۱۳۹۴ آذر ۱, یکشنبه

روشنگری (6)


پروفسور دکتر وینفرید شرودر  
پروفسور کارل هاینتس بارک
برگردان شین میم شین

4
 جان لاک 
ادامه

  7
·        تعلق خاطر جان لاک به این نظر که ما «تجارب درونی» خود را مدیون فهم خویشیم و همچنین این ادعا که دو نوع حقیقت وجود دارد (حقیقت قابل درک برای عقل عادی و حقیقت وحی الهی) به معنی تأیید ایدئالیسم از سوی او بوده است.

8

·        از این رو ست که لنین می گوید که سنسوئالیسم (حسگرائی) هنوز ماتریالیسم نیست:

الف
·        «از مبدأ (آغازگاه)  احساس ها هم می توان راه سوبژکتیویسم را در پیش گرفت و به سولیپسیسم رسید  و اجسام را مجموعه هائی و یا ترکیباتی از احساس ها دانست و هم می توان راه اوبژکتیویسم را در پیش گرفت و به ماتریالیسم رسید و احساس ها را تصاویر اجسام، تصاویر جهان خارج دانست.

·        مراجعه کنید به اوبژکت، اوبژکتیویسم، سوبژکت، سوبژکتیویسم  در تارنمای دایرة المعارف روشنگری

ب
·        برای موضع اول، یعنی برای اگنوستیسیسم (ندانمگرائی) و یا اگر قدری پیشتر برویم، ایدئالیسم ذهنی، نمی تواند حقیقت عینی وجود داشته باشد.

ت
·        برای موضع دوم، یعنی برای ماتریالیسم برسمیت شناختن حقیقت عینی اهمیت اساسی دارد.»
·        (ولادیمیر لنین، «کلیات»، جلد 14، ص 121)

9
 اسقف جورج برکلی (1685 ـ 1753)
اسقف، تئولوگ، امپیریست و فیلسوف ایرلندی ـ انگلیسی
مؤسس ایدئالیسم ذهنی

·        هم ماتریالیست های فرانسه و هم ایدئالیست ها (برکلی و هیوم) نظرات جان لاک را مبدأ خود قرار می دهند.

10
·        اهمیت تئوری سیاسی و سوسیولوژیکی (جامعه شناسی)  جان لاک که در اثرش تحت عنوان «طرح های دوگانه حکومت» (1690)  مطرح می شوند، کمتر بوده است.

11
·        جان لاک در این کتاب، تئوری حقوق طبیعی را در راستای تمایلات بورژوازی لیبرال انگلیس توسعه می دهد و تکامل می بخشد.

12
·        بنظر او (برخلاف هوبس) میان حقوق طبیعی در وضع طبیعی و قانون طبیعی در دولت عقل   تفاوت اساسی وجود ندارد.

13
·        به نظر جان لاک، دولت فقط برای تضمین حقوق طبیعی و قبل از همه، برای تضمین حقوق مالکیتی در وضع طبیعی به وجود آمده است.

14
·        منشاء دولت را جان لاک قراردادی میان مردم و حکام می داند.

15
·        او بر آن است که انسان ها بنا بر تجارب خود می آموزند که کدام فرم از حکومت با نیازهای شان سازگاری بهتری دارد.

16
·        در آغاز، قدرت دولتی را در اختیار یک شخص قرار می دهند، بی آنکه حد و مرز صریحی برای قدرت او تعیین کنند.

17
·        تنها پس از آنکه به خطر تبدیل سلطنت به استبداد پی می برند، مبانی و حقوق حکومت را مورد بررسی دقیقتر قرار می دهند و نظامی را پی ریزی می کنند که در آن قوه مقننه از قوه مجریه جدا باشد و شاه تنها در رأس قوه مجریه قرار داشته باشد.

18
·        اینجا پیوند میان تئوری شناخت سنسوئالیستی جان لاک و تصور او راجع به پیشرفت تاریخی بوضوح دیده می شود.

19

·        توسعه و تکامل روشنگری انگلیس در قرن هجدهم از سوئی تحت تأثیر انقلاب صنعتی و از سوی دیگر ـ به قول کلاسیک های مارکسیسم ـ تحت تأثیر تحکیم «سلطنت مشروطه منبعث از انقلاب شکوهمند (1688)   و روی گرداندن گام بگام بورژوازی انگلیس از گذشته انقلابی خویش بوده است که با تحکیم قدرت آن در رابطه بوده است.»
·        (مارکس و انگلس، «کلیات»، جلد 21، ص 305، جلد 22، ص 301 )

ادامه دارد.

هیچ نظری موجود نیست:

ارسال یک نظر