میرزا علی معجز
(1252 ـ 1313)
(1873 ـ 1934)
رسول پیگیر هومانیسم، رنسانس و روشنگری
ویرایش، ترجمه و تحلیل از
میمحا نجار
قلم
·
قلم، عنوان این شعر شاعر روشنگری
است.
·
اما منظور او از قلم چیست؟
·
بهتر آن است که منظور او را در
روند تحلیل این شعر کشف کنیم.
·
یعنی از خود شعر استخراج کنیم و نه
از فانتزی خود.
1
نویسندۀ
سرگذشت جهان
قلم
دور قلم، بارک الله قلم
سفیرکبیر
انوشیروان
قلم
دور قلم، بارک الله قلم
·
معنی تحت اللفظی:
·
نویسنده سرگذشت دنیا قلم است.
·
آفرین بر قلم.
·
سفیر بزرگ انوشیروان، قلم است.
·
آفرین بر قلم.
1
نویسندۀ
سرگذشت جهان
قلم
دور قلم، بارک الله قلم
·
شاعر روشنگری در این بیت شعر، نقش
تحریری قلم را برجسته می کند:
·
قلم بشریت را از تاریخ خود آگاه می
سازد.
·
قلم در این بیت، مفهومی است که
نتیجه تجرید نگارش کتب تاریخی، تجارب تاریخی، خاطرات پیشینیان و غیره و به میراث نهادن
آنها به نسل های بعدی است.
2
سفیرکبیر
انوشیروان
قلم
دور قلم، بارک الله قلم
·
شاعر در این بیت شعر، انوشیروان را
به مثابه سمبل عدل و داد تصور و تصویر می کند و قلم را سفیر انوشیروان عادل و در
حقیقت مبلغ داد قلمداد می کند.
·
اکنون معلوم می شود که قلم نه به
عنوان قلم بطور کلی، بلکه به عنوان روشنگری خادم پیشرفت اجتماعی مورد نظر شاعر
است.
·
چون قلم ضمنا می تواند برای توجیه
بیداد و برای اشاعه خرافه و خریت هم به خدمت گرفته شود.
3
قلم
حکم فرما دی هر عصرده
قلم
اهلین اگلشدیره ر قصرده
عزیز
ایلی ین یوسفی مصرده
قلم
دور قلم، بارک الله قلم
·
معنی تحت اللفظی:
·
در هر دورانی، قلم فرمانفرما ست.
·
قلم موجب ترقی اجتماعی می گردد.
·
قلم است که یوسف را به عزیز مصر
مبدل می سازد.
·
آفرین بر قلم.
1
قلم
حکم فرما دی هر عصرده
·
شاعر در این مصراع شعر ـ خواه آگاهانه
و خواه بطور خودپو ـ در مفهوم قلم، تئوری، علم، روشنگری و تنویر اجتماعی را تجرید
می کند.
·
برای اینکه بدون تئوری علمی ـ انقلابی،
انقلابی صورت نمی گیرد و عصری (فرماسیون اجتماعی ـ اقتصادی) تشکیل نمی شود.
·
بدون تئوری علمی ـ انقلابی، بدون
اشاعه علم و دانش، نیروهای مولده رشد نمی کنند و بدون توسعه نیروهای مولده، شرایط
عینی برای تحول انقلابی جامعه پدید نمی آید.
·
به همین دلیل است که پیش شرط هر
تحول اساسی در هر زمینه، تشکیل تئوری مربوط بدان، تبلیغ پیگیر آن تئوری، روشنگری و
مادیت بخشیدن به تئوری است.
·
فرمانفرمائی قلم در هر عصر را تنها
به معنی نقش چشمگیر دانش می توان دانست.
2
قلم
اهلین اگلشدیره ر قصرده
·
از دید شاعر ببرکت قلم است که کوخ
به کاخ استحاله می یابد.
·
در این مصراع هم نقش دانش در زمنیه
پیشرفت صنعتی ـ فنی ـ مادی جامعه، یعنی مدرنیزاسیون جامعه تبیین می یابد و هم ترقی
و بهبود شرایط زندگی افراد جامعه.
·
منظور شاعر نقش صرفنظرناپذیر آگاهی
در دیالک تیک وجود اجتماعی و شعور اجتماعی است.
·
قلم به بهبود زندگی مردم مدد می
رساند.
·
قلم رخوت و رکود فکری اعضای جامعه را
به هم می زند و شرایط سوبژکتیو لازم را برای نوسازی جامعه فراهم می آورد.
3
عزیز
ایلین یوسفی مصرده
·
در این مصراع، نقش قلم در ارتقای برده
زر خریدی به مقام امپراطوری تصور و تصویر می شود.
·
بدین طریق، دانش به مثابه نردبام
ترقی در هیرارشی اجتماعی تصویر می شود.
·
نردبامی برای صعود برده زر خریدی
به مقام امپراطوری.
ادامه دارد.
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر