دایرة المعارف جامعه شناسی مارکسیستی ـ لنینیستی (۴۰۶)

پروفسور دکتر 

ولفگانگ ایشهورن

اریش هان
مانفرد پوشمن
روبرت شولتس
هورست تاوبرت

و

دهها تن دیگر
(۱۹۶۹)

برگردان
شین میم شین  

 کررلاسیون

(رابطه متقابل)

ادامه

۱۹

·    محاسبات کررلاسیون، از این رو، عبارتند از روش های مته متیکی ـ ایستاتیستیکی تحلیلی که در گروه اصلی ایستاتیستیک استنتاجی جا می گیرند.

۲۰

·    محاسبات  کررلاسیون می توانند قبل از همه از عهده انجام سه فونکسیون زیر برآیند:

الف

۱

·    محاسبات  کررلاسیون می توانند با نشان دادن اینکه آیا تأثیرمتقابل جریانات تغییر میان پدیده های اجتماعی و یا میان مشخصات پدیده منفردی از حد شرایط تأثیر تصادفا مشروط فراتر می رود و یا نه، امتحان فرضیه هایی راجع به پیوندهای موجود میان پدیده های جامعه ای (اجتماعی) را و یا میان مشخصات پدیده منفردی را امکان پذیر می سازند.

۲

·    محاسبات  کررلاسیون بدین طریق به کشف پیوندها و روابط متقابلی در پدیده ها و روندهای اجتماعی کمک می کنند که چه بسا در زیر سطح آنها مؤثر می افتند.

ب

۱

·    محاسبات  کررلاسیون فقط معارف مربوط به پیوندهای موجود را در اختیار ما قرار نمی دهند.

۲

·    محاسبات  کررلاسیون ضمنا قوت آنها را اندازه می گیرند.

۳

·    ما بدین طریق، اندازه عینی ئی برای آنالیز به دست می آوریم، تا بتوانیم پراتیک جامعه ای و پدیده ها و روندهای آن را در روابط کمی شان به طرز دقیق منعکس کنیم و در ماهیت آنها عمیقتر نفوذ کنیم.

۴

·    منظور از مفهوم «دقیق» تبیین مته متیکی و یا تبیین فرمولی و یا عددی اندازه، یعنی جنبه کمی  رابطه جامعه ای (اجتماعی) است.

۵

·    مفهوم «دقیق» را اینجا نباید به معنی مطلقا دقیق دانست.

·    برای اینکه محاسبات  کررلاسیون همیشه مبتنی بر سنجش تئوری احتمالات اند و نتیجه حاصله بالضروره همیشه در چارچوب سرحدات خطای معینی اعتبار دارد.

پ

۱

·    با تبیین محدوده پیوند عینی به صورت اندازه کمی، به کمک محاسبات  کررلاسیون، می توان در روش منطبق با آن، فاکتورهایی را تخمین زد که پدیده و یا روند جامعه ای (اجتماعی) معینی را تحت تأثیر قرار می دهند.

۲

·    بدین طریق امکان تمیز کمی پیوندها و تأثیرات ماهوی از پیوندها و تأثیرات غیرماهوی برای جریان توسعه معینی فراهم می آید.

۳

·    روش کررلاسیون معیار عینی مقایسه و ارزیابی روابط موجود میان پدیده های جامعه ای را و یا میان مشخصات منفرد پدیده ای را در اختیار ما قرار می دهد.

۴

·    بدین طریق همزمان، مبانی قابل شناخت مهمی برای ردیابی قانونمندی های ایستاتیستیکی (آماری) این روابط در اختیار ما قرار داده می شوند.

پایان