خود آموز خود اندیشی (۱۰۰۷)

شین میم شین

بوستان

باب سوم

در عشق و مستی و شور

حکایت اول

بخش اول

(دکتر حسین رزمجو، «بوستان سعدی»، ص ۸۰ ـ ۸۳)

ما به سوی آنچه دانش زمانه مان نموده، می رویم!

 

رکابش ببوسید روزی، جوان

بر آشفت و برتافت از وی عنان

معنی تحت اللفظی:

روزی گدا زاده رکاب پادشاه زاده را بوسید.

پادشاه زاده عصبانی شد و افسار اسب را کشید و دور شد.

 

این بیت شعر سعدی، نشاندهنده ایراسیونالیسم بی چون و چرای گدا زاده است.

عشق واره ای از این دست تنها و تنها در غیاب مطلق (۱) می تواند در ذهن کرخت کسی پدید آید.

 

عشق واره ای از این دست تنها و تنها در غیاب مطلق خرد می تواند در ذهن کرخت کسی پدید آید.

 

بیهوده نیست که حافظ به سلاخی خرد همت گماشته است.

برای اشاعه چنین «عشقی» نخست باید خرد تار و مار شود.

چنین عشقی از سوی بنده به بنده دار، رعیت به ارباب، گدا به سلطان، نوکر به آقا، کنیز به خانم، غلام به خواجه، لومپن به پیر می فروش

 فقط و فقط در غیاب خرد می تواند پدید آید و ادامه حیات دهد.

گدازاده فقط بی چیز نیست، بی شعور و بی تمیز نیز هست.

 

ادامه دارد.