۱۳۸۹ بهمن ۲۶, سه‌شنبه

دیالک تیک وجود اجتماعی ـ شعور اجتماعی (3) (پایان)

پروفسور ولفگانگ پطر ایش هورن
برگردان شین میم شین

• بواسطه این برداشت از شعور اجتماعی است که ما به سلسله ای از نظرات نسبت به شعور سوسیالیستی، تئوری فلسفی و تئوری جامعه شناسی می رسیم:
• شعور سوسیالیستی بنا برمنشاء و محتوای خود بیانگر جایگاه طبقاتی و منافع طبقاتی پرولتاریا ست.

• شعور سوسیالیستی در مبارزه طبقاتی عملی بوسیله اثرگذاری ایدئولوژیکی و سازمانی حزب مارکسیستی ـ لنینیستی رشد و توسعه می یابد.
• شعور سوسیالیستی بعد از پیروزی انقلاب سوسیالیستی و در روند ساختمان سوسیالیسم به خودآگاهی مبتنی برعلم خلق ارتقا می یابد، خلقی که از نظر سیاسی و اخلاقی تحت رهبری حزب طبقه کارگرمتحد گشته است.
• این خودآگاهی علمی بیانگر شرایط حیاتی، منافع واهداف مشترک همه مردم زحمتکش است.
• شعور سوسیالیستی تنها بر بنیان وجود اجتماعی سوسیالیستی می تواند میان توده های مردم اشاعه یابد.
• یکی از وظایف اساسی ساختمان سیستم اجتماعی پیشرفته سوسیالیسم اشاعه شعور اجتماعی منطبق با آن است.
• همان طور که سوسیالیسم قطع رابطه قاطعانه و ریشه ای با مناسبات اجتماعی مبتنی بر استثمار است، همان طور نیز شعور اجتماعی سوسیالیستی قطع رابطه ریشه ای با شعور اجتماعی ما قبل باید باشد.

• محتوای اصلی شعور سوسیالیستی را قوانین ده ماده ای اخلاق سوسیالیستی تشکیل می دهند که بطور هنجاری ـ اخلاقی فرمولبندی شده اند.
• هسته مرکزی شعور سوسیالیستی عبارت است از مارکسیسم ـ لنینیسم، جهان بینی آن، یعنی ماتریالیسم دیالک تیکی و تاریخی که در کلیه فرم های شعور نفوذ می کند.

• شعور سوسیالیستی مضامین فکری دموکراتیکی، انقلابی و هومانیستی تاریخ دراز بشری را در خود جذب می کند.

• شعور سوسیالیستی (ایدئولوژی سوسیالیستی) در تضاد آشتی ناپذیر با شعور اجتماعی حاکم در سیستم سرمایه داری (ایدئولوژی کاپیتالیستی) قرار دارد.

• میان این دو سیستم شعور اجتماعی هرگونه «همزیستی ایدئولوژیکی» محال است.

• آینده از آن شعور سوسیالیستی است، زیرا آن شعور اجتماعی نیروهای طبقاتی ئی است، که آینده از آن آنان است، زیرا آن با نیازهای توسعه تاریخی انطباق دارد و بمثابه نیرومندترین نیروی محرکه این توسعه تاریخی وارد عرصه می شود.

• پیروزی شعور سوسیالیستی می تواند تنها در مبارزه سرسختانه ایدئولوژیکی بر ضد کلیه مظاهر و جریانات ایدئولوژی ارتجاعی بورژوائی حاصل آید.
• شعور سوسیالیستی ـ بمثابه شعور همه جانبه، فراگیر وعلمی ـ نمی تواند بطور خودپو توسعه یابد.
• شعور سوسیالیستی باید بوسیله حزب طبقه کارگر و تحت رهبری آن به میان توده های زحمتکش برده شود.
• در این زمینه باید از همه ابزارهای علمی، فرهنگی و تبلیغی هدفمندانه استفاده شود.

• از آنجا که به قول مارکس، کلیه مسائل ایدئولوژیکی «راه حل عقلائی خود را در پراتیک انسانی و در درک این پراتیک» می یابند، اشاعه فراگیر شعور اجتماعی سوسیالیستی می تواند تنها از راه سازماندهی هدفمند توده ها در کار سوسیالیستی، در اداره دموکراتیک دولت و جامعه بطور کلی و در پیوند مداوم با تجارب عملی تحقق یابد.

• از این رو توسعه شعور سوسیالیستی باید در مرکز توجه کردوکار رهبریت و مدیریت سوسیالیستی قرار گیرد.
• توسعه شعور اجتماعی سوسیالیستی ضامن تعیین کننده توسعه انسان سوسیالیستی و همبود سوسیالیستی است.
• به کمک آن است که توده های زحمتکش به سازندگان آگاه و آزاد حیات اجتماعی خود ارتقا می یابند.
• وظیفه تئوریکی ضرور برای توسعه شعور اجتماعی سوسیالیستی عبارت است ازمطالعه و بررسی فونکسیون های متنوعی که شعور در روند حیات اجتماعی به عهده می گیرد.
• مطالعات و بررسی های فلسفی ـ سوسیولوژیکی در این زمینه باید بر دستاوردهای معرفتی عام علوم متکی باشند، که به مسائل شعور مربوط می شوند.
• از آن جمله اند قبل از همه دستاوردهای معرفتی که به جنبه های اینفرماتیف و کومونیکاتیف شعور اجتماعی و همچنین به روند آموزش فردی و اجتماعی مربوط می شوند.

• در رابطه با شعور اجتماعی باید توجه داشت که آن علاوه بر فونکسیون های توضیحی منفعل، باید حاوی فونکسیون های فعال، مربوط به آینده، مربوط به هدایت رفتار، موضعگیری و کردوکارهای انسانی باشد وخلاصه دارای فونکسیون های پیش بینانه باشد.

• مراجعه کنید به پیش بینی اجتماعی

• با توسعه شعورسوسیالیستی گسترش کلیه فونکسیون های شعور اجتماعی بر مبنای سوسیالیستی و در مطابقت با اهداف سوسیالیستی به وظیفه ای عمده مبدل می گردد.

I
فونکسیون های اصلی شعور اجتماعی

• فونکسیون های اصلی شعور اجتماعی به شرح زیرند:

1
فونکسیون های معرفتی

• فونکسیون های مربوط به توضیح
• فونکسیون های مربوط به پیش بینی.

2
فونکسیون های تصمیمگیری

• فونکسیون های مربوط به تعیین هدف
• فونکسیون های مربوط به برنامه ریزی
• فونکسیون های مربوط به تدوین هنجارها، قواعد و قوانین.

3
فونکسیون های پیشنهادی

• فونکسیون های مربوط به پروژه ها (اهداف بزرگ)
• فونکسیون های مربوط به ارزیابی (ارزیابی آرزوها، امیدها و ....)

*****

• فونکسیون های یاد شده ی شعور اجتماعی در وحدت با هم قرار دارند و در چارچوب این وحدت همدیگر را مشروط می سازند و یا در همدیگر دخول می کنند.
• محتوای ایدئولوژیکی مشخص هر شعور اجتماعی بنا بر نحوه و نوع تجزیه و تحلیل فکری همه جانبه جهان توسط انسان ها قوام می یابد.
• این مسئله تحت عنوان فرم های شعور اجتماعی مطرح می شود، که در جریان توسعه تاریخی پدید آمده اند و بتدریج از یکدیگر متمایز شده اند.

II
فرم های شعور اجتماعی

• امروز می توان فرم های شعور اجتماعی را به شرح زیر نام برد:

1

• فرم های سیاسی شعور اجتماعی

2

• فرم های حقوقی شعور اجتماعی

3

• فرم های فلسفی شعور اجتماعی

4

• فرم های علمی شعور اجتماعی

5

• فرم های اخلاقی شعور اجتماعی

6

• فرم های استه تیکی شعور اجتماعی

7

• فرم های مذهبی شعور اجتماعی


• فرم های یاد شده شعور اجتماعی ـ در عین حال ـ با فرم های معینی از رفتار اجتماعی در پیوند قرار دارند.

• شعور اجتماعی نه بصورت «درخود»، بلکه تنها به عنوان شعورعملا موجود تعداد بیشماری از افراد وجود دارد.
• شعور اجتماعی از حاصل جمع شعور فردی افراد منفرد جامعه تشکیل نمی شود.

• شعور فردی علاوه بر خطوط منحصر به فرد زیادی که از شرایط خاص زندگی و تجربه شخصی افراد ناشی می شوند، حاوی وجوه مشترکی نیز است که شعور فردی کلیه افراد جامعه را به همدیگر پیوند می دهد.
• شعور اجتماعی بر مبنای روابط و منافع اجتماعی یکسان تشکیل می شود.
• شعور اجتماعی از جمع ساده شعور فردی همه افراد جامعه تشکیل نمی شود.
• شعور فردی علاوه بر خطوط نادری که از شرایط زندگی و معرفتی ـ تجربی خاص هر فرد ناشی می شوند، دارای وجوه مشترکی است که آن را با شعور افراد دیگر پیوند می دهند.

• شعور اجتماعی دارای استقلال نسبی است که خود را به انحای مختلف نمایان می سازد.
• شعور اجتماعی به مثابه انعکاس وجود اجتماعی هرگز تابع بیواسطه و مو به موی درجه توسعه مناسبات مادی اجتماعی نیست، آن سان که بتوان مثلا هر اندیشه ای را ناشی از شالوده مادی منطبق با آن تصور کرد.
• اندیشه های نو قاعدتا در پیوند با گنجینه فکری موجود قرار دارند، آن را بنوبه خود تغییر می دهند، غنی تر می سازند، به تداوم وجود آن کمک می کنند و لذا می توان گفت که نحوه پیوند و چند و چون بازسازی افکار قدیمی ـ در تحلیل نهائی ـ بوسیله مناسبات مادی اجتماعی مربوطه و منافع طبقاتی ناشی از آن تعیین می شود.

پایان

هیچ نظری موجود نیست:

ارسال یک نظر