روشنگری (5)

پروفسور دکتر وینفرید شرودر  

پروفسور کارل هاینتس بارک

برگردان شین میم شین

3

اسحاق نیوتون  

 اسحاق نیوتون (1642 ـ 1727)

فیزیکدان، ریاضی دان، ستاره شناس، کیمیاگر، فیلسوف و کارمند دولتی

سرگردان میان تئولوژی طبیعی، علوم طبیعی و فلسفه

·        اسحاق نیوتون ـ قبل از همه ـ با کتاب خود تحت عنوان «اصول ریاضی تعلیمات طبیعی» (1687) در بنیانگذاری فلسفه روشنگری بر بنیان علوم طبیعی نقش تعیین کننده ای بازی می کند.

·        مراجعه کنید به علوم طبیعی، علوم ریاضی ـ طبیعی در تارنمای دایرة المعارف روشنگری

1

·        نیوتون بر مبنای تئوری جاذبه علم طبیعی ریاضی را به سیستم فراگیر مجموعه مکانیک زمینی و آسمانی ارتقا می دهد.

2

·        عالی ترین آماج او نشان دادن این نکته بوده که جاذبه عمومی چگونه می تواند سیستم جهان را بکار اندازد.

3

·        طبیعت پژوهی نیوتون به پایه اسلوبی (متدیکی) ماتریالیسم مکانیکی و دئیسم بدل می شود.

·        مراجعه کنید به دئیسم و ماتریالیسم مکانیکی، ماتریالیسم متافیزیکی، ماتریالیسم علوم طبیعی (علم الاشیائی) در تارنمای دایرة المعارف روشنگری   

4

·        طبیعت پژوهی نیوتون اعلام جنگ بر ضد متافیزیک قرن هفدهم و اسکولاستیک بوده است.

4

جان لاک  

 جان لاک (1632 ـ 1704)

فیلسوف انگلیسی

نماینده اصلی امپیریسم (تجربه گرائی)

از شخصیت های برجسته روشنگری انگلیس

از تئوریسین های قرارداد اجتماعی

اعلامیه استقلال آمریکا، قانون اساسی آمریکا و انقلاب فرانسته

تحت تأثیر فلسفه سیاسی او بوده اند.  

·        مهمترین فیلسوف بورژوائی انگلیس در پایان قرن هفدهم، جان لاک بوده است.

1

·        او در اثر اصلی خود تحت عنوان «راجع به فهم بشر» (1671 ـ 1690) به قول کلاسیک های مارکسیسم، «اصل فرانسیس بیکن و توماس هوبس را مبنی بر این که منشاء معارف و ایده ها، جهان محسوس است، به اثبات می رساند.»

·        (مارکس و انگلس، «کلیات»، جلد 22، ص 294 )

2

·        تئوری شناخت سنسوئالیستی  جان لاک به عنصر اساسی فلسفه روشنگری بدل می شود.

·        مراجعه کنید به سنسوئالیسم (حسگرائی)، تئوری شناخت در تارنمای دایرة المعارف روشنگری

3

·        جان لاک بر آن بوده که ایده ها و تصورات ذهنی انسان ها از چیزهای محسوس سرچشمه می گیرند.

4

·        او به طرح مسائل مهم زیر می پردازد:

الف

·        فهم بشر چگونه به مفاهیم خود از اوبژکت ها دست می یابد؟

ب

·        معارف ما تا چه حدی قابل اعتماد اند؟

5

·        جان لاک با رسیدن به این نظر که احساس های حسی از اجسام واقعی ـ عینی سرچشمه می گیرند و موجد تصورات ما در باره اجسام ادراک شده اند، نه فقط با نظر دکارت مبنی بر وجود ایده های مادرزاد قطع رابطه می کند، بلکه علاوه بر آن، راه را برای ماتریالیسم سنسوئالیستی هموار می سازد که بنیان معرفتی ـ نظری ماتریالیسم فرانسه در قرن هجدهم بوده است.

·        (صفت «معرفتی ـ نظری» را برای تئوری شناخت بکار می بریم.

·        بنیان معرفتی ـ نظری یعنی بنیان چیز مورد نظر بلحاظ تئوری شناخت.

·         این مفهوم را مدیون علمای ارجمند حزب توده ایم.

 ·        فلسفه مارکسیستی اصولا بر سه پایه به هم پیوسته بنا شده است:

·        ماتریالیسم دیالک تیکی، ماتریالیسم تاریخی، تئوری شناخت مارکسیستی ـ لنینیستی.

·        تئوری شناخت مفاهیم و مقولات و قوانین خاص خود را دارد و مستقلا تشریح د شده است.

·        مراجعه کنید به شناخت، تئوری شناخت، مکاتب تئوری شناخت  در تارنمای دایرة المعارف روشنگری مترجم)

6

·        اما خود جان لاک این نقطه نظر را بطور پیگیر دنبال نمی کند.

ادامه دارد.