پروفسور دکتر هاینتس پپرله
برگردان
شین میم شین
۱۴
· نتایج حاصل از نظریه قیاس وجود به شرح زیرند:
الف
·
وجود در
چیزهای مختلف، مختلف است.
ب
·
«وجود» به
معنی «بودن» صرف نیست، که واقعیت متعلق بدان باشد.
ت
·
وجود به
این معنی است که آن به انحای متفاوت، به تعبیری، کم و بیش شامل حال اشیاء می شود.
۱۵
·
ماهیت
قیاس وجود عبارت از این است که آن وجود را قادر به اعتلا می داند.
۱۶
·
قیاس وجود
برای سیستم های فلسفی تومیسم و نئوتومیسم از سه نظر حاوی اهمیت اساسی است:
الف
·
قیاس وجود
باید افکار نظری (تئوریکی) اصلی سیستم
تومیستی را اثبات کند که به شرح زیرند:
۱
· وجود یعنی خدا.
· بقیه اشیاء فقط در این وجود سهیم اند.
· (ریزه خوار سفره ای به نام خدا هستند.
مترجم)
۲
·
واقعیت عبارت
است از «سلسله مراتب وجود» (هیرارشی وجود)
که به صورت مراحل متوالی یکپارچه پله به پله از ماده اولیه ـ بمثابه بالقوه ی محض ـ تا به خدا به مثابه بالفعل محض (واقعیت
محض) می رسد.
ب
·
قیاس وجود
برای تئوری تومیستی راجع به رابطه خدا و جهان از نقش تعیین کننده ای برخوردار است.
۱
·
قیاس وجود
از سوئی مانع انطباق خدا و جهان می شود و جلوی خطر پیدایش پانته ئیسم (همه خدائی) را می گیرد.
۲
·
قیاس وجود
از سوی دیگر به انطباق قیاسی در وجود منجر می شود و مانع جدائی کامل خدا از جهان
می گردد و جلوی خطر پیدایش دوئالیسم را می گیرد.
ت
·
قیاس وجود
برای ماهیت خداشناسی تومیستی از نقش تعیین کننده ای برخوردار است:
۱
·
قیاس وجود،
شناخت خدا را ـ اگرچه نه بطور کامل ـ تضمین می کند.
۲
·
از آنجا
که خدا و جهان در قیاس وجود به نحوی از انحاء بر هم انطباق می یابند، شناخت خدا
امکان پذیر می گردد.
۳
· اگرچه کلیه احکام و اظهارات راجع به خدا منشاء
جهانی دارند، یعنی از موجود محدود نشئت می گیرند و بر خدا به مثابه وجود نامحدود
نسبت داده می شوند که در واقع فقط می توانند قیاس هائی باشند و بس، فلسفه تومیستی
بکمک قیاس وجود می کوشد تا میان دو نظریه افراطی موضع میانه اتخاذ کند:
· فلسفه تومیستی هم به مخالفت با نظریاتی می
پردازد که خواهان شناخت کاملا عقلی خدا هستند و هم به مخالفت با طرفداران تئولوژی منفی و یا سمبولیک می پردازد که به نظرشان خدا
موجودی کاملا دیگر و نا معلوم است و بکمک وسایل عقلی نمی توان به درک آن نایل آمد
و یا حداکثر می توان از خدا در سمبل ها، اشاره ها و استعاره ها سخن گفت.
۴
· قیاس وجود ـ به این معنی ـ هسته اصلی فلسفه
تومیستی را تشکیل می دهد که در عین حال درست به خاطر همین طرز تفکر، حاکی از بطلان
آن است.
۵
· تصور مبتنی بر هیرارشی وجود، یعنی اینکه وجود،
وجود قابل قیاس است و ادعای این که دانه به اندازه گیاه واقعی نیست، بکمک هیچ
استدلالی قابل توجیه نیست.
۶
· اشتباه اصلی تئوری قیاس وجود را می توان بشرح
زیر نمودار ساخت:
الف
·
این نظریه
تعین محتوائی متفاوت اشیاء را با نحوه وجودی آنها عوضی می گیرد.
ب
· آنچه در واقع باعث فرق اشیاء مختلف می شود،
عبارت است از ساختار درونی آنها، درجه بغرنجی آنها، تعین محتوائی آنها، اما نه
درجه واقعی بودن شان، نه نحوه وجود و هستی آنها.
· (تفاوت دانه گردو با درخت گردو در ساختار درونی،
درجه بغرنجی و تعین محتوائی دانه و درخت است و نه در واقعی بودن دانه و درخت.
· دانه و درخت در هر حال وجود واقعی و عینی دارند.
مترجم)
۷
· به این معنی بحثی در آن نیست که جسم حیوانی عالی
تر از (جسم) گیاهی است و (جسم) گیاهی عالی تر از عناصر (املاح) معدنی است.
۸
· این مرحله بندی و هیرارشی تراشی (قایل شدن سلسله
مراتب به چیزها) تنها با توجه به تعین محتوائی صورت می گیرد و نه با توجه به نحوه وجود:
· در نحوه وجود حیوان و گیاه و غیره بطور کلی فرقی
وجود ندارد.
۹
· تئوری قیاس وجود، بلحاظ تاریخی به تعالیم فلاسفه
زیر برمی گردد:
الف
·
به آموزش سهیم بودن افلاطون
ب
· به آموزش ارسطو
مبنی بر متفاوت بودن وجود اشیاء.
· (ارسطو، «متافیزیک»، فصل پنجم، ص ۲)
۱۰
· چون ارسطو «جهان مرحله ای موجودات» را تعلیم می داده و تفاوت های
تشکل و تعین را بیش و کم بمثابه درجات وجود تعبیر می کرده است.
۱۱
· قیاس وجود در واقع از افلاطون و ارسطو آغاز می شود، به نئوافلاطونیست ها
و آگوستین و سپس به فلاسفه اسکولاستیک (بویژه توماس
فون اکوین) می رسد که آن را بطور همه جانبه توسعه می دهد.
· مراجعه کنید به تومیسم،
نئوتومیسم در تارنمای دایرة المعارف روشنگری
پایان
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر