۱۳۹۲ خرداد ۲, پنجشنبه

سیری در گلستان سعدی (47)


سعدی شیرازی 
 ( ۵۶۸ - ۶۷۱ هجری شمسی)
حکایت چهارم
(گلستان با ب اول، ص 21 ـ 24) 
تحلیلی از شین میم شین

طایفه دزدان عرب، بر سر کوهی نشسته بودند و منفذ کاروان بسته و رعیت بلدان (شهرها) از مکاید (مکر و حیله) ایشان مرعوب و لشکر سلطان مغلوب.

·       معنی تحت اللفظی:
·       راهزنان عرب در بلندی های کوه مسکن گزیده بودند و راه بر کاروان ها بسته بودند.
·       اهالی شهرها از خدعه و نیرنگ آنان در هراس بودند و سپاه سلطان مغلوب گشته بود.

مفهوم «دزدی»

·       مفاهیم «دزدی» و «راهزنی» در ادبیات فئودالی، با دو محتوای متفاوت پر می شوند که در گذر از یکی می توان به دیگری رسید و یا نرسید:

1

·       دزدی بمعنی غصب پنهانی مال غیر (چه بسا در پناه تاریکی) است.

2

·        راهزنی (دریائی، صحرائی و جاده ای) بمعنی چپاول علنی، مسلحانه و زورگیرانه و قلدرمآبانه مال غیر است.

3

·       دزدی در جامعه فئودالی، که به سبب سطح نازل توسعه نیروهای مولده، فقر و کمبود سراسر جامعه را فرا گرفته، برای بنده ها و رعایای فراری و رانده شده از ملک اربابی راه چاره ای است، جهت زنده ماندن و سقوط نکردن بدرجه گدایان که خیل وسیعی را تشکیل می دهند.

4


·       در اثر خارق العاده ویکتور هوگو تحت عنوان «گوژپشت نتره دام» می توان در فرانسه فئودالی شاهد این خیل عظیم لومپن پرولتاریا بود که بخش عظیمی از شهر را در اشغال خود دارند.

5

·       راهزنی اما نه فقط از طرف رعایای فراری و یاغی، بلکه بیشتر از سوی طبقات برده دار آغازین و بعد حتی از سوی نطفه های آغازین بورژوازی صورت گرفته است.

6

·       بخش اعظم غزوات پیامبر اسلام به بهانه اشاعه دین نوین را می توان جنگ های راهزنانه نامید.

7

·       جنگ های راهزنانه طریق اصلی برده کردن اقوام دیگر و چپاول ثروت مادی و انسانی آنها بوده است.
·       برده (عبد، بنده، غلام) عنصر مهمی در نیروهای مولده جوامع عقب مانده در دوران برده داری و حتی بعدها در دوره فئودالی محسوب می شد.

8

·       بورژوازی هم ثروت اولیه خود ار عمدتا از طریق راهزنی دریائی و غیره به دست آورده است.

9

·       بورژوازی حتی در مرحله ی امپریالیسم تحت عناوین عوامفریب از قبیل دفاع از حقوق بشر و حقوق زنان و مبارزه بر ضد تروریسم و فوندامنتالیسم و کمونیسم به همین سنت راهزنانه دیرین ادامه داده و می دهد.

10

·       دزدی، اما پس از توسعه بیشتر نیروهای مولده نیز می تواند بمثابه میراث جامعه فئودالی همچنان جانسختی کند و بماند، گدائی و دریوزگی نیز.

11

·       فلسفه روشنگری هم شیوه زندگی مبتنی بر دزدی و هم امرار معاش از طریق دزدی و غصب مال غیر را مطرود، نامشروع و ممنوع می داند.

12

·       دزدی در هر جامعه که از سطح نازل توسعه نیروهای مولده در رنج است، یکی از معضلات اجتماعی مخرب محسوب می شود، که مجموعه جامعه را تهدید می کند.

13

·       دزدی، حاصل زحمت زحمتکشان شهر وروستا را بر باد می دهد.

14

·       دزدی به تولید کشاورزی، دامپروری، تجارت و صنعت کوچک لطمه می زند و توسعه بالنده آنها را دشوار می سازد.

15

·       دزدی می تواند به عادت انسان ها بدل و به تخریب شخصیتی آنها منجر شود.

16

·       توضیح علل اجتماعی مختلف دزدی نباید مانع مخالفت و مبارزه جدی انسان های مترقی و انقلابی علیه آن باشد.

17

·       دزدی هیچ راه حلی برای از بین بردن اختلافات طبقاتی عرضه نمی کند.

18
·       دزدی هیچ توجیه منطقی و علمی ندارد.

مفهوم «راهزنی»

·       راهزنی مورد نظر سعدی در این حکایت، یکی از پدیده های رایج در جامعه فئودالی بوده و هنوز هم است.

1

·       راهزنان، عمدتا از سران عشایر و قبایل تشکیل می یابند.

2

·       راهزنی در فئودالیسم و حمله قوای مسلح خان ها به شهرها و روستاها و غارت دار و ندار مردم یکی از پدیده های اصلی فئودالیسم بوده است.

3

·       در اثر ارزشمند احمد کسروی، تحت عنوان «تاریخ مشروطه» به این پدیده ارتجاعی مکررا برخورد می کنیم.

4

·       برای از بین بردن راهزنی باید به حکومت خانخانی و ملوک الطوایفی خاتمه داد و در ایران این امر از سوی حکومت مرکزی تحت رهبری رضا خان، که به درجه شاهی ارتقا یافته بود، صورت گرفت و گام های جدی در جهت تشکیل وحدت ملی و خاتمه دادن به حکومت خانخانی برداشته شد.

5

·       راهزنی یکی از راه های انباشت اولیه سرمایه نیز بوده است.

6

·       سرمایه داران، چه بسا در آغاز راهزنانی بوده اند و از طریق غصب زورگویانه اموال دیگران و حاصل کار غیر به ثروت کلان رسیده اند.

7

·       اگر ثروت طبیعی (آب و آبشار و ماهی و میوه و غیره) منبع مهم ثروت است، ولی بدون کار نمی توان به تولید و تکثیر ثروت مادی و معنوی دست یافت.
·       حتی ثروت طبیعی را نمی توان بدون کار عرقریز از آن خود کرد.

8

·       و لذا انباشت ثروت، در تحلیل نهائی، چیزی جز انباشت حاصل کار زحمتکشان شهر و ده نیست.

9

·       فلسفه روشنگری مخالف آشتی ناپذیر غصب آشکار و نهان حاصل کار زحمتکشان شهر و روستا ست و خواهان سلب مالکیت از سلب مالکیت کنندگان است.

10

·       ثروت اجتماعی غصب شده و به اشکال مختلف انباشت شده، باید به مالکیت جامعه برگردد تا عدالت و صلح اجتماعی برقرار گردد و وسیله زورگوئی، ستم و استثمار از دست غاصبین و غارتگران، دزدان و راهزنان حرفه ای پیشین و سرمایه داران بانکی، تجاری، صنعتی و کشاورزی و غیره کنونی خارج گردد. 

ادامه دارد

هیچ نظری موجود نیست:

ارسال یک نظر