خرد ـ انسان ـ تاریخ (۸۳)

پروفسور دکتر مانفرد بور

برگردان

شین میم شین

فصل ششم

وظیفه فکری فلسفه کلاسیک بورژوایی آلمان

بخش دوم

ادامه

۳۱

·    جان لاک می نویسد:

۱

·    «عام و یونیورسال به وجود واقعی چیزها تعلق ندارند.

۲

·    عام و یونیورسال اختراعات و مخلوقات فهم بشری اند.

۳

·    فهم برای مصرف خود اینها راساخته است.

۴

·    عام و یونیورسال فقط علائم و کلمات و افکارند.

۵

·    کلمات زمانی می توانند عام عام باشند که علامت افکار عام باشند و بتوان آنها را بدون کمترین تفاوت در مورد خیلی از چیزهای منفرد به کار برد.

۶

·    افکار زمانی می توانند عام باشند که بیانگر بسیاری از چیزهای منفرد باشند.

۷

·    عامیت و یونیورسالیته به خود چیزها ربطی ندارد.

۸

·    برای اینکه چیزها همگی در وجودشان  منفردند.

۹

·    اگر ما چیزهای منفرد را کنار بگذاریم، آنگاه عام هایی که باقی می مانند، چیزی جز مخلوقات نیستند که توسط خود ما خلق شده اند.»

·    (جان لاک، «فهم انسانی»، ۱۹۶۲ برلین، کتاب سوم، ص ۳، ۲)

۳۲

·    به نظر هیوم، مفاهیم عام «بیانگر» صرف چیزهای خاص اند که همیشه منفرد اند و هرگز عام نیستند و یا چیز عامی نیستند.

۳۳

·    عام به نظر هیوم، محصول «عادت و یا تمرین» است.

·    «تأثیر عادت است و نه محصول کردوکار عقلی»

·    به همان سان که عادت به طور کلی، بزرگترین رهبر در حیات انسانی است.

·    (هیوم، «بررسی ئی راجع به فهم انسانی»، فصل ۵، بخش ۱)

۳۴

·    هیوم سرانجام می نویسد:

·    «خرد به دلیل سردیت و بی تفاوتیت، نمی تواند انگیزه ای برای عمل باشد.»

·    (هیوم، «بررسی ئی راجع به اصول اخلاق»، ص ۱۴۶)

۳۵

·    امپیریسم انگلیس با این نگرش ها، جنبه های متافیزیکی آموزه های راسیونالیسم فرانسه را به گور سپرد و تفکر معرفتی ـ نظری را شدت بخشید.

۳۶

·    ماتریالیسم قرن ۱۸ فرانسه، به تئوری شناخت سنسوئالیستی (حس گرایی) امپیریسم انگلیس (به ویژه به تئوری شناخت سنسوئالیستی جان لاک) خواهد پیوست و آن را قاطعانه به طرز ماتریالیستی ـ مکانیکی ادامه خواهد داد.

·    این تنها جنبه مثبت قضیه است.

۳۷

·    جنبه دیگر قضیه از قرار زیر است:

·    امپیریسم انگلیس تفکر بشری را منحصرا به آنچه که هست، مقید می سازد تا سر نیزه انتقادی ـ اجتماعی (جامعه ای) فلسفه بورژوازی مترقی را بشکند.

ادامه دارد.