احسان طبری
(1295 ـ 1368)
چگونه بحث کنیم؟
نامه مردم شماره 194
(27 اسفند 1358)
تحلیلی از
شین میم شین
تز
سوم طبری
چرا
باید بحث کرد؟
با
که باید بحث کرد؟
در
چه موضوع باید بحث کرد؟
چگونه
باید بحث کرد؟
همه
این پرسشها باید در ذهن بحث کنندگان،
پاسخ
روشن داشته باشد.
1
در
چه موضوع باید بحث کرد؟
·
از این سخن احسان طبری معلوم می
شود که او بحث و یا هماندیشی را ابزار واره ساخته است.
·
فریب حرف طبری را نباید خورد.
·
در قاموس طبری، بحث برای کشف حقیقت
عینی نیست.
·
بحث برای نوچه گیری است.
·
بجث برای عضو گیری است.
·
بحث برای اقناع ترفند مندانه ی حریف
و توده ای الکی و کشکی ساختن او ست.
·
بحث آلت دست است و نه روش و راه روشنگری
علمی و انقلابی.
·
طبری به همین دلیل تز سوم را سرهم
بندی کرده است:
تز
سوم طبری
چرا
باید بحث کرد؟
با
که باید بحث کرد؟
در
چه موضوع باید بحث کرد؟
چگونه
باید بحث کرد؟
همه
این پرسش ها باید در ذهن بحث کنندگان،
پاسخ
روشن داشته باشد.
2
در
چه موضوع باید بحث کرد؟
·
موضوع بحث بطور تصادفی تعیین می
شود.
·
مثلا احسان طبری به عنوان نماینده
حزب توده به مناظره تلویزیونی دعوت می شود و با مشتی آخوند با و بی عمامه وارد بحث می شود.
·
کسی در فیسبوک گشتی می زند، جفنگی
را می بیند و نسبت بدان موضع می گیرد.
·
حتما حریفی اعتراض خواهد کرد:
·
احسان طبری که تئولوژی (فقه)
نخوانده تا با آخوند با و بی عمامه ای هماندیشی کند.
3
در
چه موضوع باید بحث کرد؟
·
برای روشن شدن قضیه باید گفت که
تحصیل تئولوژی پیش شرط شرکت در هماندیشی با تئولوگ نیست.
·
اگر کسی به ساز و برگ خرد کل اندیش
(فلسفه علمی، ایده ئولوژی پرولتاریا) واقف باشد، قادر به بحث در هر زمینه ای خواهد
بود.
·
لنین که فیزیک و شیمی و اقتصاد و جامعه
شناسی و غیره نخوانده بود.
·
این ولی مانع آن نمی شود که در همه
این زمینه ها به هماندیشی و چالش فکری رادیکال با هر کسی برخیزد.
·
فرق لنین با خیلی از اجامر، تسلط
او به خرد کل اندیش است.
4
·
بعضی از الاغ ها و عوامفریب ها
لنین را نابغه و غیره قلمداد می کنند.
·
از این خبرها نبوده و نیست.
·
لنین کل اندیش است.
·
فیلسوف است.
·
حکیم پرولتاریا ست.
·
این همان صفتی است که انگلس به
مارکس می دهد:
·
«بزرگ ترین اندیشنده جهان در گذشت.»
·
اانگلس نمی گوید:
·
نابغه ای درگذشت.
·
مارکس هم همین سخن را می توانست
راجع به خود انگلس بگوید.
·
نبوغی در بین نیست.
·
تمرین تفکر مفهومی و تسلط بدان است.
·
همین و بس.
·
به همین دلیل مارکس، توده ای کردن فلسفه
را آماج پرولتاریای پیروزمند قرار می دهد.
·
همه اعضای جامعه باید به تسلیحات
خرد کل اندیش (مارکسیسم ـ لنینیسم) مسلح شوند.
5
چگونه
باید بحث کرد؟
·
احسان طبری نمی دانست که چگونه باید
بحث کرد.
·
احسان طبری با تفکر مفهومی بیگانه
بود.
·
به همین دلیل واعظ بود و نه متفکر.
·
او توان تفکر نداشت.
·
منظور طبری از حکم (جمله) چیست؟
6
چگونه
باید بحث کرد؟
·
برای کشف منظور طبری از طرز بحث،
باید به طرز بحث کردن خود او در مناظره تلویزیونی نظر کرد:
·
تعارفات «مؤدبانه» فئودالی
·
فروتنی فروشی فئودالی
·
هارت و پورت استالینیستی
·
ریختن آبروی حزب توده و مارکسیسم ـ
لنینیسم
7
چگونه
باید بحث کرد؟
·
برای تعیین چگونگی بحث باید عناصر
متشکله بحث را تعیین کرد:
·
بحث ـ در تحلیل نهائی ـ دیالک تیکی
از اوبژکت و سوبژکت از سوئی و دیالک تیکی از اسلوب و تئوری از سوی دیگر است.
·
منظور از اوبژکت بحث، موضوع بحث
است.
·
منظور از سوبژکت بحث، فرد (و یا
افراد) شناسنده ی موضوع بحث است.
·
منظور از سوبژکت بحث، مثلا فرد
خوداندیش ویا افراد هماندیش است.
8
چگونه
باید بحث کرد؟
·
تفاوتی که ـ قبل از همه ـ بین
هماندیشان وجود دارد، تفاوت اسلوبی است که طبری بطور مکانیکی مطرح کرده است:
الف
·
مثلا یکی با متد و یا اسلوب متافیزیکی
استدلال می کند.
ب
·
دیگری با متد و یا اسلوب دیالک
تیکی
9
چگونه
باید بحث کرد؟
·
تفاوت دیگر هماندیشان، تفاوت در
تئوری است.
·
به عبارت دقیقتر، تفاوت در جهان
بینی است:
الف
·
یکی بنا بر جهان بینی ایدئالیستی ـ
ذهنی می اندیشد و استدلال می کند.
ب
·
دیگری بنا بر جهان بینی ایدئالیستی
ـ عینی می اندیشد و استدلال می کند.
ت
·
یکی بنا بر جهان بینی ماتریالیستی
مکانیکی و یا متافیزیکی می اندیشد و استدلال می کند.
پ
·
دیگری بنا بر جهان بینی ماتریالیستی
ـ دیالک تیکی می اندیشد و استدلال می کند.
10
چگونه
باید بحث کرد؟
·
برای بحث کردن، برای خوداندیشی و
یا همانیدشی، باید موضوع بحث تجزیه و تحلیل و ترکیب (انالیز و سنتز) شود.
·
مورد حلاجی قرار گیرد.
·
این کاری است که ما در تحلیل اشعار
و افکار تمرین می کنیم:
·
نخست شعری را به اجزای متشکله اش،
به ابیاتش تجزیه می کنیم، بعد هر بیتی را به مفاهیمش تجزیه می کنیم.
·
بعد جزء به جزء، مورد
تحلیل قرار می دهیم و نهایتا کل شعر را در پرتو انالیز به عمل آمده مورد توجه قرار
می دهیم.
·
مراجعه کنید به دیالک تیک انالیز و
سنتز (تجزیه و تحلیل و ترکیب) در تارنمای دایرة المعارف روشنگری
ادامه دارد.
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر