مفهوم (۴)

پروفسور دکتر گئورگ کلاوس

برگردان

شین میم شین

I

انواع روابط مفاهیم با یکدیگر

الف

رابطه اشتمال

مفهوم گونه ای و مفهوم نوعی 

۱

·      مفاهیم می توانند رابطه اشتمال (شامل و یا مشمول یکدیگر بودن) با یکدیگر قرار داشته باشند.

·      مراجعه کنید به رابطه اشتمال

۲

·      در این جور موارد، مفهومی تابع مفهوم دیگر خواهد بود:

·      رابطه تابع و متبوع

۳

·      در منطق سنتی، مفهوم نازلتر (درجه پایین تر) را مفهوم گونه ای و مفهوم عالی تر (رتبه بالاتر) را مفهوم نوعی می نامند.

ب

ایکس = ایگرگ

رابطه هویت (یکسانی)

هویت فرمال و هویت دیالک تیکی

۱

·      در منطق فرمال (صوری) دو مفهوم وقتی یکسانند که اکستن سیون آنها با هم منطبق باشند.

۲

·      میان هویت فرمال مفاهیم و هویت دیالک تیکی آنها باید تفاوت قایل شد.

·      مراجعه کنید به هویت

پ 

انفصال 

مفاهیم منفصل

·      اگر طبقاتی که اکستن سیون های دو مفهوم مختلف را تشکیل می دهند، حاوی هیچ عنصر مشترکی نباشند، آنگاه مفاهیم یاد شده را «منفصل» می نامند.

·      مراجعه کنید به مفاهیم منفصل

ت

رابطه تقاطع

مفاهیم متقاطع

۱

·      دو مفهوم می توانند با یکدیگر در رابطه تقاطع قرار داشته باشند.

۲

·      این امر زمانی صورت می گیرد که چیزهائی باشند که هر دو مفهوم شامل حال شان گردند، ولی در عین حال چیزهائی هم باشند که فقط یکی از دو مفهوم شامل حال شان باشد.

·      مراجعه کنید به مفاهیم متقاطع

ادامه دارد.