سیری در گلستان سعدی (131)

 سعدی شیرازی 

 ( ۵۶۸ - ۶۷۱ هجری شمسی)

مثل

(گلستان باب اول، ص 33 ـ 34) 

تحلیلی از شین میم شین

   

·        سیه گوش (حیوانی است که به دنبال شیر می رود و از پس مانده طعمه او می خورد)  را گفتند:

·        «تو را ملازمت صحبت شیر، به چه وجه، اختیار افتاد؟» 

·        گفت:

·      «تا فضله صیدش می خورم و از شر دشمنان، در پناه صولتش (هیبت، عظمت، هراسناکی) زندگانی می کنم.» 

·        گفتندش:

·        «کنون که به ظل حمایتش در آمدی و به شکر نعمتش اعتراف کردی، چرا نزدیکتر نیائی، تا به حلقه خاصانت در آرد و از بندگان مخلصت شمارد؟»

·        گفت:

·        «از بطش (تندخوئی، غضب) او، همچنان ایمن نیستم. »

اگر صد سال، گبر آتش فروزد

به یک دم، کاندر آن افتد، بسوزد

·        افتد که ندیم حضرت سلطان را زر بیاید و باشد که سر برود.

·        حکما گفته اند:

·        «از تلون طبع پادشاهان بر حذر باید بودن، که وقتی ـ به سلامی ـ برنجند و دیگر وقت ـ به دشنامی ـ خلعت بخشند.

·        و آورده اند که ظرافت بسیار کردن، هنر ندیمان است و عیب حکیمان.»

تو بر سر قدر خویشتن باش و وقار

بازی و ظرافت به ندیمان بگذار.

پایان