فرهنگ مفاهیم فلسفی (الف) آنالیز (تجزیه و تحلیل) (۶)

پروفسور دکتر گونتر کروبر

 برگردان

شین میم شین

  

خ

نئوپوزیتیویسم

 

۱

·      نئوپوزیتیویسم به مطلق کردن ایدئالیستی ـ ذهنی کردوکار آنالیتیکی می پردازد.

 

۲

·      نئوپوزیتیویسم تنها فرم مجاز (مشروع) آنالیز را آنالیز منطقی ـ سمانتیکی قوانین علمی می داند.

 

۳

·      از نقطه نظر نئوپوزیتیویسم، فلسفه، تئوری علمی ئی با موضوع پژوهشی خاص خود نیست.

 

۴

·      فلسفه تنها در کردوکاری تحت این عنوان خلاصه می شود. 

 

۵

·      اگرچه پوزیتیویسم در دهه های اخیر، خدمت ارزنده ای به تکوین آنالیز منطقی ادا کرده، ولی باید دعاوی زیر برخی از نمایندگان آن را رد کرد:

 

الف

·      اولا این ادعای آنان را که گویا کلیه مسائل فلسفی از طریق آنالیز منطقی قابل حل اند.

 

ب

·      ثانیا این ادعای آنان را که مسائلی که از طریق آنالیز منطقی قابل حل نباشند، مسئله واره اند.

 

۶

·      سلسله ای از مسائل اصلی تعیین کننده جهان بینی فلسفی، مثلا مسئله رابطه میان ماده و روح (وجود و شعور) و امثالهم را نمی توان تنها از طریق آنالیز منطقی توضیح داد و تعیین کرد.

 

د

آنالیز دیالک تیکی

 

۱

·      ماتریالیسم دیالک تیکی آماج آنالیز را تجزیه ساده هر کل به اجزای مجزا از هم آن نمی داند.

 

۲

·      این تصور با درک متافیزیکی از آنالیز مطابقت دارد.

 

۳

·      بنا بر درک دیالک تیکی، آنالیز باید  به اقدامات زیر مبادرت ورزد:

 

الف

·      آنالیز باید کل واحد (یگانه) را نه به اجزای دلبخواه، بلکه به اجزای متضاد تجزیه کند.

 

ب

·      آنالیز باید ماهیت این اجزا و تأثیر متقابل آنها را کشف کند.

 

پ

·      آنالیز باید با شناخت منفرد به شناخت عام راه یابد. 

 

·      مراجعه کنید به دیالک تیک منفرد (خاص) و عام

 

ذ

تفاوت آنالیز و استنتاج

 

۱

·      آنالیز از لحاظ زیر با استنتاج تفاوت پیدا می کند:

 

الف

·      استنتاج ـ بر خلاف آنالیز ـ اگرچه با پدیده ها و فاکت های منفرد سر و کار دارد و به تعمیم آنها می پردازد، ولی به شناخت ماهیت پدیده ها دست نمی یابد.

 

ب

·      از این رو آنالیز می تواند ـ بر خلاف استنتاج ـ به مثابه شالوده پیش بینی های دقیق علمی، مورد استفاده قرار گیرد.

 

پ

·      آنالیز هم در مرحله حسی شناخت و هم در مرحله عقلی شناخت حاوی اهمیت بزرگی است.

 

·      مراجعه کنید به دیالک تیک حسی و عقلی در تارنمای دیارة المعارف روشنگری

 

۲

·      حیوانات نیز به آنالیز در فرم ساده قادرند.

 

۳

·      شالوده فیزیولوژیکی کردوکار حسی آنالیز را آنالیزاتورها (تحلیلگرها) تشکیل می دهند که به کمک آنها تحریکات بغرنج محیط زیست تجزیه می شوند و به شکل احساس های منفرد در آورده می شوند.

 

۴

·      مرکز کردوکار حسی آنالیتیکی در جانوران عالی تر و انسان، مغز بزرگ است.

 

ادامه دارد.