تجزیه و تحلیل (آنالیز) (7) (بخش آخر)

اثری از مجید افسر

پروفسور دکتر گونتر کروبر

برگردان شین میم شین

·        استفاده از متد تجزیه و تحلیل ـ به مفهوم وسیع کلمه ـ برای شناخت پدیده ای باید شروط زیرین را برآورده سازد:

شرط اول

همه جانبه بودن تجزیه و تحلیل

·        تجزیه و تحلیل باید همه جانبه باشد:

1

·        تجزیه و تحلیل نباید فقط جنبه و یا جانبی از پدیده ای را در نظر گیرد، بلکه باید همه جوانب و جنبه های آن را مورد توجه قرار دهد.

2

·        به قول ولادیمیر لنین، به عنوان مثال، مارکس در اثر خود تحت عنوان «سرمایه» کالا را بمثابه یک رابطه اجتماعی مورد تجزیه و تحلیل قرار می دهد و برای این کار هم تجزیه و تحلیل استنتاجی، هم تجزیه و تحلیل استقرائی، هم تجزیه و تحلیل منطقی و هم تجزیه و تحلیل تاریخی را به خدمت می گیرد.

·        (کلیات لنین، جلد 38، ص 319)

·        مراجعه کنید به دیالک تیک منطقی ـ تاریخی، استنتاج، استقراء در تارنمای دایرة المعارف روشنگری

3

·        اشاره لنین هم مبنی بر اینکه مارکسیسم برای اثبات حقانیت هر راه حل، هم تجزیه و تحلیل دقیق واقعیت اقتصادی، هم تجزیه و تحلیل دقیق اوضاع و احوال سیاسی و هم تجزیه و تحلیل دقیق اهمیت سیاسی خود این راه حل را می طلبد، حاوی این شرط است.

·        (کلیات لنین، جلد 23، ص 59)

·        (لنین در اینجا دیالک تیک سیاست و اقتصاد، دیالک تیک شرایط اوبژکتیف و شرایط سوبژکتیف را در نظر دارد. مترجم)

شرط دوم

وحدت تجزیه و تحلیل و ترکیب

·        لنین شرط دوم برای تجزیه و تحلیل همه جانبه را وحدت تجزیه و تحلیل و ترکیب می نامد و آن را بمثابه عنصر دیالک تیک ارزیابی می کند.

·        (کلیات لنین، جلد 38، ص 212)

شرط سوم

امتحان نتایج حاصل از تجزیه و تحلیل در کردوکار عملی

(به محک پراتیک زدن تئوری)

·        لنین امتحان نتایج حاصل از تجزیه و تحلیل در کردوکار عملی را به عنوان صفت ممیزه تجزیه و تحلیل مارکسی کالا به شرح زیر عمده می کند:

·        «امتحان نتایج حاصل از تجزیه و تحلیل در پرتو حقایق امور، در کوره پراتیک... اینجا (در اثر مارکس تحت عنوان «سرمایه») در هر گام تجزیه و تحلیل» انجام می گیرد.

·        (کلیات لنین، جلد 38، ص 319)

XII

شالوده عینی برای تجزیه و تحلیل

·        شالوده عینی برای کردوکار تجزیه و تحلیلی انسان ها به شرح زیر است:

1

·        تنوع فرم های حرکتی و فرم های ساختاری ماده وحدتمند

2

·        وجود منفرد در عام

3

·        وجود تفاوت در هویت.

·        وحدت دیالک تیکی منفرد و عام، وحدت و تنوع، هویت و تفاوت شالوده ی عینی برای وحدت تجزیه و تحلیل و ترکیب را تشکیل می دهند.

·    مراجعه کنید به دیالک تیک منفرد (خاص) و عام، دیالک تیک وحدت و تنوع، دیالک تیک هویت و تفاوت در تارنمای دایرة المعارف روشنگری

·        همانطور که منفرد و عام مجزا و منفصل از یکدیگر وجود ندارند، به همان سان نیز تجزیه و تحلیل و ترکیب، پیوند ناگسستنی با هم دارند:

الف

·        ضمیر انسانی در روند شناخت با توسل به ترکیب، منفرد را در عام منعکس می کند.

ب

·        ضمیر انسانی در روند شناخت با توسل به تجزیه و تحلیل به انعکاس عام در منفرد نایل می آید.

·        از این رو تفکر به نظر کلاسیک های مارکسیسم به شرح زیر است:

1

·        اولا «تجزیه چیزهای موجود در ضمیر بشری به عناصر متشکله شان (تجزیه و تحلیل)

2

·        ثانیا پیوند دادن عناصر متعلق به هم و تشکیل یک کل واحد (ترکیب)

3

·        بدون تجزیه و تحلیل هرگز نمی تواند ترکیبی وجود داشته باشد.»

·        (کلیات مارکس و انگلس، جلد 20، ص 39)

ت

·        سرمشق نمونه وار برای کاربست متد تجزیه و تحلیلی و متد ترکیبی را می توان در اثر مارکس تحت عنوان «سرمایه» یافت.

1

·        به قول ولادیمیر لنین، «مارکس در اثر خود تحت عنوان «سرمایه»، در وهله اول به تجزیه و تحلیل ساده ترین، معمولی ترین، اساسی ترین، توده گیرترین، روزمره ترین رابطه جامعه (کالائی) بورژوائی، یعنی مبادله کالا می پردازد که میلیاردها بار مورد مشاهده قرار می گیرد.

2

·        مارکس در این ساده ترین پدیده (در این سلول جامعه بورژوائی) کلیه تضادهای (نطفه های همه تضادهای) جامعه مدرن را کشف می کند و سپس توسعه  این تضادها (هم رشد و هم حرکت این تضادها) و این جامعه را در مجموعه اجزای منفرد آن از آغاز تا پایان به ما نشان می دهد.»

·        (کلیات لنین، جلد 38، ص 340)

·        مراجعه کنید به ترکیب (سنتز)، جزء، کل در تارنمای دایرة المعارف روشنگری

پایان