پروفسور دکتر مانفرد بور
پروفسور دکتر مانفرد اشتارکه
برگردان
شین میم شین
مانفرد بور
(۱۹۲۷ ـ ۲۰۰۸)
فیلسوف و فلسفه ـ مورخ
رئیس انستیتوی مرکزی در آکادمی علوم آلمان دموکراتیک
۱۵
· حسگرائی نومینالیستی پیگیر، عامترین مفاهیم (یعنی جوهر مادی و یا روحی) را نیز به مثابه واژه صرف در نظر می گیرد و منکر واقعیت (واقعی بودن) آنها می شود.
۱۶
· هوبس و جان لاک اگرچه به وجود جوهری به مثابه حامل مضامین ادراکی باور داشتند، ولی حامل را فی نفسه غیرقابل شناخت می دانستند.
۱۷
· بدین طریق مفهوم جوهر به یک نحوه بیان صرف مبدل می شود، در حالیکه ایده ها واقعا موجود تلقی می شوند.
۱۸
· این آخرین گام را برکلی و هیوم به پیش برمی دارند.
۱۹
جورج برکلی
(۱۶۸۵ ـ ۱۷۵۳)
اسقف
تئولوگ
امپیریست (تجربه گرا)
فیلسوف ایرلندی ـ انگلیسی
مؤسس ایدئالیسم ذهنی
· به نظر برکلی جوهر چیزی جز جمع ادراکات نیست.
۲۰
· چون هر ادراکی تنها در حین اینکه در اعضای حسی وقوع پیدا می کند، وجود دارد و هستی اش (بودنش) تنها در ادراک شدنش، در پیدا شدنش در ضمیر نهفته است.
۲۱
· از این رو، برکلی این قانون ایدئالیستی ـ ذهنی را نتیجه می گیرد که وجود عبارت است از ادراک شدن.
۲۲
· سوبژکت واره کردن جوهر به معنی انکار وجود مستقل از شعور جهان اجسام است.
۲۳
· برکلی اما آخر سر در تعصب ضد ماتریالیستی خود قانون اساسی نومینالیستی را مبنی بر عدم شیئیت بخشیدن به عام مورد صرفنظر قرار می دهد و روح مدرک (ادراک گر) و خالق الهی آن را فرضیه بندی می کند.
۲۴
دیوید هیوم
(۱۷۱۱ ـ ۱۷۷۶)
فیلسوف
اقتصاددان
تاریخدان
از نمایندگان برجسته روشنگری انگلیس
از اقتصاددان ما قبل اقتصاد کلاسیک
معلم کانت و از دوستان و همفکران آدام اسمیث
· هیوم نه تنها جوهر ماتریالیستی را رد می کند، بلکه جوهر ایدئالیستی را نیز منکر می شود.
۲۵
· همانطور که هر چیز عبارت از جمع ادراکات است، «من» نیز جمع صرف احساسات و عواطف و اعمال ارادی (امیال) است.
۲۶
· هیوم علیت را نیز در مورد واقعیت صادق نمی داند.
۲۷
· زیرا ما هرگز رابطه علت و معلول را، یعنی رشته پیوند دو امر را نمی شناسیم، بلکه همیشه فقط به شناخت رابطه توالی زمانی نایل می آییم.
۲۸
· به سبب مشاهده مکرر توالی واحدی، ناگزیر این اندیشه به ذهن ما خطور می کند که میان آنها پیوند علی وجود دارد و آنچه که این چنین زیبا بر ذهن می گذرد، برای ما حقیقی جلوه گر می شود.
ادامه دارد.
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر