شین میم شین
باب دوم
در احسان
حکایت سوم
(دکتر حسین رزمجو، «بوستان سعدی»، ص ۶۶)
بخش اول
۱
خبر داد پیغمبر از حال مرد
که داور گناهان از او عفو کرد.
معنی تحت اللفظی:
پیغمبر خبر داد که خدا گناهان حریف را بخشیده است.
سعدی
در این بیت شعر،
ترفند دیالک تیکی دیگری می زند
و
دیالک تیک طبقه حاکمه و توده
را
در آیینه آسمان شیراز منعکس می کند
و
از آن دیالک تیک داور و مرد می سازد
و
داور به واسطه پیغمبر خبر می دهد که گناهان مرد همه بخشوده شد، اگر درجا بمیرد، با کله می افتد درحوض کوثر.
داور اگر لطفی به بد بنیاانی از قبیل سگ دارد،
معلوم نیست، چرا خودش آبش نمی دهد
و
منتظر می ماند تا تصادفا نیکمردی پیدا شود
و
با کلاه و دستارش آب از چاه بیرون کشد و به آن بدهد.
در هر حال
داور سعدی
گناهان نیکمرد را به خاطر آب دادن به سگ عفو می کند.
حالا سعدی است که باید از قصه من در آوردی خود، رهنمودهای اخلاقی فئودالی اش را استخراج کند و تحویل خواننده دهد:
الا گر جفاکاری اندیشه کن
وفا پیش گیر و کرم پیشه کن.
معنی تحت اللفظی:
ای کسی که ستمگری، بیندیش و وفا پیشه کن و احسان کن.
سعدی
در این بیت شعر،
برای تربیت جفاکاران،
دیالک تیک عهد و وفا
را
به خدمت می گیرد.
جفاکار در قاموس سعدی کسی است که پیمانشکنی کرده است و به عهدی که با خدا در روز الست بسته، وفا نکرده است.
راه نجات جفاکاران این است که اولا وفا پیش گیرند، یعنی به عهد خود با خدا جامه عمل بپوشانند و بعد کرم پیشه کنند.
ادامه دارد.
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر