دایرة المعارف جامعه شناسی مارکسیستی ـ لنینیستی (۱۱۸)

پروفسور دکتر 

ولفگانگ ایشهورن

اریش هان
مانفرد پوشمن
روبرت شولتس
هورست تاوبرت 

و دهها تن دیگر
(۱۹۶۹)

برگردان
شین میم شین

پیشکش
به

امیر حسین آریان پور

رابطه

۱

·    رابطه، یک مقوله (عام ترین مفهوم) سوسیولوژیکی (جامعه شناسی) برای تبیین مناسبات موجود میان انسان ها در روند حیات اجتماعی شان است. 

۲

·    مفهوم رابطه، در تاریخ جامعه شناسی به طرز واضح و روشن به کار نرفته است. 

۳

·    مفهوم رابطه، از این رو، بویژه در نوشتجات آغازین مارکس، در جوار مفهوم مناسبت اجتماعی عرض اندام می کند.

·    یعنی اغلب مترادف با مفهوم مناسبت اجتماعی به کار می رود.

۴

سیمل

 

·    مفهوم رابطه، بلحاظ تاریخی، در مکتب به اصطلاح فرمال جامعه شناسی، توسط سیمل و فون وایزه، توسعه داده شد.

 فون وایزه

 

·    آنها «تعلیمات خاص رابطه» را به مثابه بنیان کلیه تئوری های سوسیولوژیکی قلمداد کرده اند.

۵

·    مفهوم رابطه، از این رو، بلحاظ ایده ـ تاریخی (تاریخ اندیشه ها)، در حال حاضر، پیوند ارگانیک (عضوی) با جامعه شناسی فرمال (صوری) دارد و در این تفسیر، نفوذ بزرگ خارق العاده ای در توسعه جامعه شناسی مدرن بورژوایی داشته و دارد.

۶

·    فکر و ذکر و هم و غم جامعه شناسی فرمال (صوری)، بررسی روابط میان انسان ها ست.

الف

·    از دید جامعه شناسی فرمال (صوری)، روابط میان انسان ها، فرم های مشخص (و تاریخی) هر عرصه حیات اجتماعی را تشکیل می دهند. 

ب

·    به همین دلیل، جامعه شناسی فرمال (صوری)، نسبت به محتوای تاریخی ـ مشخص روابط میان انسان ها بی اعتنا و بی تفاوت است.

پ

·    روابط میان انسان ها در قاموس جامعه شناسی فرمال (صوری)، فرم «محض» اند. 

ادامه دارد.