۱۴۰۰ مهر ۵, دوشنبه

فرهنگ مفاهیم فلسفی (الف) آنالیز (تجزیه و تحلیل) (۳)

Analysieren Sie das Charakter-Show-Untersuchungs-Analyse oder Analysieren

پروفسور دکتر گونتر کروبر

 برگردان

شین میم شین

 

آنالیز و سنتز در عصر جدید

 

۱

·      در قرون پانزدهم و شانزدهم میلادی همگام با رشد سریع نیروهای مولده و تشکیل شیوه تولید سرمایه داری، علوم طبیعی و قبل از همه علم مکانیک پیشرفت سریعی می کنند.

 

·      مراجعه کنید به نیروهای مولده و مناسبات تولیدی، شیوه تولید در تارنمای دایرة المعارف روشنگری.

 

۲

·      توسعه تخصص و تمایز در علوم، سبب می شود که طبیعت واحد از نقطه نظرهای مختلف مورد بررسی قرار گیرد.

 

۳

·      این امر سبب می شود که طبیعت واحد به مثابه اوبژکت (موضوع) شناخت بنا بر جنبه های مختلف خود میان علوم منفرد مختلف تقسیم شود.

 

۴

·      این گرایش کلا آنالیتیکی توسعه علوم آن زمان در عرصه های منفرد، با گرایش به پژوهش تجربی و آزمایشی مشخص طبیعت از نقطه نظرهای زیر مطابقت دارد:

 

الف

·      با تشخیص خواص منفرد طبیعت از طرق آزمایشی

 

ب

·      با کشف روابط ماهوی میان خواص منفرد طبیعت

 

ت

·      با سیستماتیزاسیون (تنظیم) و طبقه بندی اوبژکت ها

 

۵

·      به قول کلاسیک های مارکسیسم، «تجزیه طبیعت به اجزای منفرد آن، طبقه بندی معین جریانات و اشیاء طبیعی مختلف، بررسی بخش درونی اندام ارگانیکی بنا بر ساخت های آناتومیکی متنوع آنها، شرط اصلی پیشرفت های غول آسائی بوده است که در طی ۴۰۰ سال گذشته ما را به شناخت طبیعت قادر ساخته است.»

·      (مارکس و انگلس، «کلیات»، جلد ۲۰، ص ۲۰)

 

الف

امپیریسم

(تجربه گرایی)

 

۱

·      این ضرورت بررسی آنالیتیکی که با نیازمندی های اجتماعی مشروط شده بود، خود را در فلسفه آن زمان در مطلق کردن یکجانبه متد آنالیتیکی (تجزیه و تحلیل)   توسط امپیریسم (تجربه گرائی)  منعکس می کند.

 

·      مراجعه کنید به امپیریسم (تجربه گرائی) در تارنمای دایرة المعارف روشنگری

 

۲

·      اگر ارسطو آنالیز (تجزیه و تحلیل) را صرفا به مثابه عملیات منطقی تلقی می کرد و اگر آنالیز برای اقلیدس صرفا یک روش اثبات ریاضی بود، اکنون آن در تضاد آگاهانه با اسکولاستیک قرون وسطی، به معنای عامتری، به مثابه متد شناخت علمی به طور کلی و به عنوان متد اصلی شناخت قلمداد می شود.

 

  (اسکولاستیک نامی است برای آموزه تئولوژیکی ـ ایدئالیستی ـ عینی که از سوی ایدئولوگ های کلیسای کاتولیکی در قرون وسطای اروپا توسعه داده شده است.

  اسکولاستیک پرنفوذترین آموزه تئولوژیکی ـ فلسفی جامعه فئودالی اروپا و ضمنا ایدئولوژی مسلط در آن جامعه بوده است.

  دوره تأثیرگذاری اسکولاستیک حدود ۷۰۰ سال (۸۰۰ ـ ۱۴۰۰ میلادی) طول کشیده است.

 مترجم)

 

·      مراجعه کنید به اسکولاستیک در تارنمای دایرة المعارف روشنگری

۳

فرانسیس بیکن

 (۱۵۶۱ ـ ۱۶۲۶)

فیلسوف و دولتمرد انگلیسی

مؤسس امپیریسم ماتریالیستی

 

·      بدین طریق است که فرانسیس بیکن و جان لاک در متد امپیریکی ـ آنالیتیکی تنها راه شناخت را می بینند و آن را به طور یکجانبه ای مطلق می کنند.

جان لاک

 (۱۶۳۲ ـ ۱۷۰۴)

فیلسوف انگلیسی

نماینده اصلی امپیریسم (تجربه گرائی)

از شخصیت های برجسته روشنگری انگلیس

از تئوریسین های قرارداد اجتماعی

اعلامیه استقلال آمریکا، قانون اساسی آمریکا و انقلاب فرانسه تحت تأثیر فلسفه سیاسی او بوده اند.

جان لاک در نظریه خود راجع به ماهیت چیزها

 میان ایدئالیسم و ماتریالیسم در نوسان بود.

جان لاک در نظریه  خود راجع به امکان شناخت ماهیت راستین چیزها

به ندانمگرائی (اگنوستیسیسم) گرایش داشت.

 

۴

·      معایب ضمنی متد امپیریکی ـ آنالیتیکی به شرح زیر بوده اند و خواهند بود:

 

الف

·      اعتیاد به بررسی پدیده های طبیعی در انفراد آنها

 

ب

·      اعتیاد به بررسی پدیده های طبیعی در خارج از پیوند فراگیر کلی آنها

 

پ

·      نادیده گرفتن حرکت و رابطه متقابل پدیده های طبیعی

 

ت

·      بررسی پدیده های طبیعی در سکون آنها.

 

ث

·      همه معایب فوق الذکر راه را برای تشکیل طرز تفکر متافیزیکی (ضد دیالک تیکی) و «کوته بینی خاص قرون ماقبل» ـ به قول انگلس ـ هموار ساخته است.

·      (مارکس و انگلس، «کلیات»، جلد ۲۰، ص ۲۰)

 

·      مراجعه کنید به متافیزیک در تارنمای دایرة المعارف روشنگری

 

ادامه دارد.

هیچ نظری موجود نیست:

ارسال یک نظر