۱۳۹۴ مرداد ۲۵, یکشنبه

دین و یا مذهب به مثابه اوتوپی (1)


دکتر ورنر سپمن (متولد 1950)
دکتر فلسفه  
دکتر جامعه شناسی
از مسئولین انتشار مجلهً «دفاتر ماکسیستی»
آثار:
کتب و مقالات بیشماری در زمینه های زیر:
 نقد ایدئولوژی
تئوری اجتماعی ـ انتقادی
جامعه شناسی فرهنگ

انسان و سیستم.
در انتقاد از مارکسیسم ساختارگرا (1993)

دیالک تیک تمدن زدائی.
بحران، خردستیزی و زورگوئی (1995)

پایان انتقاد اجتماعی؟
پسا مدرنیته، هم واقعیت، هم ایدئولوژی (2000)

پایان انتقاد از سرمایه داری؟

دین و یا مذهب به مثابه اوتوپی 
دکتر ورنر سپمن
دفاتر مارکسیستی نوامبر 2010
برگردان شین میم شین   

سخنی با خوانندگان انگشت شمار دایرة المعارف روشنگری:
در دفاتر مارکسیستی میان
نمایندگان «تئولوژی رهائی بخش» و اندیشمندان مارکسیست ـ لنینیست
بحثی ارزشمند از هر نظر در جریان است.
دایرة المعارف روشنگری پس از ترجمه و انتشار
 «دین و یا مذهب چیزی فراتر از افیون و اعتراض»
(از طرفداران تئولوژی رهائی بخش)
اکنون نقدی بر نکاتی از آن
توسط  اندیشمند بزرگ مارکسیست ـ لنینیست،
ورنر سپمن
منتشر می کند و ضمنا مطالعه
«دیالک تیک زیربنا و روبنا»،
 «دین و یا مذهب»،
«درک ماتریالیستی تاریخ»
و
«از ماتریالیسم سمیوتیکی ...»
را توصیه می کند.

بخش اول
هینکل امرت (1931)  
تئولوگ (فقیه) المانی 


·        مقاله آقای فرانتس هینکل امرت راجع به مارکسیسم، هومانیسم و دین با خودخشنودی خارق العاده ای تحریر یافته است.
·        بسیاری از نظرات ایشان می توانند برای مارکسیسم «ارتودوکس» سؤال بر انگیز جلوه کنند.

1
·        بنظر من، اگر مارکسیسم ـ اصولا ـ با بازسازی این چنین موشکافانه فرانتس هینکل امرت از جهان فکری مارکس و با استدلال و اثبات دورنمای هومانیستی ایشان مشکلی می داشت، می بایستی فاتحه آن از دیرباز خوانده شود.

2
·        زیرا مارکسیسم بدون یک افق هنجاری، یعنی بدون یک افق بازتاب آنتروپولوژیکی که نیازهای بنی نوع بشر را در مد نظر گیرد، هرگز نمی توانست سرمایه داری را بطرزی رادیکال زیر علامت سؤال قرار دهد.

3
·        انتقاد از سرمایه داری نه به خاطر معایب فونکسیونی اقتصادش (توسعه ناهمگون فرم حرکت بحرانی شکلش)، بلکه به خاطر قربانیانی است که فرم تولیدی مبتنی بر بهره وری آن از جامعه بشری می گیرد.

الف
·        سرمایه داری یقین انسان ها را به تاراج می برد.

ب
·        سرمایه داری انسان ها را ابزار واره می سازد.

ت
·        سرمایه داری به قول مارکس، «سرچشمه های هر ثروتی را، زمین و کارگر را» تخریب می کند.

پ
·        سرمایه داری حاکمیت مرده را، حاکمیت سرمایه را بر مناسبات مشخص زندگی، بر فرم های تجسم انسان ها و بر نیازهای آنها بتون واره برقرار می سازد.

4
·        علیرغم تأیید بسیاری از نکات مورد نظر فرانتس هینکل امرت، گذاشتن بیدلیل علامت تساوی میان دین و سرمایه داری از سوی ایشان سؤال انگیز است.

5
·        تنها دلیل او، «ایمان» مذهبی گونه به سرمایه داری است.

6
 والتر بنیامین (1892 ـ 1940)
فیلسوف، منتقد ادبی، مترجم آثار بالزاک و مارسل پروست و غیره

·        دیری است که با اشاره به نقطه نظری دست و پا شکسته از والتر بنیامین، گذاشتن علامت تساوی میان دین و سرمایه داری مد شده است.

7
·        مارکس هم در دفاتر اقتصادی ـ فلسفی به توازی دین و پول اشاره می کند.

8
·        سؤال انگیز اما سازگاری پذیرش یک همچو رابطه مناسبتی با چند لایگی درک مارکس از دین و یا مذهب است.

9
·        برای اثبات این قضیه تغییر کوچکی در مسیر فکری را لازم می دانم:

ادامه دارد.

هیچ نظری موجود نیست:

ارسال یک نظر