ماتریالیسم (۳)

پروفسور مانفرد بور

پروفسور وینفرید شرودر

پروفسور ورنر شوفن هاور

برگردان

 شین میم شین

۲

ماتریالیسم قرن شانزدهم و هفدهم

۱

·      مشخصات ماتریالیسم در قرن ۱۶ و ۱۷ میلادی به شرح زیر بوده اند:

الف

·      پشت کردن بر متد های فکری اسکولاستیکی ـ استقرائی   

ب

·      روی آوردن به تجربه، مشاهده و آزمایش به مثابه وسایل معرفتی (شناخت)  

پ

·      وحدت با علوم طبیعی در حال توسعه در مبارزه بر ضد مذهب

۲

·      در آغاز این توسعه، آموزش های فرانسیس بیکن و گاسندی قرار دارند.

۳

·      فرانسیس بیکن طبیعت پژوهی و تسلط بر آن را در کانون کردوکار علمی قرار می دهد.

۴

توماس هوبس

 (۱۵۸۸ ـ ۱۶۹۷)

ریاضی دان، دولتتئوریسن 

 فیلسوف انگلیسی در عصر جدید آغازین

کتاب معروف هیولا نام دارد.

·      هوبس و جان لاک، راه فرانسیس بیکن را ادامه می دهند.

۵

جان لاک

(۱۶۳۲ ـ ۱۷۰۴)

فیلسوف انگلیسی

نماینده اصلی امپیریسم

از شخصیت های برجسته روشنگری انگلیس

از تئوریسین های قرارداد اجتماعی

اعلامیه استقلال آمریکا، قانون اساسی آمریکا و انقلاب فرانسه

تحت تأثیر فلسفه سیاسی او بوده اند.

·      فلسفه جان لاک، نظرات دکارت و علوم طبیعی کلاسیک قرن هفدهم میلادی، بویژه فیزیک نیوتون، مبانی تئوریکی مهم ماتریالیسم عمدتا مکانیکی و غیر دیالک تیکی فرانسه در قرن هجدهم میلادی (لامتری، هولباخ، دیده رو، هلوه تیوس) را تشکیل می دهند.

۶

·      جان لاک کاینات را به مثابه یک کل بهم پیوسته اجسام مادی در نظر می گیرد، که در آن ببرکت قانونمندی های عینی و قابل شناسائی، تعین (دترمینیته) سرتاسری روندهای طبیعی بر قرار است.

۷

·      حرکت، زمان و مکان به نظر او شیوه های وجودی ماده محسوب می شوند.

۸

·      کلیه روندهای شعور، وابسته به سازمان جسمی انسان ها تلقی می شوند.

۹

·      این فرم تاریخی ماتریالیسم در سمتگیری عمیقا ضد فئودالی اش، با نقد تهاجمی مذهب و با آته ئیسم آشکار وعلنی پیوند دارد.

·      مراجعه کنید به ماتریالیسم فرانسه، روشنگری در تارنمای دایرة المعارف روشنگری

۱۰

·      نارسائی شیوه توضیح ماتریالیستی ـ مکانیکی و تضاد میان متافیزیک مکتبی ولف و نتایج حاصل از علوم طبیعی آن زمان، سبب می شوند که کانت در نوشتجات خود به نظرات دیالک تیکی مهمی با سمتگیری ماتریالیستی برسد.

۱۰

·      به عنوان مثال می توان فرضیه منظومه شمسی «تاریخ عام طبیعت و تئوری آسمان» کانت و اثر او راجع به اندازه های منفی (تلاش برای وارد کردن مفهوم اندازه های منفی در خرد انسانی) را نام برد.

۱۱

بنه دیکتوس اسپینوزا

(۱۶۳۲ ـ ۱۶۷۷)

فیلسوف هلندی، مؤسس راسیونالیسم و نقد مدرن انجیل.

·      در قرن هفدهم میلادی، اسپینوزا به تدوین سیستم پانته ئیستی ـ ماتریالیستی نایل می آید، که حاوی عناصر دیالک تیکی مهمی است.

·      مراجعه کنید به پانته ئیسم  در تارنمای دایرة المعارف روشنگری

۱۲

·      در کانون فلسفه اسپینوزا آموزش مربوط به جوهر (گوهر) قرار دارد:

·      جوهر به مثابه شالوده خلق ناپذیر، فنا ناپذیر، به لحاظ مکانی و زمانی پایان ناپذیر کلیه روندهای واقعیت و تفکر محسوب می شود.

۱۳

·      جوهر به نظر اسپینوزا علت خویشتن خویش است و حاوی دو اتریبوت (صفت ممیزه) انبساط و تفکر است.

۱۴

·      فلسفه اسپینوزا نقد مذهب را در عصر جدید تحت تأثیر خود قرار می دهد.

۱۵

·      فلسفه اسپینوزا منبع تئوریکی عناصر ماتریالیستی مهمی در تفکر جهان بینانه لسینگ، هردر و گوته بوده است.

·      مراجعه کنید به اسپینوزیسم در تارنمای دایرة المعارف روشنگری

ادامه دارد.