سرچشمه:
صفحه فیسبوک منصور یاسائی
صبر
انتخاب نیست
اجبار است .
علیرضا روشن
گاف سنگزاد
صفحه فیسبوک منصور یاسائی
صبر
انتخاب نیست
اجبار است .
علیرضا روشن
گاف سنگزاد
·
اولا انتخاب و هر کار دیگر همیشه در دیالک تیکی از جبر و اختیار صورت می گیرد:
مثال
·
انسان تصمیم به پوشیدن لباس می گیرد.
·
ظاهرا آزاد و مختار است و می تواند پیراهنی آستین کوتاه بپوشد و یا پولور پشمی
با پالتو.
1
·
اما همین جا به شعور و شناخت نیاز می افتد.
·
اگر هوا گرم باشد، تصمیم می گیرد که پیراهن آستین کوتاه بپوشد و اگر برف و
یخبندان باشد، پولور پشمی و پالتو.
·
یعنی انتخاب او بر اساس شناخت جبر عینی (وضع هوا) صورت می گیرد.
·
عمل و رفتار در چارچوب دیالک تیک جبر و اختیار همین است.
2
·
اما اگر همان انسان در کشور عه هورا زندگی کند، بنا بر قوانین ایراسیونالیستی (خردستیز)
حاکم مجاز به پوشیدن پیراهن آستین کوتاه نیست و گرنه اجامر و اوباش طبقه حاکمه او
را وسط خیابان می خوابانند و در ملأ عام حد می زنند.
·
تا توبه کند و قید پیراهن آستین کوتاه را بزند.
·
وقتی از سلب آزادی (اختیار) از توده سخن می رود، به همین دلیل است.
·
طبقه حاکمه موازین اخلاقی مورد علاقه خود را جامه آهنین قانون می پوشاند و
مردم را به رعایت اکید آنها مجبور می سازد.
3
·
در نتیجه همان انسان، تحت جبر اجتماعی طبقه حاکمه ی جبار قبل از انتخاب پیراهن
آستین بلند و یا کوتاه، به انتخاب دیگری دست می زند:
·
انتخابی که بر جبر اجتماعی حاکم (استبداد طبقه حاکمه) مبتنی است:
·
یا مقاومت و پیکار و یا تسلیم و تحمل و رضا
·
هم مقامت و پیکار حاوی گشتاوری از صبر است و هم تسلیم و تحمل و رضا.
4
·
صبر در این صورت دو شقه می شود:
·
صبر انقلابی و صبر ضد انقلابی
·
صبر مبتنی مقاومت و مبارزه و صبر مبتنی بر کرنش و تمکین
5
·
صبر اما می تواند داوطلبانه باشد و نه تحمیلی:
·
صبر می تواند بنا بر دلایل عینی صورت گیرد:
·
از قدیم گفته اند:
گر صبر کنی، ز غوره حلوا سازم!
·
این صبر هم آگاهانه است، هم داوطلبانه است و هم اجباری است، یعنی بر جبر عینی
تغییر چند مرحله ای غوره مبتنی است:
·
برای تهیه حلوا از غوره بنی بشر به صبر نیاز دارد تا غوره انگور شود، از انگور
بنا بر قوانین تولید شیره گرفته شود و از شیره انگور و آرد و غیره حلوا تهیه شود.
6
·
جبر عینی اینجا هم وارد عمل می شود.
·
بنی بشر اینجا هم در چارچوب دیالک تیک جبر و اختیار عمل می کند و میزان اختیار
او بسته به شناخت قوانین جبر عینی (قوانین رشد غوره به انگور و تهیه شیره از انگور
و تهیه حلو از آرد و شیره انگور) است.
·
انتخاب او در این زمینه نیز در چارچوب دیالک تیکی از اختیار و اجبار است.
·
وقتی گفته می شود که از دیالک تیک عینی گریزی و گزیری نیست، منظور همین است.
8
مثال دیگر
·
حریفی
می گفت:
·
«ده
سال پیش حس کردم که اندیشیدن نمی دانم و مرتب اشتباه می کنم.
·
تصمیم
گرفتم که هنر تفکر را بیاموزم.
·
ده
سال تمام با صبر و حوصله به آموزش مفاهیم فلسفی پرداختم.
·
بعد اندک
اندک توانستم حرف دهن خودم و همنوعانم را بفهمم و شروع به تفکر کردم.»
·
این
صبر حریف مبتنی بر انتخاب بوده است.
·
این انتخاب
هم گشتاوری از جبر عینی داشته است.
·
چون مفاهیم اجرهای
اولیه احکام (جملات، افکار) هستند.
·
بدون آجرهای اولیه نمی
توان عمارتی بنا کرد:
·
بدون مفاهیم (واژه
ها) هم نمی توان حکمی (جمله ای، نظری، فکری) ساخت و یا حکمی (جمله ای، نظری، فکری) را فهمید.
پایان
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر