قرآن کریم از دیدی دیگر (37)

ویرایش و تحلیل از

فریدون ابراهیمی

سوره بقره

آیه (٥٦)   

ثُمَّ بَعَثْنَاكُمْ مِنْ بَعْدِ مَوْتِكُمْ لَعَلَّكُمْ تَشْكُرُونَ   

سپس شما را پس از مرگ تان، حيات بخشيديم

 شايد شكر (نعمت او را) بجا آوريد.  

·        در این آیه، معلوم نیست که چرا و به چه دلیل، خدا به جای من، ما بکار می برد:

·        چون فعل جمع جای افعال مفرد را می گیرد.

·        خدا در این آیه در هر صورت به بنی اسرائیل منت می گذارد که پس از مرگ زنده شان کرده است.

·        هدف خدای تاجر مآب از احیای مرده ها، شکرگزاری آنها ست.

·        ایکاش یکی از مقربین درگاه الهی از این خدا بپرسد که سپاس این و آن به چه دردش می خورد؟

سوره بقره

آیه (٥٧) 

  «من‏»

شيره مخصوص و لذيذ درختان

 «سلوى‏»

 مرغان مخصوص شبيه كبوتر

وَظَلَّلْنَا عَلَيْكُمُ الْغَمَامَ وَأَنْزَلْنَا عَلَيْكُمُ الْمَنَّ وَالسَّلْوَىٰ ۖ كُلُوا مِنْ طَيِّبَاتِ

 مَا رَزَقْنَاكُمْ ۖ وَمَا ظَلَمُونَا وَلَٰكِنْ كَانُوا أَنْفُسَهُمْ يَظْلِمُونَ   

 و ابر را بر شما سايبان قرار داديم

من و سلوی را برای شما فرستادیم  

(و گفتيم:)

«از نعمت هاى پاكيزه ‏اى كه به شما روزى داده ‏ايم بخوريد!»

(ولى شما كفران كرديد!)

آنها به ما ستم نكردند

 بلكه به خود ستم مى نمودند.  

·        این آیه به پرت و پلا شبیه است.

·        میان جملات آن حتی انسجام گرامری (دستور زبانی) وجود ندارد، چه رسد به انسجام منطقی.

·        در جملات آغازین بنی اسرائیل مستقیما مورد خاطب قرار می گیرند.

·        ناگهان حواس خدا پرت می شود و رو به کس دیگر می کند و از بنی اسرائیل به عنوان «آنها» گزارش می دهد.   

1

و ابر را بر شما سايبان قرار داديم

من و سلوی را برای شما فرستادیم  

(و گفتيم:)

«از نعمت هاى پاكيزه ‏اى كه به شما روزى داده ‏ايم بخوريد!»

(ولى شما كفران كرديد!)

آنها به ما ستم نكردند

 بلكه به خود ستم مى نمودند.  

·        خدا بر سر بنی اسرائیل منت می نهد که ابر را سایبان شان کرده، شیره خوشمزه درختان را و مرغان کفتر وار را برای شان  فرستاده تا بخورند و شکر کنند.

·        بنی اسرائیل اما شکرگزاری نکرده اند و در نتیجه نه به خدا و اعوان و انصارش، بلکه به خود ستم کرده اند.

·        حالا معنی ظلم و ستم را هم فهمیدیم.

·        هر کس به ازای ستد شیره خوشمزه ای و کفتری تشکر نکند، نه به دهنده شیره و کفتر، بلکه به خویشتن خویش ستم روا می دارد.

2

سوره بقره

آیه (٥٨) 

وَإِذْ قُلْنَا ادْخُلُوا هَٰذِهِ الْقَرْيَةَ فَكُلُوا مِنْهَا حَيْثُ شِئْتُمْ رَغَدًا وَادْخُلُوا الْبَابَ سُجَّدًا 

وَقُولُوا حِطَّةٌ نَغْفِرْ لَكُمْ خَطَايَاكُمْ ۚ وَسَنَزِيدُ الْمُحْسِنِينَ  

و (به خاطر بياوريد) زمانى را كه گفتيم:

«در اين شهر ( بيت المقدس) وارد شويد

و از نعمت هاى فراوان آن، هر چه مى‏ خواهيد بخوريد

 و از در (معبد بيت المقدس) با خضوع و خشوع وارد گرديد

 و بگوييد:

«خداوندا!

 گناهان ما را بريز!»

 تا خطاهاى شما را ببخشيم

 و به نيكوكاران پاداش بيشترى خواهيم داد.»

·        عجب خدای خردمندی و عجب فرامین عجق ـ وجقی:

·        فرمان به ورود به شهر و در آوردن شکم از عزای نعمات الهی.

·        اما به شرطها و شروطها

·        بنی اسرائیل باید با خضوع و خشوع از در شهر وارد شوند و نه بسان آدمیزاد.

·        باز هم جای شکرش باقی است که خدای کذائی فرمان سینه خیز رفتن بودائی و یا فرمان ورود بره وار از دروازه شهر نداده است.

·        جالب اما فرمان بعدی خدای کذائی است:  

3

و بگوييد:

«خداوندا!

 گناهان ما را بريز!»

 تا خطاهاى شما را ببخشيم

 و به نيكوكاران پاداش بيشترى خواهيم داد.»

·        بنی اسرائیل باید از خدا بخواهند که گناهان شان را بریزد.

·        جمله بندی ناشیانه به همین می گویند:

·        گناهان انگار گونیان سنگینی اند که بنی اسرائیل بر دوش می کشند و خدا باید به قوت الهی از دوش شان بردارد و به دره ای بیندازد.

·        اما نمی شود خدا بدون التماس بنی اسرائیل آنها را از شر گونیان سنگین گناه خلاص سازد؟

·        دلیل این نیاز خدای کذائی به خواهش و تضرع و التماس و زاری چیست؟

·        خدای کذائی در هر صورت دشمن سرافرازی انسان ها ست.

·        خدای نظامات برده داری و فئودالی و سرمایه داری است.

·        فقط چنین خدائی بشریت زحمتکش را ذلیل و علیل و خوار می خواهد.

4

و به نيكوكاران پاداش بيشترى خواهيم داد.

·        منظور از نیکوکاران چیست؟

·        کسانی را که حتی سینه خیز وارد شهر شوند و شب و روز برای عفو گناهان خویش التماس کنند، به هیچ دلیل منطقی و عقلی نمی توان نیکوکار تلقی کرد.

·        چنین آدم واره هائی در بهترین حالت، موجوداتی ترسو و خودخواه اند و نه خیر و خیرخواه و نیکوکار.

5

سوره بقره

آیه (٥٩)  

فَبَدَّلَ الَّذِينَ ظَلَمُوا قَوْلًا غَيْرَ الَّذِي قِيلَ لَهُمْ فَأَنْزَلْنَا عَلَى الَّذِينَ ظَلَمُوا 

رِجْزًا مِنَ السَّمَاءِ بِمَا كَانُوا يَفْسُقُونَ  

اما افراد ستمگر، اين سخن را كه به آنها گفته شده بود، تغيير دادند

 (و به جاى آن، جمله استهزاآميزى گفتند)

لذا بر ستمگران، در برابر اين نافرمانى ، عذابى از آسمان فرستاديم.  

·        بنا بر این آیه، بنی اسرائیل به استهزای خدا و کلیم خدا می پردازند.

·        به همین دلیل، ستمگر محسوب می شوند.

·        هنوز معلوم نیست که اوبژکت ستم خود آنها هستند و یا خدا و کلیم خدا.

·        خدا در هر صورت بر بنی اسرائیل خشم می گیرد و از آسمان عذابی نازل می کند.

·        اکنون دم خروس تناقض آشکار می گردد:

·        خدای رحیم، ماسک مهربانی از چهره برمی دارد و چهره دهشتناک خود را نشان خلایق می دهد.

·        تمسخر آیات کج و کوله الهی همان و نزول عنقریب عذاب آسمانی، همان.

6

سوره بقره

آیه (٦٠)  

وَإِذِ اسْتَسْقَىٰ مُوسَىٰ لِقَوْمِهِ فَقُلْنَا اضْرِبْ بِعَصَاكَ الْحَجَرَ ۖ فَانْفَجَرَتْ مِنْهُ اثْنَتَا 

عَشْرَةَ عَيْنًا ۖ قَدْ عَلِمَ كُلُّ أُنَاسٍ مَشْرَبَهُمْ ۖ كُلُوا وَاشْرَبُوا مِنْ رِزْقِ اللَّهِ وَلَا تَعْثَوْا فِي الْأَرْضِ مُفْسِدِينَ   

و (به ياد آوريد) زمانى را كه موسى براى قوم خويش، آب طلبيد،

به او دستور داديم:

 «عصاى خود را بر آن سنگ مخصوص بزن!»

ناگاه دوازده چشمه آب از آن جوشيد

 آنگونه كه هر يك (از طوايف دوازده ‏گانه بنى اسرائيل)، چشمه مخصوص خود را مى‏شناختند!

 (و گفتيم:)

«از روزي هاى الهى بخوريد و بياشاميد

 و در زمين فساد نكنيد!»  

·        در این آیه منت دیگری بر بنی اسرائیل گذاشته می شود:

·        عصا زدن بر سنگ خاص و جوشش 12 چشمه و شناخت چشمه های دوازدگانه توسط طوایف دوازده گانه بنی اسرائیل.

·        منت دیگر خدا صدور فرمان خوردن از روزی های الهی است.

·        اما امر به خوردن و آشامیدن با نهی از فساد توأم است.

·        منظور از فساد چیست؟

·        فساد به معنی فتنه و آشوب هم آمده است.

·        نهی از فساد می تواند به معنی تسلیم طبقه حاکمه گشتن و پرهیز از نافرمانی و اعتراض و شورش و قیام هم باشد.

ادامه دارد.