۱۴۰۳ شهریور ۸, پنجشنبه

درنگی در دو شعر برای مرتضی کیوان (۵)

 

 
مرتضی کیوان 
(۱۳۰۰ خورشیدی اصفهان − ۲۷ مهر ۱۳۳۳ تهران) 
شاعر، منتقد هنری، روزنامه‌نگار و فعّال سیاسی 
عضو حزب تودهٔ ایران 
  مرتضی کیوان در روزهای پس از کودتای ۲۸ مرداد، در حالی که سه تن از نظامیان فراری سازمان نظامی حزب توده را در خانهٔ خود پنهان کرده‌بود، دستگیر  و به جرم «خیانت»، در ۲۷ مهر ۱۳۳۳، در زندان قصر تیرباران شد.  

درنگی 
از
میم حجری
 

هوشنگ ابتهاج
( ه.ا.سایه )
(تهران، ۲۷ خرداد ۱۳۵۸)

از مجموعه «یادگار خون سرو»
 
ما از نژاد آتش بودیم:
همزاد آفتاب بلند، اما
با سرنوشت تیرۀ خاکستر!

عمری میان کورۀ بی‌داد سوختیم:

او چون شراره رفت
من با شکیب خاکستر ماندم.
 
کیوان ستاره شد
تا بر فراز این شب غمناک
امید روشنی را
با ما نگاه دارد.
 
هنری که «نزد ایرانیان است و بس»، تحریف بدیهی ترین حقایق امور است:
طبقه حاکمه «ملی» و بین المللی کودتا می کند و برای زهر چشم گرفتن از توده، سران و سرداران حزب توده را می کشد و یا به توبه وامی دارد و رسوا می کند و عملا فاتحه ای بر جنبش خلقی و انقلابی می خواند
و
سایه و شعرای دیگر 
شعار می دهند که کیوان ها داوطلبانه خود را فدا کرده اند تا ستاره شوند و نشانه امید روشن بر آسمان شب غمناک باشند.
 
شعرا عملا به تطهیر و تبرئه طبقه حاکمه مرتجع  دست می زنند و خیال می کنند که هنر می کنند.

بی دلیل نیست که لاشخورها
حزب توده را بی سر و صدا به دو دسته طبقه بندی می کنند:
 
الف
دسته خائنین که تحت شکنجه های تحمل ناپذیر جسمی و روحی و روانی به زانو در می آیند، توبه می کنند و لو می دهند و تحقیر می شوند و رسوا می شوند و بسان تفاله یک زنده، بیرون می آیند و تف باران می شوند و یا فرار می کنند و در غربت به ذلت روزگار می گذرانند.
 
ب
دسته قهرمانان که یا به سیم آخر می زنند و از حرب توده دفاع می کنند و اعدام و تیرباران می شوند و یا  دست به خودکشی می زنند.
 
این در واقع، طبقه حاکمه است که بخشی از اعضای جامعه را
به جرم عضویت در حزبی و فعالیت سیاسی در آن،
خواه آن طور و خواه این طور
به خاک سیاه می نشاند.
 
نه دسته اول خاین است و نه دسته دوم خادم.
 
هر دو دسته در نهایت معصومیت و مظلومیت،
قربانیان طبقه حاکمه مرتجع «ملی» و بین المللی بوده اند.

تحمل زجر حدی دارد.
مقاومت مطلق وجود ندارد.
 
خاین کذایی هم می توانست خادم شود و خادم کذایی، خاین.
 
با دیالک تیک خاین و خادم فقط می توان عوامفریبی کرد و نه حقیقت یابی.

ادامه دارد.

هیچ نظری موجود نیست:

ارسال یک نظر