مقوله «صوفی» در آثار خواجه شیراز (55)

تحلیلی از شین میم شین

با ضعف و ناتوانی همچون نسیم خوش باش

بیماری اندر این ره بهتر ز تندرستی

·        معنی تحت اللفظی:

·        علیرغم ضف  و ناتوانی بسان نسیم خوش باش.

·        برای اینکه در این راه، بیماری از سلامتی بهتر است.

1

با ضعف و ناتوانی همچون نسیم خوش باش

·        بنظر خواجه می توان ضعیف و ناتوان بود و علیرغم آن به پیروی از فرمان فئودالی او خوش بود.

·        ایراد بینشی خواجه کجا ست؟

2

با ضعف و ناتوانی همچون نسیم خوش باش

·        برای کشف ایراد بینشی خواجه باید دیالک تیکی را پیدا کرد که خواجه به شکل ضعف و خوشی بسط و تعمیم داده است:

الف

·        وقتی کسی ضعیف و ناتوان باشد، یا بیمار و ضعیف و زمینگیر است و یا پیر و فرتوت و فرسوده.

·        این قطب دیالک تیکی در هر صورت با جسم در رابطه است.

·        جسم نیز فرمی از بسط و تعمیم ماده است.

·        اگر در عالم خارج به دنبال قرینه مشخص و عینی مقوله فلسفی ماده که فقط در کله آدمیزاد وجود دارد، بگردیم به اجسام و نباتات و اشیاء و جانوران و انسان و غیره می رسیم.

ب

با ضعف و ناتوانی همچون نسیم خوش باش

·        قطب دیالک تیکی دیگر خوشی است که با وضع روحی و روانی آدمی در رابطه است.

·        خوشی حالتی غیر مادی است.

·        خوشی پدیده ای سوبژکتیو است.

·        پس می توان گفت که خوشی یکی از فرم های بسط و تعمیم مقوله فلسفی روح است.

·        بدین طریق می توان گفت که خواجه دیالک تیک ماده و روح را که عالی ترین دیالک تیک هستی است و پاسخ بدان تعیین کننده جهان بینی انسان ها ست، به شکل دوئالیسم ضعف و خوشی بسط و تعمیم می دهد و بعد حتی پیوند دوئالیستی آندو را پاره می کند و ماده (جسم) را بدون کمترین پیوندی در کنار روح (خوشی) می گذارد.   

3

با ضعف و ناتوانی همچون نسیم خوش باش

·        فرمان فئودالی خواجه از این قرار است:

·        در نهایت ضعف و سرگیجه و ناتوانی، بشکن بزن و برقص.

·        فرق خواجه با شیخ شیراز همین جور جاها ست.

·        شیخ شیراز هرگز از این جفنگ های ایراسیونالیستی (خردستیز) تحویل خلایق نمی دهد.

·        او به خوبی می داند که میان جسم و روح و روان آدمی رابطه ای دیالک تیکی وجود دارد.

·        هم ضعف جسمی اختلالات روحی و روانی به دنبال می آورد و  هم اختلالات روحی و روانی به تخریب جسم آدمی منجر می شود.

·        علت خیلی از بیماری های جسمانی، نابسامانی های روحی و روانی اند و علت خیلی از نابسامانی های روحی و روانی، بیماری های جسمانی اند.

·        اگر خواجه دندان درد دارد، دلیلش این است که ریشه دندان او مورد حمله میکرو ارگانیسم ها قرار گرفته و تخریب شده است.

·        امتحانش دشوار نیست.

·        فقط کافی قدری الکل و غیره به دندان مربوطه زده شود و کاهش درد مشاهده شود.

4

بیماری اندر این ره بهتر ز تندرستی

·        خواجه در این مصراع برای اثبات جفنگ خود دلیل می آورد.

·        آنهم چه دلیلی:

·        او ادعا می کند که بیماری در راه عشق و مستی، بهتر از تندرستی است.

·        خردستیزی همین است.

·        وارونه سازی مبرهن ترین حقایق عینی، ضمن چپ نمائی و هارت و پورت توخالی.

ادامه دارد.