فصل پنجم
ایدئالیسم
پروفسور
دکتر اندراس گدو
برگردان
شین میم شین
قسمت
هشتم
انتقام از
واقعیت
انتقاد
از فرهنگ به مثابه انتقاد از فلسفه
تکمیل
گسست از تفکر کلاسیک بورژوائی:
فریدریش
نیچه
ادامه
59
·
به قول گبهارد، این درک نیچه از
زبان، با انتقاد او از زبان، تحت عنوان «شور
زندگی» خویشاوند بوده است.
·
(گبهارد، «پیوند چیزها»، حوادث جهانی و تحریف
طبیعی در شعور کل قرن 19، 1984، ص 557)
60
لودویگ ویتگن اشتاین (1889 ـ 1951)
فیلسوف و از مراجع پوزیتیویسم منطقی و فلسفه تحلیلی زبان
از فلاسفه بورژوائی واپسین
·
این درک نیچه از زبان، تبیین پیشاپیش
همان فرضیه نسبیت زبانی سپیر و وورف و همان شعار ویتگن اشتاین واپسین تحت عنوان
سحر زبان به مثابه توسعه شناخت علمی ـ زبانی (زبانشناسی) بوده است.
ادوراد سپیر (1884
ـ 1939)
زبان شناس،
اتنولوگ و نماینده استروکتورالیسم امریکائی
61
هنری لفبور (1901 ـ 1991)
فیلسوف، روشنفکر و جامعه شناس «مارکسیست» فرانسوی
پدر ناآرامی های دانشجوئی پاریس در سال 1968
مؤلف کتب بیشمار
·
هنری لفبور در شیفتگی خویش به فلسفه
نیچه، درک فلسفی ـ زبانی نیچه را به مثابه آلترناتیوی بر ضد توسعه زبان شناسی علم
می کند.
·
لفبور می نویسد:
·
«تأمل در اظهارات نیچه راجع به زبانشناسی می
توانست به زبان شناسان، متخصصین زبان شناسی، سمانتیک (تئوری مربوط به معانی علائم
زبانی) و سمیولوژی (تئوری علائم) در زمینه صرفه جوئی در توهمات زیاد و وقت فراوان مدد
رساند.»
·
به نظر لفبور از زبانشناسی نیچه «در
رابطه با کل دانش، دورنمای وسیعی به روی زبان غربی و سرحدات آن گشوده می شود.»
·
(لفبور، «هگل، مارکس، نیچه»، 1975، ص 142)
62
·
در تشکیل مفهوم زبان از سوی نیچه،
تحولات طرح فلسفی او راجع به حیات و شناخت، شدن و اراده آشکار می گردند.
·
ظاهرا نیچه از زمان تحریر مطلبی
راجع به حقیقت و دروغ به معنای ماورای اخلاقی اش بر موضعی نیهلیستی ـ نومینالیتستی
پافشاری می کند که در نتیجه آن، شناخت زبان، واقعیت عینی و حقیقت امکان ناپذیر می
گردد.
·
برای کسب وسعت نظر در این زمینه
مراجعه کنید به آثار زیر:
·
(گریم، «تئوری دانش نیچه»، 1977، ص 93
·
سیمون، «دستور زبان و حقیقت»، در
زمینه رابطه دستور زبان مبتنی بر گمانورزی در سنت متافیزیکی. ناشر سالاکواردا، تحت
عنوان «نیچه»، 1980)
63
·
نیچه می نویسد:
·
«اگر کسی به حقیقت در فرم حشو قبیح قناعت
نورزد، یعنی اگر کسی به پوسته توخالی قناعت نورزد، باید مادام العمر توهماتی را
تحت عنوان حقایق داد و ستد کند.
·
(حشو قبیح به تبیین چیزی با واژه های هم معنا
اطلاق می شود:
·
مثلا لخت و عریان. مترجم)
·
کلمه مگر چیست؟
·
کلمه یعنی ثبت یک تحریک عصبی در صوت.
·
اما از تحریک عصبی به علتی در خارج
از خود رسیدن، نتیجه استعمال غلط و بناحق جمله ای از بنیاد است.»
·
(همانجا، جلد 3، ص 312)
الف
·
نیچه انتقاد خود از زبان را به
مثابه درهم کوبی اساطیر و به مثابه تار و مار سازی پیشداوری ها قلمداد می کند:
·
بزعم نیچه، در زبان، میتولوژی (اسطوره
شناسی) فلسفی آشیان دارد.
·
«هر کلمه ای پیشداوری ئی است.»
·
(همانجا، ص 903)
·
(حافظه را باش:
·
کسی که کلمه را تحریک عصبی منبت کاری
شده بر صوت جا می زند، همان کسی است که هر کلمه را پیشداوری قالب می کند.
·
تحریک عصبی چگونه می تواند داوری باشد،
چه رسد به پیشداوری؟
·
مگر جانوران از حشره تا حیوان تحریک
عصبی ندارند؟
·
اگر آری، پس هر حشره و ددو دامی حامل
پیشداوری است؟ مترجم)
ب
·
سودای درهم کوبی اساطیر اما در
انتقاد نیچه از زبان و در کل فلسفه او به صورت بازتولید اسطوره و تشکیل اساطیر
جدید تبخیر می یابد.
ادامه دارد.
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر