پروفسور دکتر
هورست هولتسر
فصل هشتم
علوم اجتماعی
/ جامعه شناسی
برگردان شین
میم شین
بخش هفتم
توسعه جامعه
شناسی بورژوائی
در کشورهای
مختلف سرمایه داری:
قسمت
چهارم
جامعه
شناسی در المان
پیشکش به
کاظم انصاری
97
·
به قول کلاسیک های مارکسیسم، «این
روح (شعور) نیست که تعیین کننده زندگی است.
·
این زندگی است که تعیین کننده روح
(شعور) است.
الف
·
در طرز نگرش اول، از روح (شعور) به
مثابه فرد زنده، شروع به حرکت می شود.
ب
·
در طرز نگرش دوم، از روح (شعور)
منطبق با زندگی واقعی شروع به حرکت می شود.
·
از روح (شعور) خود موجود زنده ی
واقعی شروع به حرکت می شود و روح (شعور) فقط به مثابه روح (شعور) آن موجود زنده تلقی
می شود.
پ
·
این طرز نگرش بدون قید و شرط
نیست.
ت
·
این طرز نگرش از شرایط واقعی شروع
به حرکت می کند و حتی لحظه ای از آن، غافل نمی ماند.
ث
·
منظور از شرایط یاد شده، نه انسان
ها در میخکوب شدگی و بستگی خیالی از هر نوع، بلکه روند توسعه ی واقعی، تجربی و
مرئی است، که انسان ها تحت آن (شرایط معین) قرار دارند.
ج
·
به محض اینکه این روند زندگی
نمودار می گردد، تاریخ بس می کند که مجموعه ای از فاکت های مرده باشد.
·
آن سان که در قاموس تجربه گرایان
هنوز انتزاعی و یا در مورد هر عمل تلقینی هر سوبژکت تلقینگر و یا در قاموس
ایدئالیست ها ست.»
·
(مارکس و انگلس، «کلیات»، جلد 3، ص 27)
98
·
در جامعه شناسی بورژوائی آلمان
غربی، در حال حاضر، پلورالیسم تئوری ها و طرح ها فرمانروا ست.
·
نقش مسلط در این انبوهه تئوری ها و
طرح ها از آن سبک سمتگیری اجتماعی ـ فنی ـ رفتارسوسیولوژیکی است که به اشکال زیر
بر پدیده های اجتماعی پیاده می شود:
الف
·
به شکل عمل اجتماعی ظاهرا تقلیل
یافته به «رفتار»
ب
·
به شکل «اینتر اکسیون» و
«کومونیکاسیون» که ظاهرا موتور جامعه جا زده می شود.
پ
·
به شکل «سیستم مندی» ئی که جامعه
در آن ـ ظاهرا ـ به مثابه هستی (بود، دازاین) جلوه گر می شود.
·
(تئوریسین های بورژوائی واپسین دیالک تیک
ماهیت و نمود را به شکل دوئالیسم ماهیت و بود (دازاین) تحریف کرده اند. مترجم)
ت
·
از آنجا که این تئوری ها و طرح های
بورژوائی به پدیده ها چسبیده اند و به عوض نشان دادن اجتماعیت مشخص پدیده ها، آنها
را ناشی از طبیعتسیستم رفتار و رفتارسیستم اینتر اکسیون می دانند، از درک عوامل
تعیین کننده ی فرم اجتماعی، عاجز می مانند.
ث
·
به شکل رفتار فاقد مناسبات زندگی و
مناسبات معنوی (شعورین) اجتماعا تعیین شده
ج
·
به شکل «اینتر اکسیون» عاری از
شالوده مادی ـ اجتماعی و فاقد بافت فراگیر اجتماعی گشتن
چ
·
به شکل «سیستم» فاقد سوبژکت کوشا و
فاقد کیفیت تاریخی و تکاملی مشخص
ح
·
به شکل «چارچوب های نهادین» بی
اعتنا به دیالک تیک نیروهای مولده و مناسبات تولیدی
99
·
با چنین چیزهائی نمی توان مسئله زیر
را توضیح داد که علوم اجتماعی می توانند توضیح دهند:
·
وساطت طرز زندگی فردی و دسته جمعی
تاریخی ـ مشخص بر پایه پیوند بنیادی ئی که در آن، انسان، طبیعت و تاریخ تاریخا
(بطور تاریخی) اجتماعی گشتن انسان و طبیعت
قرار دارند.
100
·
ضعف و نقص اصولی جامعه شناسی آلمان
غربی عبارت است از جامه عمل پوشاندن متفاوت به تئوری ها و طرح های منفرد.
·
جامعه شناسی آلمان غربی به دلیل
همین ضعف و نقص اصولی، فونکسیون اجتماعی در سرمایه داری و برای سرمایه داری را به
عهده گرفته است.
101
·
اگرچه دست و پای اکادمیکی ـ علمی ـ
سیاسی و اجتماعی ـ عملی جامعه شناسی آلمان غربی از آغاز سال های 70 تا اواسط سال
های 80 قرن بیستم، تا حدودی باز شده، باز هم کماکان همان فونکسیون را به عهده
دارد.
102
·
طبیعی است که تئوری ها و طرح های
سوسیولوژیکی فوق الذکر، در خدمت جمع اوری فاکت های (داتاهای) سوسیال ـ تجربی ـ
توصیفیِ روی هم رفته خالی از تئوری و مبتنی بر «پدیده های» خشک و خالی اند.
·
ضمنا بخش اعظم این کرد و کار ها را
کسانی انجام می دهند که اصلا جامعه شناس نیستند.
103
·
مهم این است که جامعه شناسی
بورژوائی آلمان غربی، روی هم رفته در مقایسه با سال های 20 و 30 قرن بیستم (البته
به استثنای جامعه شناسی ماکس وبر)، دیگر دنباله رو لنگنده و خجول جناح خرده
بورژوائی و بورژوائی نیست.
·
بلکه به مثابه جنگ افزار کلامی و
استدلالی (فاکتی) در مقدم ترین صفوف مبارزات طبقاتی میان بورژوازی و پرولتاریا
قرار دارد.
پایان
ادامه دارد.
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر