سیستم (9) (بخش آخر)

پروفسور دکتر گئورگ کلاوس

پروفسور دکتر هانس لیبشر

برگردان شین میم شین

6

  هگل

·        در تفکر هگل سیستم ـ مفهوم مقام برجسته ای کسب می کند.

الف

·        هگل در دایرة المعارف علوم فلسفی می نویسد:

·        «فلسفیدن عاری از سیستم نمی تواند علمی باشد.

·        علاوه بر این چنین فلسفیدنی اغلب حاکی از نوعی سوبژکتیویسم خواهد بود که بنا بر محتوای خود تصادفی است.

ب

·        هرمحتوائی تنها ببرکت گشتاور کل حقانیت کسب می کند وگرنه به پیش شرطی بیدلیل و یا به یقین سوبژکتیف بدل می شود.

ت

·        بسیاری از آثار فلسفی خود را بدان محدود می سازند تا به تبیین نظرات و نیات خود بپردازند.

پ

·        آنها بغلط، سیستم را به غلط بمثابه فلسفه ای تلقی می کنند که اصولا محدود و متفاوت از بقیه است.

ث

·        ولی درست برعکس، اصل فلسفه اصیل عبارت است از در بر داشتن کلیه اصول خاص.»

7

·        سیستم فلسفی بنظر هگل (برعکس کانت) با منطق درونی و با ساختار دیالک تیکی خود، وابسته به تفکر بشری نیست و عینی است، اما فکری (ایده ای) است.

·        (هگل ایدئالیست عینی بوده است. مترجم)

8

·        لنظر هگل، سیستم های واقعی جهان مادی، بازسازی های زشت و نارسای این سیستم های فکری بمعنی عینی ـ ایده ای اند.

9

·        هگل کل طبیعت، جامعه و تفکر را در سیستم فلسفی خود وارد می سازد.

10

·        این سیستم سازی هگل می بایستی بدو دلیل زیر ناکام بماند:

الف

·  اولا در دوره هگل امکان آن وجود نداشت که متفکر منفردی بتواند به کسب بینش کلی نسبت به شناخت بشری در باره عرصه های مختلف واقعیت عینی و تفکر نایل آید.

 ب

·        ثانیا هگل وسایل کمکی ریاضی و منطقی لازم برای تشکیل چنین سیستمی را در اختیار نداشت.

11

·        از این رو ست که سیستم هگل بلحاظ انتقادی و سیستم ـ تئوریکی حاوی اشتباهات، استنباطات غلط، استنتاجلت کاذب و غیره است.

12

·        نقد مارکس و انگلس اشتباهات مهم سیستم سازی هگلی را برملا ساخت.

13

·        ناکامی تلاش هگل در تشکیل سیستم فلسفی عام سبب بد نامی سیستم ـ مفهوم در فلسفه شد.

14

 مارکسیسم ـ لنینیسم

·        مارکسیسم ـ لنینیسم شالوده های لازم را برای سیستم ـ مفهوم فلسفی نوین فراهم آورده است.

·        سیستمتئوری های مدرن با وسایل کمکی منطقی، ریاضی، سیبرنتیکی و غیره اصولا امکان تشکیل سیستم فلسفی ئی را فراهم آورده اند، سیستم فلسفی ئی که بتواند درجوار تئوری های سیستماتیزه شده علوم منفرد، مقام و منزلت شایسته خود را احراز کند.

 مراجعه کنید به سیستم اجتماعی در تارنمای دایرة المعارف روشنگری

پایان