۱۳۹۵ اسفند ۶, جمعه

حیدر مهرگان و «حماسه» ی گلسرخی (7)


فاشیسم
آوشویتس

ویرایش و تحلیل از
یدالله سلطان پور

1

در آن روزها
جاذبه نام چریک
 کوچه و خیابان را پر کرده بود.
چریک در قصه ها و تخیلات جوان ها
قهرمان نجات و پیروزی بود

·       آوانتوریسم چپ و راست در مقیاس جهانی تازگی نداشته است.

·       اگر کسی سری به آثار ژوزف کنراد بزند، به آنارشیست هائی برخواهد خورد که بمب در جیب در میان مردم راه می روند و تیک تاک ساعت بمب نهفته در جیب به گوش می رسد.

·       یکی از این جور آثار ژوزف کنراد فیلم شده و رابین ویلیامز نقش اول را به عهده داشته است.

1

دومه نیکو لوسوردو
 (متولد 1941)
پروفسور فلسفه در دانشگاه (اوربینو).  
در همکاری با (هاینتس هولتس) به انتشار مجلهً (توپوس) ـ خدمات بین المللی به تئوری دیالک تیکی ـ را بعهده داشت.
آثار:
امانوئل کانت ـ آزادی، حقوق و انقلاب
(1987)
هگل و ارثیهً آلمانی، فلسفه و مسایل ملی انقلاب و ارتجاع        
 (1981)
هگل و بیسمارک. انقلاب 48 و بحران فرهنگ آلمانی
(1993)
همبود، مرگ، هایدگر و ایدئولوژی جنگ
(1995)

·       آوانتوریسم راست، قبل از شروع جنگ جهانی امپریالیستی دوم، در همه کشورهای اروپا، وسیعا مد می شود.
·       روشنفکران بورژوائی و خرده بورژوائی از قبیل ماکس وبر، ویتگن اشتاین و حتی تا مدتی توماس مان به مبلغان آتشین جنگ بدل می شوند.

·       ویتگن اشتاین حتی شخصا داوطلب شرکت در جنگ می شود و با مشاهده نفرت سربازان عادی از جنگ و جراحت و مرگ، دلخور و عصبی می شود و سودای انتحار در جبهه به سرش می زند.

·       دومه نیکو لوسوردو استاد دانشگاه و فیلسوف ایتالیائی، در اثری تحت عنوان «همبود، مرگ، هایدگر و ایدئولوژی جنگ» (1995) به تحلیل این پدیده مد روز پرداخته است.  

2
در آن روزها
جاذبه نام چریک
 کوچه و خیابان را پر کرده بود.
چریک در قصه ها و تخیلات جوان ها
قهرمان نجات و پیروزی بود

·       نتیجه نهائی این جو جنگجوئی، جنگ جهانی دوم و کشتار بیش از 60 میلیون نفر در جهان می شود.
·       بخش اعظم کشورهای اروپا و آسیا (ژاپن)  با خاک یکسان می شوند.

·       آنچه حیدر مهرگان در ایران، تصویر می کند، در اروپا و آسیا پیشاپیش وجود داشته و فاجعه آفریده است.
·       برای کشف دلیل تشکیل جو چریکی در ایران باید به دلیل تشکیل جو جنگجوئی در اروپا و آسیا (ژاپن) پی برد.

3

در آن روزها
جاذبه نام چریک
 کوچه و خیابان را پر کرده بود.
چریک در قصه ها و تخیلات جوان ها
قهرمان نجات و پیروزی بود

·       پس از پیروزی انقلاب اکتبر، محتوای دوران عوض می شود:
·       دوران (عصر) امپریالیسم به دوران گذار گلوبال از سرمایه داری به سوسیالیسم مبدل می شود.

·       در رمان های نویسندگان بورژوائی، روانشناسی بورژوازی به بهترین وجهی تصویر می شود:
·       مارش نیرومند پرولتاریای جهانی متشکل در احزاب کمونیستی، لرزه بر اندام اقلیت انگل و استثمارگر می اندازد.

·       بورژوازی خود را بر لب گور تاریخی اش احساس می کند.

·       همین روانشناسی منفی بورژوائی است که در فرم های متنوع شعور اجتماعی اش، از آثار فلسفی تا آثار علمی و هنری بازتاب می یابد:

4


آرتور شوپنهاور
(1788 ـ 1860)
فیلسوف، نویسنده و استاد در مدارس عالی آلمان
از مهمترین فلاسفه بورژوائی واپسین
آموزش او شامل اتیک، متافیزیک و استه تیک بوده است.
او فلسفه کانت را مرحله تدارکی فلسفه خویش می دانست.
او جهان را مبتنی بر اصل غیرعقلائی قلمداد می کرد.
در زمینه آموزش ایده ای افلاطون و فلسفه های شرق نیز صاحب نظر بوده است.
او نماینده ایدئالیسم ذهنی و
در تئوری شناخت نماینده سوبژکتیویسم بوده است.

·       همین روحیه و روانشناسی بورژوازی نومید و منفعل ایستاده بر لب گور تاریخی بهتر از همه در فلسفه آرتور شوپنهاور (معلم نیچه)  جامه فلسفی و هنری در بر می کند.
·       بورژوازی در فلسفه شوپنهاور و امثال او، به مورچه ای شباهت دارد که در حال غرق شدن در شط عظیمی است و خیال می کند که جهان در حال غرق شدن است.

·       نسخه رهائی بخش شوپنهاور، برگشت به عصر توحش و جنگل است.
·       جامعه ایدئال شوپنهاور گله ددان درنده است.
·       محبوب ترین جانور برای شوپنهاور، پلنگ و ببر و شیر و گرگ است.

5

·       همین روحیه و روانشناسی بورژوائی است که در تئوری شناخت در فرم اسکپتیسیسم (تردید گرائی) و اگنوستیسیسم (ندانمگرائی) بازتاب می یابد.
·        
·       در قاموس بورژوازی بشر لیاقت شناخت هستی را ندارد.
·       یعنی فرقی با خر ندارد.

·       مراجعه کنید به اسکپتیسیسم (تردید گرائی) و اگنوستیسیسم (ندانمگرائی) در تارنمای دایرة المعارف روشنگری      

6


·       همین روحیه و روانشناسی بورژوائی است که در مکاتب هنری مبتنی بر نیهلیسم (باور به پوچی زندگی) تبیین هنری و استه تیکی می یابد.

7

·       ریشه اصلی فلسفه حیات، اگزیستانسیالیسم، نیهلیسم، انتحار و تجلیل مرگ در همین جا ست.
·       بورژوازی آینده ای برای خود نمی بیند.
·       یعنی بدون دورنمای آتی و تاریخی است.
·       به همین دلیل مرگ برایش بهتر از زندگی در هراس بی پایان  است.
 
8
·       ریشه ارتجاع و مخالفت سرسختانه با پیشرفت اجتماعی هم همین جا ست.

·       جامعه هر چه بیشتر پیشرفت می کند، نیروهای مولده هرچه بیشتر توسعه می یابند، مناسبات تولیدی سرمایه داری به همان میزان بر اندام نیروهای مولده، تنگتر می شود و ناقوس مرگ نظام سرمایه داری وحشت انگیزتر و گوشخراش تر به گوش می رسد.

·       شعار بورژوازی در این مرحله تاریخی، پیش به پس است.
·       مرگ بر زندگی است.
·       زنده باد مرگ است.  

·       زندگی از هر معنا و محتوا خالی و هیچ و پوچ تلقی می شود.
·       در نتیجه، مرگ مورد ستایش قرار می گیرد.

9

·       فرانتس کافکا در اروپا و صادق هدایت در ایران بلحاظ ایده ئولوژیکی شباهت غریبی به شوپنهاور دارند.

·       با این تفاوت که شوپنهاور و کافکا، بورژوازی نومید و منفعل ایستاده بر لب گور تاریخی اش را نمایندگی می کند و صادق هدایت اشرافیت بنده دار و فئودال و روحانی نومید و منفعل ایستاده بر لب گور تاریخی اش را.

10

فریدریش نیچه
 (1844 ـ 1900)
فیلسوف، شاعر و فیلولوگ کلاسیک آلمانی
از مؤسسین اگزیستانسیالیسم و ایراسیونالیسم (خردستیزی)
از مهمترین فلاسفه بورژوائی واپسین

·       تفاوت نیچه با معلمش ـ شوپنهاور ـ نه در محتوای ایده ئولوژیکی، بلکه در تجدید نظر در واکنش بورژوازی است.
·       نیچه،  بورژوازی نومید و منفعل ایستاده بر لب گور تاریخی اش را، به تهاجم بر دژهای پرولتاریا و انقلاب پرولتری دعوت می کند.

·       آثار و اشعار و افکار نیچه از نفرت به توده های مولد و زحمتکش لبریز اند.
·       نیچه بی شرمانه بر روی پرولتاریا تف می اندازد.

11

·       نیچه در تئوری شناخت، از سوبژکتیویسم شوپنهاور، پا فراتر می نهد، ایراسیونالیسم (خردستیزی) را تأسیس می کند و توسعه می دهد.
·       نیچه به تخریب خانه خرد خلایق کمر می بندد و با تخریب خانه خرد، اعضای طبقه حاکمه را به جنون می کشد.
·       جنونی که در جنگ به اوج خود می رسد.

·       مراجعه کنید به خرد، خردستیزی، دفاع از خرد، اثر گئورگ لوکاچ تحت عنوان تخریب خرد و دایرة المعارف فلسفه بورژوائی واپسین در تارنمای دایرة المعارف روشنگری  

12

·       نیچه برای برداشتن هر سد و بندی از مقابل توحش و درندگی، تبر بر ریشه های اخلاق فرود می آورد و برای این کار به تأسیس نیهلیسم اخلاقی مبادرت می ورزد.

·       دلیل حمله نیچه بر مذاهب یهودی و مسیحی همین جا ست:
·       اخلاق، همبستگی، همنوع دوستی، حمایت از ضعفا از ستون های مهم مذاهب بزرگ اند.

·       نیچه می خواهد که اعضای طبقه حاکمه ددان درنده بی رحم و قسی القلب باشند.
·       برده دار برده ستیز خونریز باشند.


·       گئورگ لوکاچ در اثرش تحت عنوان «تحریب خانه خرد»، نقش منفی و مخرب نیچه را در تشکیل ناسیونال ـ سوسیالیسم اثبات می کند:
·       از دید لوکاچ در اثر نفوذ افکار ایراسیونالیستی و نیهلیستی ـ اخلاقی نیچه بوده که مردم آلمان بی کمترین عذاب وجدان و شرم و حیا به استثمار و اعدام سیستماتیک 6 میلیون نفر در داخل رایش سوم و 60 میلیون نفر در خارج از آن می پردازند.

·       مراجعه کنید به نیهلیسم اخلاقی در تارنمای دایرة المعارف روشنگری

13

·       جلال آل احمد و احمد شاملو و امثالهم در ایران شباهت غریبی به نیچه دارند.

·       فرق آندو با نیچه همان فرق فرانتس کافکا و صادق هدایت با آرتور شوپنهاور است:
·       نیچه بورژوازی ایستاده بر لب گور تاریخی را به یورش بر دژهای انقلاب پرولتری سوق می دهد، جلال آل احمد و احمد شاملو، اشرافیت بنده دار و فئودال و روحانی و بورژوازی سنتی ـ بازاری را به یورش بر دژهای انقلاب بورژوائی (و پرولتری) تهییج، تشویق و بسیج می کند.
 
·       تشکیل جو چریکی و مد شدن چریکیسم در ایران را فقط در پرتو این چراغ تئوریکی می توان توضیح داد.

·       این ولی هنوز تمامی تحلیل این قضیه بغرنج نیست.
 
ادامه دارد.

هیچ نظری موجود نیست:

ارسال یک نظر