شین میم شین
باب دوم
در احسان
حکایت سیزدهم
(دکتر حسین رزمجو، «بوستان سعدی»، ص ۶۶)
بخش سوم
۱
چو مردان
ببر رنج
و
راحت رسان
مخنث خورد دسترنج کسان
معنی تحت اللفظی:
مثل مردها
زحمت بکش و از ضعفا حمایت کن.
کسی که مرد باشد (اخته و عقیم نباشد)، از دسترنج دیگران زندگی نمی کند.
سعدی
در
این بیت شعر،
به ظاهر،
مثل مارکسیستی تمامعیار
دیالک تیک ریاضت و لذت
را
به شکل دیالک تیک زحمت و راحت بسط و تعمیم می دهد و به انتقاد از طفیلیگری (تغذیه از دسترنج کسان) می پردازد.
اما در واقع دست به وارونه سازی می زند.
منظور سعدی،
اشراف بنده دار، فئودال و دربار نیست که از دسترنج توده مولد و زحمتکش می خورند،
بلکه توده مولد و زحمتکش خانه خراب شده و در ایام پیری و بیماری به گدائی افتاده است،
که بخش بسیار ناچیزی از ثروتی را که خود در ایام تندرستی و جوانی تولید کرده اند، به شکل گدائی باز پس می گیرد.
سعدی
باید مفاهیم انتزاعی «مردان» و «مخنث» را جامه مشخص بپوشاند و در هیئت طبقات اجتماعی نشان دهد.
رنجبران کیانند، که اسباب آسایش و راحتی «خداوندان نعمت» و«بزرگان» را آماده می سازند؟
مخنث ها کیانند که از غصب و غارت حاصل کار و رنج توده های مولد زندگی می کنند؟
باج و خراج و مالیات و بهره مالکانه ستانان کیانند؟
ادامه دارد.
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر