فرهنگ مفاهیم فلسفی (الف) آموزه جمعیت (جمعیت شناسی)

 

پروفسور دکتر گونتر هیدن

برگردان

شین میم شین

 

۱

ویلیام پتی

(۱۶۲۳ ـ ۱۶۸۷)

اقتصاددان، دانشمند و فیلسوف انگلیسی

پدر اقتصاد ملی انگلیس

 

·      آموزه جمعیت در قرن هفدهم و هجدهم میلادی به مثابه بخشی از اقتصاد سیاسی، که در حال تشکیل بود، قبل از همه، توسط ویلیام پتی و جیمز دنهام ـ استوارت به قصد بررسی شرایط اجتماعی و عواقب اقتصادی ناشی از افزایش جمعیت تدوین یافت.

 

جیمز دنهام ـ استوارت

(۱۷۱۲ ـ ۱۷۸۰)

اقتصاددان انگلیسی

پدر مرکانتلیسم و از مؤسسین اقتصاد سیاسی

کتاب اصلی اش:

اصول مقدماتی اقتصاد سیاسی (۱۷۶۷)

در حالیکه آدام اسمیت و دیگر اقتصاددانان انگلیس

مرکانتلیسم را رد می کردند،

 در آلمان هگل و مارکس

از آن نقل قول می کردند.

 

۲

·      آموزه جمعیت، افزایش جمعیت را به مثابه یک روند طبیعی (بیولوژیکی) در نظر می گیرد و سطح توسعه جامعه بشری را وابسته به تعداد جمعیت کشور می داند:

·      هرچه تعداد جمعیت کشور بیشتر باشد، سطح توسعه جامعه به همان اندازه بالاتر خواهد بود و برعکس.

 

۳

·      آموزه های مختلف جمعیت با شروع و تشدید ستمگری و زیر یوغ کشیدن و برده کردن خلق های بیگانه توسل دول کاپیتالیستی (سرمایه داری)، خصلت جانبدارانه از سرمایه داری به خود می گیرند و به وسیله ای برای توجیه سیاست اشغالگرانه کاپیتالیستی و بعدها امپریالیستی بدل می شوند.

 

·      مراجعه کنید به مالتوزیانیسم

 

 

نئومالتوسیانیسم و مالتوسیانیسم

 

http://mimhadgarie.blogfa.com/post/4491

 

پایان

 

۴

·      کوشش های زیادی برای تشکیل یک آموزه جمعیت عام و مستقل از شرایط اجتماعی بارها صورت گرفته است (ماکنروت و غیره).

·      ولی این کوشش ها همه بیهوده بوده اند.

·      چون مسقل از شرایط اجتماعی هیچ آموزه جمعیتی نمی تواند به وجود آید.

·      برای اینکه هر فرماسیون اجتماعی، قانون جمعیتی خاص خود را دارد.

 

۵

·      از این رو ست که ماتریالیسم تاریخی قوانین جمعیتی را بر زمینه فرماسیون اجتماعی مورد نظر، به مثابه قوانین اجتماعی ـ اقتصادی درنظر می گیرد.

 

۶

·      مارکس این مسئله را در رابطه با جامعه سرمایه داری به شرح زیر توضیح می دهد:

·      «جمعیت کارگر با تولید و انباشت سرمایه، به طور دم افزونی وسیله افزایش نسبی جمعیت خود را نیز تولید می کند.

·      این قانون جمعیتی خاص شیوه تولید سرمایه داری است.»

 

۷

·      برای صدور حکم کلی باید گفت که «هر شیوه تولیدی تاریخی خاص، قانون جمعیتی تاریخی معتبر خاص خود را دارد.

·      قانون جمعیتی (قانون تکثیر) انتزاعی فقط در مورد گیاهان و جانوران می تواند اعتبار داشته باشد، به شرط اینکه انسان به لحاظ تاریخی در آن مداخله نکند.»

   (مارکس و انگلس، «کلیات»، جلد ۲۳، ص ۶۶۰)  

 

·      مراجعه کنید به شرایط حیات مادی جامعه.

 

پایان