پروفسور دکتر ماتهویس کلاین
برگردان
شین میم شین
ح
اتیک قرن هفدهم
· در سیستم فلسفی قرن هفدهم، تئوری های اتیکی هر چه بیشتر با مناسبات نوین، یعنی مناسبات کاپیتالیستی دمساز می شوند.
۱
اتیک توماس هوبس
توماس هوبس
(۱۵۸۸ ـ ۱۶۷۹)
ریاضی دان،
دولت تئوریسن
فیلسوف انگلیسی
در
عصر جدید آغازین
کتاب معروف او «هیولا» نام دارد.
تز او:
«انسان گرگ انسان است»
نظریه او:
«جنگ همه بر ضد همه»
۱
· توماس هوبس در این زمان به مثابه یکی از سرسخت ترین مخالفین اسکولاستیک، به آن دسته از فلاسفه اخلاقی بورژوازی آغازین تعلق دارد که انسان را از بنیاد، موجودی اگوئیست (خودخواه) تلقی می کند.
۲
· به نظر هوبس، اگوئیسم و دشمنی متقابل، خطوط ماهوی عام طبیعت انسانی را تشکیل می دهند.
· مراجعه کنید به اگوئیسم
۳
· تز او مبنی بر اینکه «انسان گرگ انسان است» و نظریه او مبنی بر اینکه «جنگ همه بر ضد همه» رواج دارد، ستون های مهم نظریات اتیکی او را تشکیل می دهند.
· نظریاتی که در آنها خطوط مشخصه جامعه کاپیتالیستی با گشتاورهای زیر بر زبان می آید:
الف
· رقابت
ب
· آنارشی
پ
· جنگ
ت
· ظلم و ستم و سرکوب انسان به وسیله انسان
۲
اتیک اسپینوزا
بنه دیکتوس اسپینوزا
(۱۶۳۲ ـ ۱۶۷۷)
فیلسوف هلندی
مؤسس راسیونالیسم و انتقاد مدرن از انجیل
در فلسفه او
شناخت (معرفت)، خرد و اخلاقمندی
ماهیتا یکسانند.
فهم در فلسفه اسپینوزا،
نه فقط سرچشمه اخلاق، بلکه علاوه بر این، معیار اخلاق
تلقی می شود.
به نظر اسپینوزا شناخت طبیعت به وسیله انسان
ـ هم طبیعت خارج و هم طبیعت خود انسان ـ
سرچشمه عالی ترین سعادت و بزرگترین رضایت خاطر است.
۱
· با ورود اسپینوزا به صحنه، اتیک در رابطه با قطع پیوند با فلسفه اسکولاستیکی و تئولوژی، پیشرفت های چشمگیری می کند.
۲
· اسپینوزا اصول ماتریالیستی فلسفه خود را در مورد انسان و جامعه به کار می بندد و بدین طریق برای اثبات اتیک دلایل راسیونال (عقلی) جدی عرضه می کند.
۳
· در اتیک اسپینوزا، عمل انسان تنها بر مبنای قوانین طبیعت انسانی توضیح داده می شود.
۴
· به نظر اسپینوزا، وظیفه اتیک ـ قبل از همه ـ عبارت است از کمک به انسان ها در جهت غلبه بر ضعف خود در مبارزه بر ضد علایق و امیال خویش (هوای نفس).
۵
· اسپینوزا در این ضعف، «بردگی» واقعی طبیعت انسانی را می بیند.
۶
· او کنترل امیال و علایق به کمک فهم را عالی ترین فضیلت و اخلاقیت انسانی می داند.
۷
· اسپینوزا راه غلبه بر این ضعف را قبل از همه در لیاقت معرفتی انسان نشان می دهد.
۸
· در فلسفه او شناخت (معرفت)، خرد و اخلاقیت ماهیتا یکسانند.
۹
· فهم در فلسفه اسپینوزا، نه فقط سرچشمه اخلاق، بلکه علاوه بر این، معیار اخلاق تلقی می شود.
۱۰
· به نظر اسپینوزا شناخت طبیعت به وسیله انسان ـ هم طبیعت خارج و هم طبیعت خود انسان ـ سرچشمه عالی ترین سعادت و بزرگترین رضایت خاطر است.
۳
اتیک جان لاک
جان لاک
(۱۶۳۲ ـ ۱۷۰۴)
فیلسوف انگلیسی
نماینده اصلی امپیریسم
از شخصیت های برجسته روشنگری انگلیس
از تئوریسین های قرارداد اجتماعی
اعلامیه استقلال آمریکا، قانون اساسی آمریکا و انقلاب فرانسه تحت تأثیر فلسفه سیاسی او بوده اند.
جان لاک در نظریه خود راجع به بود (ماهیت) چیزها میان ایدئالیسم و ماتریالیسم در نوسان بود.
جان لاک در نظریه خود راجع به امکان شناخت بود (ماهیت) راستین چیزها به ندانمگرائی (اگنوستیسیسم) گرایش داشت.
۱
· جان لاک نیز مثل اسپینوزا، بر مبنای شناخت به اثبات اتیک خود می پردازد.
۲
· جان لاک در تصورات اخلاقی خود از تز سنسوئالیستی خود شروع به حرکت می کند که بنا بر آن سرچشمه شناخت تجربه حسی است.
۳
· جان لاک نتیجه می گیرد که اخلاق انسان ها محصول تجارب اجتماعی آنها ست و تجارب اجتماعی شوق و درد به همراه می آورد و انسان ها به تمیز خیر از شر، خوب از بد قادر می سازد.
۴
· جان لاک بدین طریق، بر ضد نظریه اسکولاستیکی مبتنی بر ایده های اخلاقی ابدی و تغییرناپذیر نازل شده از سوی خدا وارد کارزار می شود و زمینه را به لحاظ تئوریکی، برای نظریه ماتریالیست های فرانسوی مبنی بر اهمیت محیط اجتماعی برای اخلاق انسان ها آماده می سازد.
ادامه دارد.
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر