۱۳۹۹ مهر ۱۹, شنبه

فرهنگ مفاهیم فلسفی (الف) اتیک (اخلاق) (۵)

 Das Dreieck von Ethik, Moral und Recht | Michael Rasche

 

پروفسور دکتر ماتهویس کلاین

برگردان 

شین میم شین 

 

ج

اتیک  رنسانس و هومانیسم

 

۱

·      اتیک فلسفی، یعنی اتیک مبتنی بر رابطه متقابل انسان و جامعه در عصر رنسانس و هومانیسم، در مبارزه با عناصر زیرین وارد صحنه می شود:

 

الف

·       در مبارزه بر ضد تئولوژیزاسیون (فقهی سازی)  اتیک.

·      یعنی در مبارزه بر ضد پوشاندن جامه فقه بر اتیک

 

ب

·       در مبارزه بر ضد زیر یوغ سلطه مطلق کلیسای پاپی قرون وسطی کشیدن شخص انسان، که به طور تئولوژیکی توجیه می شد.

 

پ

·      هومانیست های رنسانس با آگاهی تمام، اتیک فلسفی یونان را ادامه می دهند.

 

ت

·      هدف اتیکی اصلی آنها عبارت بوده از تشکیل مجدد استقلال و آزادی فکری و اخلاقی شخصیت انسانی.

 

ث

·      با تشکیل سرمایه داری آغازین در قرن ۱۵ ـ ۱۶ میلادی، فرم های تند و تیز مبارزه ایدئولوژیکی بر ضد حاکمیت فئودالی ـ استبدادی و بر ضد توجیه ایدئولوژیکی آن به وسیله تئولوژی توسعه می یابند.

 

۱

اتیک توماس مور و کامپانللا

  

توماسو کامپانللا

(۱۵۶۸ ـ ۱۶۳۹)

فیلسوف، شاعر، سیاستمدار ایتالیائی

طراح اوتوپی «دولت آفتاب» (۱۶۰۲)

اوتوپی «دولت آفتاب»

بر اساس نقطه نظرهائی از منابع زیر طراحی شده است: 

سلطنت جهانی اسپانیا

کاتولیسیسم

سوسیالیسم

 (نفی مالکیت خصوصی)

فلسفه دولت افلاطون

(همبود زنان، حاکمیت دانایان، فلاسفه، جمهوری فرهیختگان )

 

 

۱

توماس مور

 (۱۴۷۸  ـ ۱۵۳۵)

دولتمرد انگلیسی

از سوسیالیست های اوتوپیکی

مؤلف کتاب معروف به اوتوپی (۱۵۱۶)

از قدیسین و شهدای کلیسای کاتولیک روم

 

 

·      در آثار اوتوپیکی توماس مور و کامپانللا که محتوای انتقاد از کاپیتالیسم دارند، کار ـ به مثابه  شالوده زندگی انسانی ـ ارزش اتیکی مهمی کسب می کند.

 

۲

·      این گشتاور نوینی در تاریخ اتیک بوده است.

 

۳

·      در اتیک یونانی مسئله کار مولد ـ صرفنظر از اشارات مختصری که در کینیسم و استوئیسم صورت گرفته ـ جا و مقام خاصی نداشته است.

 

۴

·      اما در دولت آفتاب کامپانللا، کار به مثابه  عالی ترین افتخار شهروندان محسوب می شود.

 

۲

اتیک جورداو برونو

 

جوردانو برونو

(۱۵۴۸ ـ ۱۶۰۰) 

فیلسوف، شاعر و کشیش انقلابی و پرشور ایتالیائی

که از سوی تفتیش عقاید کلیسای کاتولیک

به مرگ در تل آتش محکوم شد.

 

۱

·      نظریات اتیکی جوردانو برونو در مبارزه بر ضد اتیک تئوسانترال (خدامرکز) و دگم های اخلاقی کلیسای کاتولیک از اهمیت چشمگیری برخوردارند.

 

۲

·      برونو نظریات اتیکی خود را در کتابی تحت عنوان «عشق و شور قهرمانانه و زندگی فردی» مطرح می سازد.

 

۳

·      برونو از حقانیت اخلاقی مبارزه عقل بر ضد عرفانگرائی مذهبی و اوتوریته کلیسا سخن می راند و از آن با شناخت علمی مبتنی بر حقیقتگرایی به دفاع برمی خیزد.

 

۴

·      برونو ضمنا به انتقاد سرسختانه از پارازیتیسم و فساد اخلاقی طبقه حاکمه دست می زند.

 

۳

اتیک مونتاین

 میشل مونتاین

(۱۵۳۳ ـ ۱۵۹۲)

سیاستمدار، فیلسوف و مؤسس ئسه ئیستیک

 

۱

·      تلاش برای آزاد سازی اتیک از قید و بند تئولوژی در آثار مونتاین ـ فیلسوف فرانسوی ـ به طرز مستدلی به چشم می خورد.

 

۲

·      او با تردید فلسفی بر ضد دگم های جامد و خشک اسکولاستیک فئودالی و بر ضد تظاهر و تزویر اخلاق مذهبی برمی خیزد.

 

۳

·      مونتاین با اتکاء بر اتیک اپیکوری، به مثابه  آماج اتیکی، ایدئال شخصیت آزاد از قید و بند فئودالی و یوغ فکری تئولوژی را مطرح می سازد و آماج فرد آزاد را در لذت فکری می داند.

 

۴

اتیک شارون

 

۱

·      شارون به پیروی از معلم خود ـ مونتاین ـ خواهان جدائی اتیک از تئولوژی می شود.

 

۲

·      او شالوده اخلاق را در قوانین طبیعی و در «لذت واقعی» از زندگی انسانی می داند.

·      زندگی ئی که بر طبق قوانین طبیعی و «عقل سلیم بشری» استوار شده است.

 

ادامه دارد.

هیچ نظری موجود نیست:

ارسال یک نظر