۱۴۰۳ تیر ۱۹, سه‌شنبه

وجود و شعور (۶۱)

  

سرگی لئونیدوویچ روبین اشتاین

 (۱۸۸۹ ـ ۱۹۶۰)

برگردان

شین میم شین


فصل دوم

کردوکار روانی و واقعیت عینی

 ۳

روانی به مثابه سوبژکتیو
ادامه 
 

۹۱

·    حقیقت عینی (اوبژکتیو)، شناختی است که با خود چیز مربوطه منطبق است.

 

۹۲

·    حقیقت عینی (اوبژکتیو)، شناختی است که محتوای بیانگر خواص خاص چیز مربوطه است.

 

۹۳

·    حقیقت عینی (اوبژکتیو)، شناختی است که مستقل از میل و هوس و «نقطه نطر» شناسنده (سوبژکت شناخت) است.

 

۹۴

·    هر شناختی، زمانی اوبژکتیو (عینی) است که خواص خاص چیز مربوطه را کشف کند.

·    چیز مربوطه ای که مستقل از سوبژکت وجود دارد.

 

۹۵

·    عینیت (اوبژکتیویته)، بنابرین، مشخصه کردوکار معرفتی سوبژکت است.

 

۹۶

·    بدین طریق، روشن می شود که در مقابل هم قرار دادن «سوبژکتیو» و «اوبژکتیو» امکان پذیر نیست.

 

۹۷

·    پیوند ناگسستنی سوبژکتیو و اوبژکتیو در تفاوتگذاری بین خواص اولیه و ثانوی آشکار می گردد.

 

۹۸

·    بنا بر آن، خواص اولیه باید اوبژکتیو و خواص ثانوی باید سوبژکتیو باشند.

 

۹۹

·    خواص مکانی چیزها را به عنوان مثال مقدم (اولیه) تلقی می کنند.

·    یعنی خواصی را که می شود به دلیل رابطه آنها با چیزهای دیگر، مثلا کشف قرار داشتن چیزی بر روی چیز دیگری و یا قابل انطباق بودن چیزهایی و غیره، تعیین کرد.

 

۱۰۰

·    رنگ و طعم و غیره چیزها را به عنوان مثال خواص ثانوی (دومین) آنها محسوب می دارند.

·    یعنی نه مستقل از سوبژکت درک کننده که مجهز به ارگان های رسپتوریکی (دریافت کننده، ارگان های حسی، مثلا حواس پنجگانه) است.

·    انگار خواص اولیه، عینی (اوبژکتیو) اند و خواص ثانوی، سوبژکتیو.

 

۱۰۱

·    حضرات این درک از خواص اولیه (پریمر) و ثانوی را معمولا از جان لاک دارند.

 


جان لاک
(۱۶۳۲ ـ ۱۷۰۴)
فیلسوف انگلیسی
نماینده اصلی امپیریسم (تجربه گرائی)
از شخصیت های برجسته روشنگری انگلیس
از تئوریسین های قرارداد اجتماعی
اعلامیه استقلال آمریکا، قانون اساسی آمریکا و انقلاب فرانسه
تحت تأثیر فلسفه سیاسی او بوده اند.
جان لاک
 در نظریه خود راجع به ماهیت چیزها 
میان ایدئالیسم و ماتریالیسم در نوسان بود.
جان لاک 
در نظریه خود راجع به امکان شناخت ماهیت راستین چیزها 
به ندانمگرائی (اگنوستیسیسم) گرایش داشت.
 

تئوری جان لاک

 

۱

·    تئوری جان لاک اما در حقیقت اینگونه ساده شده نیست.

 

۲

·    به نظر جان لاک، خواص اولیه و یا «آغازین» خواصی اند که بدون آنها هیچ جسمی نمی تواند وجود داشته باشد.

·    (جان لاک، چگالی، انبساط، هیئت و جنبش و حرکت را جزو این خواص می داند.)

 

۳

·    این خواص در ما به «ایده ها» منجر می شوند.

·    ایده هایی که «تصاویر» آنها هستند.

 

۴

·    جان لاک، خواصی را ثانوی می داند  که «در واقع،  به مثابه قوایی در خود چیزها نیستند.

·    بلکه به برکت خواص اولیه، یعنی اندازه، هیئت، ساختار و حرکت ذرات غیر قابل ادرک شان به تشکیل احساس های متنوع در ما منجر می شوند.

·    مثلا رنگ ها، الحان، کیفیت های طعم و غیره.»

·    (جان لاک، «تلاشی راجع به فهم بشری»، ۱۹۱۳، ص ۱۴۱)

 

۵

·    به نظر جان لاک، «ایده ها شبیه خواص اولیه اجسام هستند.

·    در حالیکه ایده های ناشی از خواص ثانوی در ما، با اجسام به طور کلی، شباهتی ندارند.»

·    (همانجا، ص ۱۴۳)

 

۶

·    بنابرین، جان لاک منکر آن است که «ایده های» خواص ثانوی، یکسان با علل و یا مبانی شان در اجسام اند.

 

۷

·    جان لاک اما منکر آن نیست که «ایده های» خواص ثانوی، مبانی ویا علل خود را در خود چیزهای مربوطه دارند.

 

ادامه دارد.

هیچ نظری موجود نیست:

ارسال یک نظر