی احسان طبری (19)

 احسان طبری (1295 ـ 1368)
نویسنده، شاعر، تئوریسین مارکسیست
و از همرزمان ارانی 
آثار:
فروپاشی نظام سنتی و زایش سرمایه‌داری
شناخت و سنجش مارکسیسم
خانواده برومند
روشنفکر مأیوس
زایش و تکامل تئوری انقلابی
راندهٔ ستم
دهه نخستین
کژراهه
حماسه گئومات
شکنجه و امید
در دوزخ
رویای چینی
برخی بررسی‌ها در باره جهان‌بینی‌ها و بینش‌های اجتماعی در ایران
درباره اسلوب هویریستک (دانش کشف) و برخی مسایل تئوری احتمالات
درباره سیبرنتیک یا دانش گردانش
درباره «منطق عمل» 
مجموعهٔ شعر
ترانه خوابگونه
از میان ریگها و الماسها
با پچپچه پاییز، نثر شاعرانه در چهارده بند 
ترجمه
آنتی دورینگ

گفتگوی احسان طبری با صادق هدایت

مقاله حذف شده طبري از کتاب «خدمت و خيانت روشنفکران»
(با کمي تلخيص)
تحلیلی از شین میم شین

کارنده درختي باشيم که ديگران ثمر آن را خواهند خورد.
این مقاله احسان طبري، 
بخشي از گفتگوئي است که او پس از سرکوب حکومت آذربايجان، در ديداری اتفاقي با صادق هدايت در خيابان ‌هاي تهران، داشته است.

1

·       دراين روزها گاه با برخي ازروشنفکران با ارزش و انساندوست روبرو مي ‌شويد که در برابرهجوم پيشامدهاي ناگوار، خلع سلاح شده اند و با شتابي هرچه تمام تر هرگونه شيوه مبارزه مثبت و پيگيري در نبرد اجتماعي را کوششي ‌بي‌ ثمر شمرده، بار ديگر به تاريک خانه افکار ناخوش و ذهنيات ناهنجار و ناموزون خود پناه برده اند.

2

·       بعضي از آنها نمي خواهند براي دست يافتن به حقيقت، از هفت خواني که بر سر راه آن است، بگذرند.

3

·       برخي در غرقاب نوميدي جانگزا و بيزاري درمان ناپذير مي افتند.

4

·       برخي از آنها پرستنده حقيقت هستند و عدالت را دوست دارند و از حقوق بشري دفاع مي‌ کنند، ولي به شرط آنکه اين پرستش مزاحمت به بار نيآورد.

5

·       آنها که در سکوت باطن خود سير کرده اند، از غوغاي مخوف وآشفته جامعه وحشت دارند و اين حس مردمگريزي، آنها را هميشه به زوايا مي ‌کشاند.

6

·       در حالي که فکر بدبين و زبان گزنده و زننده برخي از آنها بيان ‌بي ‌رياي درد و ناکامي آنها ست، برخي ديگر از اين اسلوب جديد «روشنفکرانه» استفاده مي‌ کنند تا به احساسات خود پسندانه خود، احساسات ناشي از ترس جان، حفظ مال و امنيت شخصي خود، حله اي که تارش از الهامات شاعرانه و بردش از افکار فيلسوفانه است، بپوشانند.
7

·       بايد در ميان آن روشنفکران ارجمند، که تلخي مصائب گذشته و ناگواري حوادث اکنون و تاريکي منظره آينده، آنها را به خشم آورده و نوميد ساخته و بعضي از روشنفکرنمايان خودپسند، که کاخ فلسفه و تخيل خود را تا ثريا بالا مي ‌برند و سايه مخوف آن را بر روي همه چيزهاي ثمربخش، خجسته، فاضل و اصيل مي ‌افکنند، فقط براي آنکه امنيت کوچک خود را از تطاول مصون نگاه دارند، فرق بسيار گذاشت.

8

·       اگر زيست اين دو دسته، اين اندازه با هم تفاوت دارد، کلمات شان به يکديگر شبيه است.

9

·       حالا مستوره اي از افکار و کلمات آنها را برداريم و در معرض بحث و انتقاد قرار دهيم.

گفتگو

 روشنفکر مايوس
 
·       خوب شما را پيدا کردم، مدت‌ها بود که مي‌خواستم انتقام خود را از يکي از اين آقايان طرفدار توده‌ ها بکشم.
·       به عقيده من اگر ديگر شما دم از آزادي بزنيد، فقط براي اين است که حيا را فراموش کرده ايد.
·       تمام رشته ‌هاي ملت ايران در اثر شاهکارهاي شما پنبه شده.
·       اگر مرد ميدان نبوديد، چرا پا در ميدان گذاشتيد؟
·       چرا ملت را تحريک کرديد و خودتان کنار رفتيد؟

طبری

·       بطورساده و بدون پيرايه، ادعاي شما برضد ما از قرار زیر است:
·       چرا فتح نکرده ايم؟
·       چرا شکست خورده ايم؟

1

·       ما اين را اعتراف مي ‌کنيم که فتح نکرده ايم و دچار ناکامي شده ايم. 

2

·       حتي اگر بار اين شکست و ناکامي هم متوجه ما باشد، ولي همه اينها دليل بر اين نيست که دنيا به آخر رسيده و صحبت مبارزه در راه آزادي قدغن شده و ما بايد از خجالت قطره اي آب شده و به زمين فرو برويم.

3
·       هر جنبشي در جهان فتح و شکست دارد.

4

·       مگر جنبش ستمکشان دنيا فقط و براي نخستين بار در ايران و آنهم در زمان ما رخ داده است؟

5

·       جنبش زياد بوده و اين جنبش‌ها گاه در اثر نيرومند تر بودن دشمن به موفقيت نرسيده، ولي بار ديگر با گرفتن تجربه از شکست گذشته، تجديد شده و پيش تر رفته است.

6
·       تاريخ بشر تا امروز تاريخ مبارزه بوده است.

7

·       بر سر هر يک از اين عقايد که امروز جزء مبتذلات علمي است، آدم سوزانده اند و خون ريخته اند.

8

·       آن امتيازاتي که امروز بشر به آساني از آن برخوردار است، در نتيجه کشمکش و نزاع سخت تحميل شده است.

9

·        نزاع و کشمکش اجتماعي را نمي توان تعطيل کرد.

10

·       اگر من و شما آن را تعطيل کنيم، خود آن تعطيل نخواهد شد.

11

·       اگر من و شما از اين ميدان بيرون برويم، کساني ديگر وارد آن خواهند شد.

ادامه دارد

هیچ نظری موجود نیست:

ارسال یک نظر